Điểm lại các xu hướng nổi bật trong thị trường crypto năm 2023

 

Token hệ AI

2023 mở đầu bằng những con sóng tăng trường trong mảng trí tuệ nhân tạo (AI) nhờ cơn sốt Chat GPT của nhà OpenAI.

Dẫn đầu con sóng này không ai khác ngoài FET - đồng coin hệ AI với mức tăng trường hơn 10 lần từ đầu năm 2023 đến nay.

Tổng quan về Fetch.AI (FET) - Protocol trí tuệ nhân tạo AI được IEO rất sớm trên Binance Launchpad

Được biết, FET, ra đời vào năm 2019, là nền tảng trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học (Machine Learning) dựa trên blockchain, nhằm giải quyết và cung cấp các nền tảng và dịch vụ AI giúp builder triển khai AI trên quy mô lớn, bất kỳ lúc nào và vị trí nào. FET tập trung xây dựng một nền tảng làm cơ sở hạ tầng cho các ứng dụng có thể xây lên với công nghệ như AI.

Năm 2023, dự án huy động thành công 50 triệu USD từ BitGet, DWF Labs... Với việc gọi thêm được vốn trong thời kì downtrend cũng phần nào chứng minh được team của FET không phải dạng vừa.

Bên cạnh chatGPT, Nvidia cũng là một công ty thúc đẩy sự tăng giá cho các token làm về mảng AI. Nvidia là một công ty chuyên phát triển và sản xuất các loại chip dành cho các thuật toán, tính toán phúc tạp. ChatGPT của OpenAI được cho là chạy trên hàng nghìn chip Nvidia A100. Đây cũng là công ty bán dẫn đầu tiên đạt vốn hóa trên 1 nghìn tỉ đô. Mỗi khi Nvidia công bố báo cáo tài chính thì đây luôn là cơ sở cho việc các token làm về AI tăng giá, khi càng ngày Nvidia càng tập trung phát triển các con chip với hiệu năng mạnh mẽ để phục vụ cho AI.

Nvidia mở rộng hợp tác, thiết lập cơ sở tại Việt Nam

Có thể thấy xu hướng của các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới hiện tại đều hướng về AI, khi Microsoft quyết định đầu tư 10 tỷ USD vào chatGPT hay Google cũng gia nhập đường đua với Bard AI, Tesla cũng không ngoại lệ khi ElonMusk cũng đang phát triển công ty xAI. Báo chí cũng nói về công nghệ này rất nhiều về tiềm năng của nó khiến cho các token AI trong Crypto được đu theo như cái cách mà Sandbox, Mana, Raca đã X hàng trăm lần bằng việc nói về Metaverse trong mùa 2021 và chất xúc tác chính đó là khi Facebook đổi tên thành Meta và tập trung phát triển Metaverse.

Bên cạnh sự tăng giá vượt trội của FET, chúng ta còn có thể kể đến những đồng coin khác như OCEAN với mức tăng trưởng 400%, AGIX tăng 1600%, RNDR tăng 400% trong khoảng thời gian cuối 2022 đầu năm 2023.

Khoảng thời gian từ đầu tháng 10/2023 đến những ngày cuối năm cũng chứng kiến sự tăng trưởng rất mạng của các đống coin trong hệ AI. TAO với mức tăng trưởng 700%, RNDR 300%, FET 300%.

=> Có thể thấy bài học ở đây đó là sẽ có nhiều trend nằm ngoài việc phân tích cơ bản, nó đơn thuần tăng chỉ là do sự chú ý của cộng đồng và team dự án bắt trend quá tốt.

Gần đây nhất Binance cũng đã triển khai thêm 2 đồng coin mới đều có liên quan đên AI đó là launchpool NFPrompt và Sleepless AI. Đây cũng là một tín hiệu confirm rằng AI sẽ là một BIG TREND cho năm 2024 và xa hơn là Bullrun 2025.

Hệ Sinh Thái Arbitrum Bùng Nổ

Arbitrum là một nền tảng Optimistic Rollup được xây dựng trên Ethereum bởi đội ngũ Offchain Labs. Offchain Labs giải quyết bài toán mở rộng trên Ethereum bằng việc đưa các giao dịch thay vì được thực thi on-chain thì sẽ được đưa ra off-chain để xử lý rồi sau đó đăng kết quả lên Ethereum. Từ đó, giao dịch trên Arbitrum trở nên nhanh hơn và rẻ hơn nhưng nó vẫn thừa hưởng được sự phi tập trung và bảo mật từ Ethereum.

Chắc hẳn Arbitrum không còn là cái tên quá xa lạ với các nhà đầu tư khi nó là một trong những Layer2 tốt nhất thị trường ở thời điểm hiện tại.

Được mainet vào ngày 31/8/2021 trải qua gần 2 năm xây dựng và phát triển, vào đầu năm 2023 các dự án trong hệ sinh thái Arbitrum đã chứng kiến sự bùng nổ với mức tăng trưởng out performance so với các hệ sinh thái khác, với sự kiện airdrop khủng cho cộng đồng. Các dự án thuộc hệ sinh thái Arbitrum đã thi nhau lập ATH và mở ra mùa tăng trưởng được gọi là "Arbitrum Season".

