zkSync là gì? Đối thủ nặng ký của các giải pháp Layer 2 trên Ethereum

ZKSync là một giải pháp mở rộng quy mô zk-rollup cho chuỗi khối Ethereum. Việc mở rộng quy mô Layer (L2) của Ethereum tập trung vào hai giải pháp:  zero-knowledge rollups và optimistic rollups.

zkSync là gì ? 

ZKSync là một blockchain layer 2 trên Ethereum sử dụng zk-rollups làm công nghệ mở rộng quy mô. Giống như các L2 optimistic, zk-rollups cuộn các giao dịch ra khỏi mạng chính Ethereum và gửi các bằng chứng giao dịch cho Ethereum. Điều này có nghĩa là hàng trăm giao dịch được gộp thành một, được Ethereum xác minh và bảo mật.

Các hệ thống zk-proof có khả năng bảo mật mật mã chủ động. Ví dụ: các giải pháp zk-rollup chắc chắn rằng một giao dịch nhất định là đúng mà không cần tiết lộ bằng chứng về nó. Nói một cách dễ hiểu, zk-rollups tuân theo cách tiếp cận “hãy tin tôi về điều này” . Mặc dù điều này nghe có vẻ không phù hợp với người dùng, nhưng zk-proof được coi là một trong những giải pháp mở rộng quy mô và quyền riêng tư hứa hẹn nhất cho Ethereum. Đây là một video ngắn giải thích chi tiết hơn về zk-proofs:

Một trong những lợi thế của công nghệ zkSync là phí gas thấp trên blockchain L2. Phí gas có thể thấp hơn tới 100 lần so với Ethereum trong khi vẫn kế thừa bảo mật của mạng chính ETH.

There are 17 days remaining to the first product-ready Layer 2 EVM compatible zkRollup #marchtomainnet. Many developers are wondering what will happen on October 28th - Read this thread for the highlights and the public roadmap for details. https://t.co/kc8QImKes9

🧵 (1/6) pic.twitter.com/O9EVvTxvhE

— zkSync (@zksync) October 11, 2022

Hơn nữa, zkSync đang phát hành bản cập nhật với phiên bản V2 của nó với thông lượng hơn 100.000 giao dịch mỗi giây (TPS) sau khi dữ liệu ETH2 có sẵn. Điều này có thể thực hiện được nhờ zkPorter, một giao thức kết hợp zk-rollups và sharding. zkSync 2.0 cũng hỗ trợ các khả năng hợp đồng thông minh tùy ý thông qua Solidity và Zinc, ngôn ngữ lập trình nội bộ của nó.

Phí giao dịch của một số mạng lưới trên Ethereum

Điểm nổi bật của zkSync

Trước hết, zkSync, như một giải pháp mở rộng quy mô, có khả năng thực hiện chuyển tiền nhanh chóng và rẻ. 

Thứ hai, zkSync thân thiện với hợp đồng thông minh. Kể từ tháng 2/2022, testnet zkSync 2.0 đã hoạt động với các hợp đồng thông minh trong Solidity hoặc sử dụng lại mã Solidity hiện có. 

Thứ ba, zkSync rất thân thiện để giao dịch swap. Atomic Swap – một thành phần thiết yếu của các giao thức trao đổi – đã có sẵn trên mainnet!

Thứ tư, zkSync có hỗ trợ riêng cho NFT. Bạn có thể dùng thử trong zkSync wallet.

Cuối cùng, hỗ trợ zkSync được triển khai cho tất cả các nền tảng chính.

So sánh zkSync với các đối thủ cạnh tranh chính

ZKSync có hai đối thủ cạnh tranh chính: L2 sử dụng công nghệ cải tiến Optimistic Rollup (Arbitrum và Optimism) và một giải pháp L2 khác sử dụng công nghệ mở rộng zk-rollup (Starkware). Dưới đây là những điểm khác biệt chính giữa zkSync và các L2 optimistic rollup:

• Tốc độ xử lý trên chuỗi của các giải pháp zk-proof cao hơn vì không có thời gian chờ đợi.

• Tuy nhiên, zk-proofs cần nhiều sức mạnh tính toán hơn, vì vậy chúng ít phù hợp với DApps có nhiều hoạt động trên chuỗi.

• Optimistic Rollups chạy các hợp đồng thông minh trực tiếp trên mạng Ethereum, zk-rollups thì không.

Còn đây là sự khác biệt giữa zkSync và Starkware, cả hai giải pháp zk-proof :

• Starkware bắt đầu sớm hơn (tháng 05/2018 so với tháng 12/2019) và đã huy động được nhiều tiền hơn cho đến nay.

• Starkware đang tiến xa hơn trong quá trình phát triển (vòng Series C đã khép lại) và có một hệ sinh thái lớn hơn.

• Starkware có công nghệ rollup cao hơn và nhanh hơn một chút so với zkSync.

