Soulbound Tokens là gì? Soulbound token có phải là tương lai của quản trị phi tập trung?

SBT được lên ý tưởng bởi 3 người bao gồm: 

• Glen Weyl: Founder của RadicalxChange, đồng thời là nhà kinh tế học và nhà nghiên cứu tại Microsoft Research New England.

• Puja Ohlhaver: Cố vấn chiến lược của Flashbots.

• Vitalik Buterin: Founder của Ethereum.

Soulbound Token được Vitalik giới thiệu là lấy cảm hứng từ trò chơi World of Warcraft nổi tiếng, trong trò chơi này người chơi khi hoàn thành các nhiệm vụ sẽ được nhận thưởng là các item được gọi là “soulbound”, các item này cũng không thể giao dịch hay trao đổi giữa các người chơi.

Vitalik dự đoán một “xu hướng” mới là tất yếu và cần thiết cho một xã hội phi tập trung hoàn toàn. Tất cả bắt đầu với Soulbound Tokens (SBT).

Mã thông báo Soulbound (SBT) là gì?

➡️ Mã thông báo Soulbound là mã thông báo không thể thay thế (NFT) được gắn vĩnh viễn vào ví của người nhận ban đầu. Những ví tiền điện tử này được gọi là “Linh hồn”. Hãy nghĩ đến Metamask cho Ethereum NFT và Phantom cho Solana NFT, ngoại trừ việc bạn không thể chuyển các mã thông báo này. Nếu NFT là một phần tài sản duy nhất trong chuỗi khối được thu thập hoặc giao dịch, thì Soulbound Tokens, như tên gọi của nó được ví như linh hồn của một người, thứ mà bạn không thể bỏ đi, cho đi hoặc thậm chí là trao đổi.

SBT được sử dụng để làm gì?

➡️ Ngay lập tức người ta sẽ tự hỏi, vậy thì Soulbound Tokens có ích lợi gì nếu không mua bán? Soulbound Tokens có thể có nhiều ứng dụng sẽ được khai phá. Vì nó là thứ được gắn vĩnh viễn với ví ban đầu, mục đích chung của các SBT sẽ là để trao thưởng. Nếu bạn tốt nghiệp, bạn có thể được trao bằng SBT xác minh đầy đủ thành tích thông qua blockchain, hoàn thành với tất cả các thông tin chi tiết về trường học, khóa học và thông tin bổ sung cần thiết. 

➡️ SBT cũng sẽ hoạt động để xác nhận vé không thể chuyển nhượng, bất cứ loại vé nào kể cả vé cho sự kiện, buổi hòa nhạc hay chuyến bay. Sẽ dễ dàng hơn rất nhiều đối với khâu xác minh, giúp ban tổ chức và nhân viên kiểm soát chặt chẽ, hiệu quả hơn. Tất nhiên, để có một quá trình chuyển đổi xã hội hoàn toàn sang hệ thống này là một việc khó khăn và là một câu chuyện hoàn toàn khác.

➡️ Cũng có thể sử dụng SBT trong môi trường học thuật hoặc thiết lập giải đấu (văn bằng, chứng chỉ, huy chương và huy hiệu) dành cho các cá nhân, điều mà bạn không hoặc không thể chuyển quyền sở hữu ngay cả trong đời sống thực. 

➡️ Nhiều người có thể đang hỏi: "Tại sao phải trải qua tất cả các khó khăn để thay thế các hệ thống đơn giản hoạt động ngày nay?" Nhưng SBT có thể đi sâu hơn nhiều và là chìa khóa cho một Xã hội Phi tập trung.

➡️ Mã thông báo Soulbound có thể được sử dụng hiệu quả cho danh tính, danh tiếng và hệ thống tín dụng xã hội. Điều này có nghĩa là toàn bộ sự tồn tại, nhận dạng và thành tích của bạn có thể được xác minh thông qua Soul Wallets và SBT. Bạn là bạn bởi vì nó nói như vậy trong Mã thông báo Soulbound của bạn. Tên, tuổi, ngày sinh, nơi sinh, quốc tịch, v.v. của bạn là thông tin có thể được lưu trữ mãi mãi trong blockchain và quyền sở hữu mã thông báo đó xác nhận danh tính của bạn. 

➡️ SBT không giới hạn ở những thông tin cơ bản mà người ta thường nhắc đến hàng ngày hoặc đề cập đến trong các cuộc trò chuyện thông thường. Các mã thông báo Soulbound này có thể bao gồm điểm tín dụng hoặc xếp hạng xã hội. Làm những việc tốt có thể làm tăng điểm tín dụng cũng như như hững việc làm sai trái sẽ làm giảm thứ hạng của bạn. Số này sẽ được đính kèm với bạn và các cộng đồng, tổ chức, tập đoàn và thực tế là bất kỳ ai cũng có thể xác minh nó thông qua blockchain.