Một trong những dự án nổi bật nhất của hệ sinh thái Arbitrum đó chính là Radiant Capital (RDNT) - nền tảng Lending Protocol. Radiant Capital hướng đến phát triển là một nền tảng cho vay xuyên chuỗi, Giúp người dùng có thể vay và cho vay trên cùng 1 nền tảng nhưng tương tác với nhiều blockchain khác nhau.

 Radiant Capital (RDNT) là gì? Dự án Radiant Crypto hệ Arbitrum mới launchpool trên Binance

Ngoài Radiant, dự án AMM Camelot cũng là dự án nổi bật trong sóng tăng trưởng của hệ ARB. Giá token Grail có mức tăng ấn tượng từ 210 USD lên 4.300 USD (tăng 2.100%) vào giữa tháng 3/2023.

 Camelot (GRAIL) là gì? Dự án Dex native trên Arbitrum với 8 triệu USD trong Genesis Pools có gì?

Token MAGIC cũng chứng kiến mức tăng trưởng 400% trong cơn sóng Arbitrum season đầu năm 2023. MAGIC là native token của Treasure DAO dùng để kết nối các trò chơi điện tử và cộng đồng người chơi với các NFTs cùng những mảnh ghép cơ sở hạ tầng như NFT Marketplace và DEX.

Ban đầu, Treasure DAO được phát triển trên Ethereum. Tuy nhiên, sau sự thành công trong đợt fair launch Token và NFTs với việc thu hút được đông đảo người tham gia cộng đồng, dự án đã quyết định chuyển lên L2 Arbitrum và chỉ mất 4 tháng họ đã trở thành nền tảng NFTs thống trị trên hệ sinh thái này.

 Treasure DAO (MAGIC) là gì? Tìm hiểu hệ sinh thái NFT phi tập trung lớn nhất trên Arbitrum

Bên cạnh những case study điển hình trên thì gần như các token trong hệ sinh thái Arbitrum đều tăng giá một cách mạnh mẽ.

=> Đáng chú ý, các token trong hệ bay trước khi dự án ra mắt token ARB vào ngày 23/3/2023. Do đó, chúng ta có thể rút ra bài học với các hệ sinh thái như zkSync, Linea... “Khi các coin trong hệ bay mạnh không rõ lí do thì rất có khả năng là ‘token mẹ’ sắp được niêm yết. Việc này vừa giúp hệ sinh thái có được tiếng nói tốt, vừa giúp dự án marketing là có công nghệ tốt thông qua việc marketing đường giá.

Các dự án nối tiếp nhau airdrop

Săn Airdrop hay Retroactive thực chất đã xuất hiện từ các chu kì trước có thể kể đến các lần Airdrop khổng lồ trong quá khứ như của Uniswap, 1inch, ENS, hay gần đây trước 2023 chúng ta có Optimism và Aptos. Đây được xem là cách thách đổi vị thế nhanh nhất và phù hợp với các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Tuy nhiên phải cho đến chu kì này, khi số lượng người dùng trong thị trường đông hơn, ở lại nhiều hơn thì người ta mới đổ xô đi làm Airdrop như một cách hiệu quả để có thể thay đổi vị thế và kiếm tiền trong thời kì giá xuống dài hạn.

Blur

Sau sự kiện phát Airdrop khá dễ dàng đến từ Aptos khi người dùng chỉ cần mint NFT trên mạng testnet vào cuối năm 2022. Thì ngay đầu năm, 14/02/2023, Blur - một NFT Marketplace với nhiều tính năng cho NFT trader - đã nổ phát súng đầu tiên trong phong trào Airdrop cho người dùng trải nghiệm sớm. Các ví trung bình nhận được từ 1.000 USD - 10.000 USD, đặc biệt có khoảng 23 ví nhận nhiều hơn 1 triệu token BLUR và biến những chủ nhân của các ví này thành triệu phú đô la nhờ vào việc nhận Airdrop, quả thật chỉ có trong Crypto ta mới thấy được sự điên rồ như vậy.

Arbitrum

Nhắc đến Airdrop trong năm 2023 thì Arbitrum là cái tên để lại dấu ấn đậm sâu trong lòng các nhà đầu tư. Sự kiện diễn ra vào ngày 23/03/2023, lượng token dùng cho việc Airdrop là 1,162 tỷ ARB được phân phối cho 625.143 địai chỉ ví hợp lệ, chiếm 11,62% lượng cung ban đầu. Số token thấp nhất các ví có thể nhận được là 625 ARB.

Sự kiện này đã khiến cho cộng đồng biết nhiều hơn về Airdrop và khởi đầu cơn sóng săn Air với các dự án chưa ra token. Từ đó, khai thông dòng tiền khổng lồ đổ vào thị trường.

Tuy nhiên việc FOMO đi săn Airdrop cũng khiến cho các Airdrop Hunter mất rất nhiều tiền mà chưa thấy kết quả. Thời điểm Arbitrum Airdrop thì phí gas của mạng Ethereum bị đẩy lên khá cao.

Loạt dự án airdrop bất ngờ

Ngoài 2 dự án airdrop khủng trên, năm 2023 còn ghi nhận nhiều dự án không được cộng đồng chú ý thì lại phát Airdrop rất to và những dự án thậm chí người dùng còn không làm nhưng có nhiều tiêu chí mà người dùng đã tương tác một cách vô ý khiến cho họ cũng được nhận Airdrop từ các dự án như vậy.