Nhìn chung, cả hai giải pháp zk-proof đều có các cách tiếp cận hợp lệ để mở rộng Ethereum. zkSync được coi là hệ sinh thái “cơ sở” hơn, trong khi Starkware nhận được nhiều sự ủng hộ lớn và bí quyết công nghệ đằng sau sản phẩm của mình.

Road map 

Đội ngũ bắt đầu làm việc trên giải pháp zkSync vào tháng 12/2019 và phát hành zkSync v1.0 vào tháng 6/2020. Lần lặp đầu tiên này có thể mở rộng quy mô lên 300 giao dịch mỗi giây.

Hiện tại dự án đang trong giai đoạn testnet của zkSync 2.0 và còn khoảng  hơn 16 ngày nữa là chính thức ra mắt mainet. 

Sự phát triển của zkSync 2.0 đã chứng kiến ​​việc phát hành phiên bản alpha của zkEVM, cho phép khả năng tương thích của Máy ảo Ethereum (EVM). Hơn nữa, với sự phát triển của zkPorter, một giải pháp sharding, zkSync đang làm việc để tăng thông lượng từ 3.000 tps (trong phiên bản 1.1) lên 20.000 tps.

Đội ngũ

ZKSync được thành lập bởi Matter Labs, một công ty có trụ sở tại Đức đang nghiên cứu về việc mở rộng quy mô Ethereum. 

• Marco Cora: Là Trưởng phòng phát triển kinh doanh tại Matter Labs.
• Alex Gluchowski: Là Founder của Matter Labs.

Nhà đầu tư đối tác 

Những vòng gọi vốn gần đây nhất từ zkSync: 

• Series A (T3/2021): 6 triệu USD từ Binance, Coinbase Ventures, Balancer, Aave, Curve,…
• Series B (T11/2021): 50 triệu USD từ a16z, Blockchain.com, Crypto.com, Bybit, Consensys, OKEx, Covalent,…
• Tháng 1/2022, Matter Labs đã được thông qua khoản đầu tư trị giá 200 triệu USD từ BitDAO để xây dựng hệ sinh thái zkSync.

zkSync đã huy động được lên tới 256 triệu USD từ các quỹ có tiếng tăm lớn trong ngành qua các vòng gọi vốn trước đây. 

Một trong những điểm đáng chú ý là dự án được hỗ trợ bởi rất nhiều sàn CEX lớn (Binance, Coinbase, Huobi, Bybit,…) và cả những cái tên gạo cội trong làng DeFi (Curve, Aave, Balancer,…), điều này giúp cho zkSync sẽ nhanh chóng được tích hợp ở cả các sàn tập trung và phi tập trung lẫn trên các ứng dụng DeFi.

Với việc được đầu tư bởi số những quỹ đầu tư lớn hàng đầu  trên thị trường như vậy  thì không khó để zkSync có thể thu hút được những đối tác hàng đầu trên thị trường. 

Điểm qua có thể thấy một vài đối tác khủng của zkSync như: Binance, Coinbase, Bybit… đây đều là những sàn giao dịch lớn nên việc tiếp cận với người dùng của zkSync sẽ vô cùng dễ dàng. 

Mã thông báo ZKSync và Airdrop tiềm năng

ZKSync chưa có mã thông báo gốc. Tuy nhiên, công ty tuyên bố rõ ràng trên trang tokenomics của mình rằng mã thông báo gốc zkSync sẽ được sử dụng để đặt cược và trở thành validator trong mạng zkSync. Người dùng của mạng zkSync có thể được thưởng một đợt airdrop, tương tự như đợt airdrop Optimism.

Nếu bạn quan tâm tới đợt airdrop này hãy làm theo hướng dẫn tham gia hóng kèo airdrop khủng zkSync của chúng tôi.

Các kênh thông tin dự án

• Website: https://zksync.io/
• Twitter: https://twitter.com/zksync
• Discord: https://discord.com/invite/px2aR7w 
• Telegram: https://t.me/zksync
• Medium: https://medium.com/matter-labs 

Như vậy là chúng ta đã cùng điểm qua một vài điểm chính về zkSync. Có thể nói rằng với những gì đội ngũ đã đạt được và định hướng rõ ràng, cùng dàn backer cực khủng đằng sau thì zkSync là một dự án vô cùng hứa hẹn trong giai đoạn tới. Để tìm hiểu sâu hơn về hệ sinh thái zkSync các bạn hãy đón đọc zkSync (P2) nhé!

VIC Crypto tổng hợp

Bài viết liên quan: 

Giải pháp Layer 2 trên Ethereum – ZK Rollup và Optimistic Rollup

Arbitrum và Optimism giao thức nào sẽ dẫn đầu cuộc đua khởi động mùa Layer 2

Vị thế của Blockchain Layer-1 trong Web3 (P1)