Điều này mở ra nhiều khả năng sử dụng năng động trong các ứng dụng cho trường học, việc làm, các khoản vay và hơn thế nữa. Nó khuyến khích hành vi đúng đắn trong xã hội với những cá nhân biết rằng bất kỳ hành động nào họ thực hiện cuối cùng đều có thể được ghi lại và gắn vào như một SBT trong ví Soul của họ. 

Những thách thức với SBT là gì?

➡️ Cũng giống như bất kỳ hệ thống nào mà con người biết đến, có rất nhiều vấn đề có thể phát sinh. Đầu tiên, nhiều người chống lại ý tưởng này chỉ đơn giản là vì lý do riêng tư. Có một hệ thống tín dụng xã hội thông qua SBT có nghĩa là mọi cá nhân và hành động của họ đều bị theo dõi. Tính năng này đang được so sánh với kế hoạch của Trung Quốc cho hệ thống tín dụng xã hội của riêng họ.

➡️ Những người ủng hộ nhân quyền cũng chống lại hệ thống này vì nó có thể chứa chấp và thúc đẩy sự phân biệt đối xử bởi những cá nhân không đạt được một số điểm tín dụng nhất định. Tất cả chúng ta đều sống trong những hoàn cảnh khác nhau. Một số có thể được sinh ra với đặc quyền có lợi trong việc kiếm điểm cao, trong khi những người khác gặp bất lợi.

➡️ Một thách thức lớn khác là tính bảo mật. Ngay cả trong chính Web3, có rất nhiều cuộc tấn công được lên kế hoạch và thực hiện hàng ngày. Mặc dù chủ trương “phi tập trung hóa”, dường như luôn có những lỗ hổng tập trung không thể tránh khỏi. Một bên liên quan chính, nhà cung cấp hoặc người đóng góp đều có thể bị thao túng bởi các yếu tố bên ngoài. Chỉ cần một sai sót hay đột nhập trong hệ thống tín dụng xã hội thông qua các SBT có thể gây ra nhiều tác hại với những thiệt hại quá sức tưởng tượng.

➡️ Nếu bạn đã sở hữu một ví tiền điện tử, cụ thể hơn là ví NFT, rất có thể bạn đã gặp phải tình trạng bị gửi hoặc phát tán các NFT lừa đảo qua airdrop. Điều tương tự cũng có thể xảy ra thông qua các SBT. Những kẻ săn mồi có thể gửi cho mục tiêu của chúng một SBT có thể làm xấu hồ sơ soulbound của họ. Tất nhiên, có nhiều cách các nhà phát triển có thể lập trình và triển khai ví Soul để cho phép người nhận xác nhận các sản phẩm  airdrop/SBT đến có an toàn và hợp pháp hay không, tuy nhiên, với thời gian thích hợp và đủ nỗ lực, những kẻ săn mồi lừa đảo vẫn có khả năng xảy ra.

➡️ Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu gian lận, lừa đảo hoặc hack hay bạn bị mất ví Soul của mình? Vitalik và nhóm đề xuất một mô hình khôi phục được gọi là social recovery, trong đó sẽ có một số validator được gọi là “người giám hộ” được chỉ định ngẫu nhiên để giúp khôi phục ví Soul bị xâm phạm hoặc người giám hộ có thể xác nhận nếu một bản ghi/SBT bị làm xấu trong ví Soul do một sai lầm, tương tự như cách bồi thẩm đoàn đưa ra quyết định của họ nếu một cá nhân được phán xét vô tội hay có tội.

Kết luận

SBTs và Soul Wallets chắc chắn là những đổi mới mà mọi người nên để mắt tới, không chỉ đơn giản là một phương tiện đầu tư hoặc phương tiện kiếm tiền nhanh chóng (vì có thể bạn sẽ không thể kiếm được lợi nhuận từ những thứ không thể giao dịch này), nhưng hãy thích nghi với những đổi mới có thể làm thay đổi cuộc sống của chúng ta.

Mặc dù E. Glen Weyl co-founder của paper về Soulbound nói rằng chúng ta có thể mong đợi thử nghiệm sớm vào cuối năm 2022, tuy nhiên để sử dụng trên quy mô lớn thì chắc chắn còn mất rất nhiều thời gian. Dù vậy, điều này vẫn rất thú vị, đặc biệt là với những dự đoán của Vitalik về việc nó sẽ là tương lai.

Bạn có thể tưởng tượng một ngày nào đó chúng ta sống trong một xã hội phi tập trung thông qua các SBT không? 

VIC Crypto tổng hợp

Bài viết liên quan:

4 cách phát hiện sớm kỳ lân tiền điện tử

Bóc trần 18 sự thật 'khó nuốt' về NFT

NFT là gì? Đầu tư NFT như thế nào để tạo ra thu nhập ngay cả trong downtrend

Mint NFT hay đúc NFT là gì? Hướng dẫn đúc NFT chi tiết cho người mới