Điển hình như:

• Celestia: Vào ngày 26/09/2023, Celestia công bố Airdrop 60 triệu token TIA cho những địa chỉ ví có những hoạt động tích cực trên các mạng lưới Layer 2 của Ethereum, các Developer, Staker và IBC Relayer của CosmosHub và Osmosis. Dự án đã snapshot vào ngày 01/01/2023, nhưng mãi đến tháng 9 họ mới thông báo phân bổ token.
• Arkham: Chỉ cần đăng kí account trên nền tảng check onchain Arkham là người dùng có thể nhận về hơn 100 USD. Đối với các địa chỉ ví sử dụng thường xuyên và có nhiều lượt mời thì số tiền được Air là rất lớn, con số giao động từ2.000 USD - 10.000 USD. Arkham trước khi được niêm yết Binance thì cũng không được cộng đồng chú ý nhiều, vậy nên chỉ có số ít người tham gia trải nghiệm dự án từ sớm mới nhận được quà từ nền tảng.
• Hệ sinh thái Solana cũng rất biết cách gây chú ý khi lần lượt là Pyth Network, Jupiter, Jito thay nhau phát Airdrop cho cộng đồng đã có sử dụng sản phẩm. Trong 3 dự án trên đáng chú ý nhất là Jito khi trung bình các ví hợp lệ có thể nhận tới trên 10.000 USD.

Đây là những dự án rất ít người chú ý và tham gia làm Airdrop, phần lớn cộng đồng thường đổ xô qua các Layer 2 của Ethereum hoặc các dự án kêu gọi được số vốn khủng.

=> Chắc chắn Airdrop vẫn sẽ tồn tại cho dù là chu kì tăng hay giảm của thị trường Crypto. Đó vẫn sẽ là cách Marketing hiệu quả đối với các dự án muốn thu hút các nhà đầu tư. Tuy nhiên, chúng ta phải biết chọn lọc những dự án thực sự chất lượng và có một chiến lược phân bổ vốn để đi đường dài cùng dự án. Nếu như kèo Airdrop nào mà chúng ta cũng bỏ tiền vào thì sẽ rất rủi ro bởi vì lượng tài nguyên như thời gian, tiền bạc, công sức bỏ vào để duy trì là rất lớn.

Hệ sinh thái trên Bitcoin

Vốn hóa thị trường BRC-20.

Vào tháng 3/2023, thị trường chứng kiến một Narratives hoàn toàn mới đó là các NFT trên Bitcoin hay còn gọi là Ordinals và chuẩn token mới được giới thiệu trên mạng lưới Bitcoin BRC-20.

Ordinals NFT là một loại NFT độc đáo trên Bitcoin, được tạo ra bằng cách gắn thêm dữ liệu dạng hình ảnh, video, âm thanh... cho mỗi Satoshi riêng lẻ trên chuỗi Bitcoin gốc.

Hành trình “vươn mình” của Bitcoin Ordinals

Cơn sốt về Ordinals NFT đang lan rộng trong thời gian vừa qua. Theo dữ liệu được cung cấp bởi Cryptoslam cho thấy tính đến ngày 19/12/2023, khối lượng giao dịch của Ordinals NFT đã đạt gần 1,52 tỷ USD và tổng số người dùng đạt 253.000. Rất nhiều các dự án NFT đã nhanh chóng bắt trend khi cho ra những sản phẩm NFT trên mạng lưới Bitcoin. Nổi bật trong số đó có thể kể đến Bitcoin Frogs, Bitmap.land, Dogpunk...

BRC-20 được ra mắt vào 09/03/2023 bởi nhà phát triển ẩn danh Domo là tiêu chuẩn thử nghiệm được sử dụng để tạo và phát hành Token trên chuỗi khối Bitcoin. BRC 20 được tạo bằng cách ghi 1 đoạn mã JSON vào Satoshi thông qua Bitcoin Ordinals.

Dẫn đầu vốn hóa trong thị trường BRC-20 đó là token Sats, tiếp theo đó là ORDI.

Ban đầu, giá mint ORDI chỉ vẻn vẹn 0,003 USD, thế nhưng đến hiện tại ORDI đã tăng 24.000 lần, chạm mốc 74 USD chỉ trong 9 tháng. Đây quả thực là một mức tăng trưởng chúng ta chỉ có thể thấy được trong thị trường Crypto, cũng chính vì sự điên rồ này mà ORDI là token BRC 20 đầu tiên được list trên các sàn CEX lớn như Binance, OKX....

Về bản chất những NFT Ordinals và BRC 20 token không có một giá trị sử dụng cụ thể nào. Chúng chỉ được dùng để mua bán, tuy nhiên hiện tại đã có những dự án dược phát triển xoay quanh Ordinals và BRC 20 để tạo ra use case thêm cho các sản phẩm mới này.

Việc tăng giá của các token BRC-20 này cũng nằm ngoài việc phân tích cơ bản, chúng hoạt động giống như meme coin và rất khó để phân tích, cũng chính vì vậy nên các token này mới có thể tăng giá một cách mạnh mẽ như vậy.

Rất nhiều nhà đầu tư đã bỏ lỡ sóng tăng của các token này, và việc được list lên Binance không những 1 mà hẳn 3 token mang chuẩn BRC-20 hứa hẹn đây sẽ là một Trend đáng để theo dõi cho các năm tới. Đối với những Case Study như thế này thì ngoài kiến thức thì chúng ta cũng cần trải nghiệm và kinh nghiệm thì mới có thể nhậm ra tiềm năng của chúng, đa phần những người đón được sóng BRC 20 là những OG trong thị trường.

Bên cạnh Ordinal, BRC-20, một sản phẩm mới được tạo ra trên hệ sinh thái Bitcoin gây sốt cộng đồng chính là Inscription - nội dung được khắc lên sats. Sau khi trình làng, Inscriptions khiến mạng lưới chính chủ Bitcoin gặp áp lực lớn trong việc xử lý các giao dịch. Có lúc phí giao dịch trên mạng lưới Bitcoin đạt 315 sats cho mỗi byte dữ liệu, cao gấp 10 lần so với thời điểm thông thường. Thậm chí, mạng lưới cũng rơi vào hoàn cảnh tạm ngừng hoạt động trong vài tiếng.

Đáng chú ý, Inscriptions còn được Elon Musk và CZ shill. Ngay sau đó, các fan Ordinals đã không hề lãng phí chút cơ hội nào, các bộ sưu tập Ordinals và cả BRC-20 liên tục tăng giá một cách chóng mặt.

Sự nở rộ đã khiến các nhà tạo lập ở mạng lưới khác không thể ngồi yên. Vì vậy, chúng ta có các phiên bản copy paste như

• DRC-20 trên Dogecoin
• RRC-20 trên Polygon
• SPL-20 trên Solana
• ASC-20 trên Avalanche
• FRC-20 trên Fantom
• Ethscriptions trên Ethereum
• APT-20 trên Aptos
• TON-20 trên TON Blockchain
• ARS-20 trên Arbitrum

Không thể đoán trước được rằng liệu làn sóng fomo Inscription bao giờ sẽ kết thúc. Nhưng nó đang mang lại sự tích cực cho mạng lưới. Đã từ rất lâu kể từ khi mùa đông crypto ập tới, chúng ta lại mới có thể thấy các blockchain sôi động đến như vậy.

Ếch Xanh PEPE Và Meme Season

Pepe là một đồng memecoin được xây dựng trên mạng lưới Ethereum, lấy cảm hứng từ chú ếch xanh đã quá nổi tiếng trên Internet. Pepe chính thức được ra mắt cộng đồng vào ngày 16/04/2023.

Chưa đầy 1 tháng ra mắt, vốn hóa PEPE tăng trưởng mạnh mẽ, đạt 1 tỷ USD và đồng memecoin này cũng được list nhiều sàn lớn trong đó có Binance. Với sự ủng hộ từ cộng đồng đồng, PEPE đã tạo ra cơn sốt vào thời điểm bấy giờ với mức trưởng hơn 5.000.000% và giúp rất nhiều nhà đầu tư đổi đời chỉ sau vài tuần ngắn ngủi.

Câu chuyện về khoản lợi nhuận khủng cùng bí mật giao dịch của memecoin - PEPE

Sau sự thành công của Pepe, mọi người đều đem tiền của mình đi tìm những đồng memecoin khác với hi vọng tìm được Pepe thứ 2, việc này thúc đẩy tạo ra Meme Season vào tháng 5/2023. Lúc này trên thị trường ở bất cứ đâu chúng ta đều có thể thấy được các KOL shill những đồng memecoin và đưa ra những giả thuyết để củng cố đó sẽ làm Pepe thứ 2.

Thị trường memecoin nóng lên khi đón nhận một dòng tiền rất lớn, các đội nhóm scam cũng mọc lên rất nhiều, nhưng cũng có những đồng meme đạt được những thành tự nhất định.

Trong giai đoạn cuối năm 2023 chúng ta lại một lần nữa thấy được sự điên rồ của các memecoin. Lần này cái tên lấy được Spotlight của thị trường là Bonk - memecoin hệ Solana.

Được tình làng vào cuối tháng 12/2022, nhưng mãi đến cuối năm 2023, BONK mới thật sự bùng nổ và thu hút cộng đồng. Tại thời điểm đó, BONK được niêm yết lên Binance và nhanh chóng ghi nhận mức tăng trưởng hơn 16.000%. Token BONK còn được dùng để Airdrop cho những chủ nhân của điện thoại SAGA (điện thoại do Solana phát triển).

Điểm mặt những airdrop và đặc quyền khi mua điện thoại Solana Saga

Bên canh BONK thì bên hệ sinh thái của Avalanche cũng có COQ với mức tăng hơn 1600% trong chưa đầy 20 ngày ra mắt.

=> Quả thật năm 2023 là một năm rất đáng nhớ với các "meme thủ" khi mà rất nhiều memecoin chất lượng được sản sinh ra và mang đến cơ hội thay đổi vị thế rất lớn. Đây cũng là khoảng thời gian mà chúng ta nên nhìn lại để rút ra những bài học vì có thể 2024 và 2025 chúng ta sẽ chứng kiến rất nhiều memecoin khác được ra đời với mức tăng trưởng điên rồ. Yếu tố cộng đồng có lẽ là yếu tố quan trọng nhất với các đồng memecoin.

Friend.tech mở ra mô hình mới cho SocialFi

Fiend Tech tạo ra làn gió mới cho câu chuyện của SocialFi

Friend.tech là một ứng dụng mạng xã hội phi tập trung được xây dựng trên Layer2 Base và sử dụng cơ sở dữ liệu người dùng được lấy từ nền tảng X. Vì vậy một người dùng mới khi tham gia Friend.tech sẽ không cần phải thiết lập lại toàn bộ thông tin từ đầu.

Nhờ việc sử dụng cơ chế mới lạ cùng với sự hợp tác của KOL hàng đầu thị trường, Friend.tech đã nhanh chóng đạt được một cột mốc người dùng lên tới hàng trăm ngàn người. Ngoài ra, có đến hàng chục nghìn ETH được chuyển vào nền tảng cũng như khối lượng giao dịch hàng ngày có lúc vượt cả NFT.

Đi theo mô hình khá giống với Only Fans, khi chỉ những người sở hữu Key (giống việc đăng kí Membership) của KOL mới được nói chuyện với họ trong private chat. Việc sở hữu Key mới được nói chuyện khiến cho cơn sóng đầu cơ Key được nổ ra, khi các các Key của các KOL hàng đầu liên tục được mua đi bán lại. Người dùng thì mong muốn sở hữu Key của những KOL xịn để nhằm có được nhưng tin alpha, nhà đầu cơ thì liên tục săn Key để bán lại cho người khác.

Nếu không cẩn thận mọi người sẽ rất dễ đu đỉnh Key. Nó giống như câu chuyện mọi người chuyền hòn than nóng hỏi cho nhau và người cuối cùng cầm sẽ là người chịu thiệt thòi nhất.

Bên cạnh cơn sốt đầu cơ Key, người dùng còn đổ qua để nhằm săn Airdrop từ dự án khi dự án công bố được Pradigm đầu tư vào vòng Seed.

Với sự đổi mới trong cơ chế, khác với các dự án SocialFi khác đi theo hướng "Open" khi mọi người có thể nhìn thấy bài đăng của đối phương và tương tác thì FriendTech lại chọn hướng nó "Close" hơn để tiếp cận thị trường. Cùng với mô hình có tính Ponzi và câu chuyện về Airdrop đã giúp cho nền tảng thu hút được một lượng lớn người dùng và kéo theo dòng tiền chảy qua hệ sinh thái của Base.

Mô hình của FriendTech cũng đã tạo ra cơ sốt khi xuất những bản Fork trên các hệ sinh thái khác như Tomo trên Linea, PostTech trên Arbitrum, Star Arena trên hệ sinh thái Avalanche. Nhưng bản Fork này đều làm gia tăng số lượng giao dịch được tạo ra trên các hệ sinh thái trong một thời gian nhất định, sau một thời gian thì mọi thứ đều nguội dần.

Tuy thời gian đầu thành công là vậy, nhưng ở thời điểm hiện tại FriendTech đang dần chìm vào quên lãng khi còn rất ít người sử dụng mặc dù dự án đã có nhiều cải tiền trong thời gian gần đây.

Đây cũng là tình trạng chung đối với các dự án làm về SocialFI hiện tại. CyberConnet với sản phẩm Link3 của mình cũng từng chứng kiến rất nhiều những thông số tích cực về lượng người dùng, số người tham gia sử dụng hàng ngày tuy nhiên khi Airdrop được diễn ra hoàn tất thì người dùng lập tức rời bỏ dự án.

Lens Protocol với mạng xã hội Hey và hệ sinh thái của mình cũng đang hoàn thiện dần cơ sở hạ tầng. Đã có thời điểm để tham gia vào Hey người dùng cần bỏ ra chi phí từ 250-300 USD để mua NFT profile. Mức giá đó được thổi lên cũng chỉ vì người dùng tin rằng việc trải nghiệm sẽ có Airdrop chứ không phải bắt nguồn từ nhu cầu thật của người dùng.

Gần đây nhất chúng ta có Fascaster với mạng xã hội Warpcast, nhưng việc có người dùng trên các nền tảng này cùng chỉ bắt nguồn từ việc trải nghiệm để nhận Airdrop. Đây không phải là một nước đi tốt về dài hạn khi Airdrop diễn ra thì lượng người dùng trên các nền tảng này sẽ giảm đi trông thấy.

Việc vừa phải nâng cấp sản phẩm vừa phải cạnh tranh với các mạng xã hội đã quá thành công ở Web 2 thực sự là một bài toán nan giải. Đây vẫn sẽ là một chặng đường dài cho các dự án, Friendtech đã đi đầu với mô hình khác biệt và đã có những thành công nhất định.

Trong tương lai hãy cùng chờ xem các dự án sẽ làm gì tiếp theo để có thể kéo người dùng về nền tảng của mình khi họ không chỉ cạnh tranh với các đối thủ ở Web3 mà là còn một tệp khách hàng rất lớn đang rất trung thành với Facebook, Instagram, Twitter.

Token Bot Telegam

Vào giai đoạn tháng 6/2023, rất nhiều bot Telegram được cộng đồng nhắc đến nhờ việc những con bot có thể giúp người dùng thực hiện các tác vụ một cách tự động, chính xác.

Unibot nổi lên như một hiện tượng khi có thể giúp nhà đầu tư tự động Swap, Bridge, Lending, Borrowing. Người dùng chỉ cần ủy quyền ví và liên kết với Unibot, sau đó đặt lệnh kèm các thông số cần thiết, tự động Unibot sẽ triển khai. Đây được xem là một cách rất hiệu quả nếu người dùng muốn mua những NFT, token với sự cạnh tranh cao.

Hướng dẫn sử dụng Telegram Bot Unibot

Với sự hữu ích của mình, gía token Unibot cũng đã đạt ATH ở mức 200 USD với tỉ xuất lợi nhuận là 2.300% trong 5 tháng. Với sự tăng giá này thì các nhà đầu tư cũng bắt đầu đi tìm những dự án phát triển những con bot như vậy để tìm ra cơ hội đầu tư cho bản thân.

Điển hình như:

• Lootbot với mức tăng trường 600% khi được hiệu ứng từ Unibot;
• Collab.land cũng là một dự án rất quen thuộc được các dự án sử dụng để xác thực người dùng của mình có đang nắm giữ một token hay NFT nhất định hay không, tuy nhiên giá của token COLLAB lại không tăng nhiều, thậm chỉ còn giảm sâu so với sự phổ biến trong sản phẩm của mình.

=> Khó có thể nói các dự án làm về bot có thể tạo ra một con sốt hay Narrative riêng cho sản phẩm của mình. Tuy nhiên với việc được sử dụng rất rộng rãi, đặc biệt khi uptrend đến người dùng lại có nhu cầu sài bot để camp NFT nhiều hơn thì nhu cầu về sản phẩm sẽ tăng, có thể dự án sẽ có nhiều doanh thu hơn từ đó nó là động lực tăng giá cho token của từng dự án và kéo cả ngách sản phẩm đi lên.

Depin- Cơ sở hạ tầng phi tập trung

2023 còn giới thiệu với các nhà đầu tư một khái niệm đã xuất hiện từ lâu nhưng đến thời điểm hiện tại nó mới được thảo luận nhiều hơn đó là Depin - Decentralized Physical Infrastructure Networks. Depin nói đến việc áp dụng công nghệ Blockchain vào để xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng vật lý, mạng, theo hướng trustless, không cần cấp phép.

Coinlist: Decentralized Physical Infrastructure Networks (DePIN) và các dự án Depin nổi bật

Depin được phát triển nhằm giải quyết các vấn đề như:

• Quản lí dữ liệu kém
• Khả năng kiểm soát và hiện thị dữ liệu chưa hiệu quả

Depin cho phép các cá nhân trên toàn câu cùng nhau xây dựng, nâng cao tính phi tập trung, mà không cần dựa vào một thực thể duy nhất.

Trong mảng Depin, dự án nổ bật nhất chính là Render Network - nền tảng cho phép người dùng đóng góp nguồn lực từ GPU để giúp các dự án render đồ hoạc và các tụ vụ liên quan đến hình ảnh 3D.

Khi đăng ký đóng góp các GPU người dùng sẽ trở thành các Node Operator và phần thưởng cho họ là Render token: RNDR khi render hình ảnh chi khách hàng (Creator). Kể từ cuối tháng 12/2022 giá của token RNDR đã chứng kiến mức tăng trưởng hơn 12.000%.

Động lực tăng giá này còn bắt nguồn từi việc RNDR công bố Partner với 2 ông lớn đó là Apple và Nvidia. Việc làm về mạng lưới GPU cộng với được sự hẫu thuẫn từ những cái tên rất hot tại thị trường truyền thống đã giúp giá RNDR có mức tăng vượt trội. Render cũng đã chính thức di chuyển từ Ethereum sang Solana để tận dụng chi phí rẻ và tốc độ nhanh hơn.

Bên cạnh RNDR chúng ta cũng nên để ý đến Filecoin (FIL) một đồng coin mà đã được phát triển từ rất lâu. Filecoin là một mạng lưới lưu trữ dữ liệu phi tập trung, trong mạng lưới của Filecoin người dùng trả tiền để lưu trữ dữ liệu của họ trên các máy tính - các máy tính này được đóng góp bởi người dùng dư tài nguyên và họ dùng để cho thuê không gian lưu trữ.

Helium cũng là một dự án khá tiềm năng về công nghệ IOT (Internet of thing) và mạng 5G. Mới đây, Helium vừa chuyển nhà sang mạng Solana để tận dụng phí rẻ và nhanh. Kể từ đầu năm 2023 đến nay, HNT tăng trưởng gần 500%.

=> Cho đến năm nay khi mà mọi người nói đến tính phi tập trung nhiều hơn, AI cũng dựa trên blockchain, SocialFi cũng đề cao tính tự chủ thông tin của người dùng thì có lẽ Depin sẽ là một Narratives mà chúng ta cần chú ý khi nó có thể được kể xung quanh các Narratives trên.

Real World Assets (RWA) - Cây cầu kết nối hai thị trường TraFi và DeFi

Real World Assest cũng là một Narratives được nói rất nhiều trong năm 2023, tuy nhiên giá của những đồng coin làm trong mảng này thì lại không tích cực như cái cách nó được thảo luận. Sở hữu trong mình tìm năng tăng trưởng khi được cho là tiếp cận thị trường tài chính truyền thống với vốn hóa tới hàng trăm tỷ USD nhưng các giao thức làm về RWA hiện tại vẫn chưa khai thác triệt để.

Có thể là do tính pháp lý chưa thực sự rõ ràng, thêm vào đó là có những giao thức đã dính nợ xấu khi không thể đòi lại được khoản vay như Goldfinch và Maple gây thiệt hại cho người dùng khiến niềm tin của nhà đầu tư đối với lĩnh vực này càng bị nghi ngờ hơn.

Bitcoin ETF Spot tới đây có thể sẽ là một bước tiến gần hơn trong việc tiếp cận thị trường tài chính khổng lồ, khi tính pháp lý được đảm bảo, nhà đầu tư mới có thể yên tâm gửi tiền của mình vào để đầu tư.

RWA là gì? Tìm hiểu về các nguồn lợi nhuận mới cho DeFi và các dự án nổi bật

Sự trở lại mạnh mẽ của “huyền thoại” Solana

Bất kì ai tham gia đầu tư vào chu kỳ 2021 thì cũng không lạ gì với một thế lực giai đoạn bấy giờ đó là Solana. Bên cạnh hệ sinh thái vô cùng đa dạng và phát triển mạnh mẽ thì với việc token SOL tăng từ 0,5 USD lên đến đỉnh 250 USD cũng đã khiên bao nhiêu con người xuýt xoa về "công nghệ" đỉnh cao lúc đó của Solana.

Tuy vậy trong năm 2022, token SOL đã giảm không phanh, đỉnh điểm đó là sự sụp đổ của FTX và Alamenda Research khiến cho cộng đồng đầu tư Crypto mất dần niềm tin vào token SOL, họ nghĩ rằng SOL đã mất đi một người lãnh đạo tài năng như Sam xoăn. Giá SOL tụt về mức 10 USD cùng với BTC thiết lập đáy ở mốc 15.000 USD làm cho mọi người dần lãng quên SOL và chỉ tập trung về những đồng coin mới như OP, ARB, APTOS.  

Mạng Solana cũng đã chứng kiến hơn 5 lần mạng lưới ngưng hoạt động, nguyên nhân được cho là cơ sở hạ tầng của Solana chưa đủ mạnh để chống chịu với việc bot spam (phí rẻ nên việc spam xảy ra thường xuyên) các giao dịch gây ra quá tải. Chỉ với những lí do trên thôi đã khiến một đồng coin làm mất hết niềm tin từ phía nhà đầu tư hay thậm chí những người từng Bullish nhất về Solana.

Trước tình cảnh đó, đội ngũ của Solana Foudation đã nỗ lực đèo lái con thuyền Solana. Không nằm ngoài kỳ vọng, hệ sinh thái đã dần phục hồi và đang trên đà lấy lại vị thế đã mất. Token SOL đã tăng hơn 10 lần kể từ đầu năm, đây quả thực là một mức lợi nhuận cực kì lớn đối với một đồng coin nền tảng vốn hơn lớn như SOL trong bối cảnh hiện tại. Mức tăng trưởng này gần như out performance hoàn toàn so với các đồng coin làm chung mảng.

=> Có thể thấy, Solana thực sự là một Real Builder trong mùa đông Crypto, qua sự tăng trưởng gây bao nhiêu tiếc nuối cho các nhà đầu tư thì bài học của chúng ta là để ý những hệ sinh thái tích cực hoạt động trong mùa downtrend vừa rồi để không bỏ lỡ những cơ hội như Solana. Avalanche, Near, Cosmos có thể là những cái tên tiếp theo chăng?

LSDFi bùng nổ sau bản nâng cấp Shanghai của Ethereum

Bản nâng cấp Shanghai của Ethereum diễn ra thành công vào tháng 4/2023 đã loại bỏ những lo ngại của các ETH staker liên quan đến việc rút ETH của họ ra khỏi mạng lưới. Cùng với đó, người dùng của những giao thức LSD như Lido, Rocket Pool, hiện tại, đã có thể dễ dàng Redeem các LST ra ETH với tỉ lệ 1:1, thay vì, phải chịu lỗ khi giao dịch trên các Dex như trước đây.

LSDfi là ngách mới  bao gồm các dự án DeFi được xây dựng trên giao thức Liquid Staking Derivative (LSD) nhằm mục đích mang đến những ứng dụng mới cho các Liquid Staking Tokens (LST) như stETH, rETH, frxETH...Lúc này trên thị trường nổ ra rất nhiều các dự án xoay quanh các LST nhằm tối đa khả sử dụng vốn cho người dùng.

Triển vọng phát triển của xu hướng LSDfi

Eigenlayer và hệ sinh thái xung quanh Restaking

EigenLayer là một giao thức tiên phong về khái niệm Restaking được xây dựng trên Ethereum, đây được xem là một nguyên tắc mới trong bảo mật nền kinh tế tiền điện tử (cryptoeconomic security) khi cho phép tái sử dụng ETH trên lớp đồng thuận (consensus layer).

Hướng dẫn trải nghiệm testnet stage 2, tăng cơ hội nhận airdrop dự án EigenLayer

Về cơ bản, EigenLayer sẽ cho phép người dùng đã stake ETH bằng cách truyền thống hoặc stake qua các dự án Liquid Staking Derivatives (LSDs) có thể tiếp tục sử dụng các liquid token để restake trên smart contract của EigenLayer để kiếm thêm phần thưởng.

Eigen Layer nhận được sử ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng khi mà dự án này mở số lượng deposit có hạn đã làm mạng lưới Ethereum trở nên đắt đỏ với phí gas tăng vọt. Ngay sau khi mở TVL của dự án đã tăng từ 80 triệu USD lên mức 250 triệu USD. Hiện tại, con số TVL đã lên tới 1,06 tỷ USD - việc này cũng chứng minh được độ hot của Eigen Layer y là như thế nào, nó còn được cộng hưởng từ hint Airdrop khiến cho bất cứ ai cũng muốn có cho mình 1 vị trí thật đẹp trong các pool của giao thức.

Với việc không đưa lại cho người dùng một token đại diện cho số ETH gửi vào thì đã có nhiều giao thức ăn theo rất nhanh bằng việc người dùng thay vì gửi trực tiếp ETH hay LST vào Eigen thì có thể gửi vào các giao thức đó, họ sẽ trả lại 1 token đại diện để người dùng có thể tiếp tục tham gia DeFi. Quả là một bức tranh Ponzi khổng lồ, khi chúng sụp đổ thì hậu quả để lại cũng không biết nó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến thị trường nữa.

Với các dự án xây xung quanh Eigen này thì đã nổ ra một cuộc chiến mới đó là LRTFi (Liquid Restaking Token). Một vài dự án đang xây dưng xung quanh EigenLayer có thể kể đến như:

• Renzo Protocol là nền tảng Liquid Restaking Token được xây dựng trên EigenLayer, Renzo giúp đơn giản hóa các thao tác cho người dùng có nhu cầu Restaking trên EigenLayer. Khi người dùng thực hiện việc restaking trực tiếp trên EigenLayer thị họ sẽ không nhận về một loại LRT nào để tiếp tục tham gia DeFi. Nhưng khi làm việc này thông qua Renzo thì người dùng sẽ nhận lại được ezETH để tối ưu khả năng sử dụng vốn của mình.
• Để giải quyết những vấn đề của ReStaking như cạnh tranh phí gas hay bị kẹt thành khoản trên EigenLayer thì Kelp DAO đã ra đời và mang đến một thuật ngữ hoàn toàn mới là Liquid ReStaking Token (LRT), cho phép mọi người mở khoá thanh khoản khi tham ReStaking một cách dễ dàng. Người dùng khi gửi LST của mình vào sẽ nhận về một LRT có tên là rsETH.

GameFi trở lại

GameFi trong năm 2023 đã chứng kiến sự thay đổi một cách ngoạn mục. Dường như đang được hồi sinh trong thời gian gần đây. Với sự xuất hiện của những cái tên mới như Big Time, Shrapnel, Pixel hay cả là sự quay trở lại của những cái tên cũ đã tạo nên danh tiếng trong mùa trước như Ronin Network, Illuvium, Immutable, Gala.

 Lý do tại sao GameFi sẽ trở lại và là câu chuyện lớn tiếp theo

Ngoài ra mảng GameFi luôn là mảng được nhiều Venture lớn trên thị trường chú ý đến và theo thống kê số tiền đầu tư cho các dự án GameFi chỉ đứng sau mảng Layer 1, Layer 2 trên thị trường. Tất cả đã tạo nên một bộ mặt hoàn toàn mới cho một lĩnh vực mà mọi người đã lãng quên nó từ rất lâu.

Sự đổi mới GameFi về tokenomics, về nội dung trong game, đồ họa và cả đổi mới về cơ sở hạ tầng cộng thêm thị trường khởi sắc đã tạo điều kiện cho GameFi nhận được sự đón nhận từ người dùng một lần nữa.

=> Có thể nói trend GameFi là một trong những trend thành công nhất trong chu kì trước khi đây là yếu tố chính hút một lượng lơn F0 vào thị trường. Chính vì những kí ức tươi đẹp đó khi trở lại lần này với nhiều đổi mới hơn, chỉnh chu hơn đã khiến cho thị trường GameFI được hâm nóng trở lại.

Các dự án GameFi bạn có thể quan tâm:

 Fusionist (ACE) là gì? Dự án GameFi được Binance Launchpool có gì đặc biệt?

 Xterio là gì? Liệu con hàng GameFi được Binance Labs rót vốn sẽ kéo trend cho thị trường?

Parallel TCG là gì? Trò chơi ngược bão BTC chiếm lĩnh không gian GameFi năm 2023

Kết luận

Năm 2023 thực sự là một năm mà có quá nhiều thay đổi, bước tiến cho các công nghệ nói riêng và toàn thị trường Crypto nói chung. Bất chấp nền kĩnh tế vĩ mô vẫn còn đang bị lớp mây mù của các tin tức như suy thoái toàn cầu, lãi suất và thái độ diều hâu của FED, toàn thị trường vẫn đi lên và có một năm mà giá của BTC hồi phục theo cái cách mà ít ai ngờ tới. Đặc biệt hơn khi nó xảy ra trong bối cảnh FTX và hàng loạt những công ty lớn sụp đổ, tưởng chừng như đã khiến thị trường chìm sâu vào khủng hoảng.

Song, những bài học trong năm 2023 sẽ là những hành trang là kinh nghiệm là trải nghiệm để chúng ta chuẩn bị cho những điều tốt đẹp phía trước. Crypto sẽ là cơ hội cho những ai nhìn ra và nhận ra được tiềm năng của nó như cái cách Internet bị hoài nghi vào những năm 90.

VIC Crypto tổng hợp