Mối quan hệ giữa blockchain và web3

Xu hướng phát triển tất yếu của web3

Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 cho thấy những hạn chế trong quyền lực tập trung, từ đó tạo tiền đề cho sự phân quyền và web3 ra đời.

Kiến trúc phi tập trung của Web 3.0 được xây dựng trên công nghệ Blockchain nhằm giải quyết các vấn đề nảy sinh từ quyền lực và quyền kiểm soát tập trung, nâng cao sự tin cậy, tính minh bạch và quyền riêng tư của người dùng. Với web3, quyền lực được đưa về tay người dùng, bản thân người dùng chính là người sở hữu cho thông tin của mình và không thể bị can thiệp bởi bất kỳ ai.

Theo tiến trình phát triển của các thế hệ web thì web1 được xây dựng từ những năm 90 của thế kỷ trước, là “web chỉ đọc”, với dữ liệu và nội dung được cung cấp từ một hệ thống tệp tĩnh. Người dùng hầu như chỉ là những người tiêu thụ thông tin và không thể tương tác với nội dung mình đọc được. Việc sáng tạo nội dung để đăng lên web cũng bị hạn chế vào thời điểm đó. Điều này đã thôi thúc web2 ra đời.

Web2 xuất hiện vào đầu thế kỷ XXI, là “web đọc - viết, tương tác”. Nhiều công cụ ra đời giúp cải thiện thế hệ web2 như Javascript, CSS… tạo tiền đề cho các nền tảng như Youtube, Facebook, Wikipedia… phát triển.

Nhờ các nền tảng này, người dùng có thể tương tác với nội dung mình đọc được và tuyệt vời hơn nữa, họ có thể sáng tạo nội dung và chia sẻ chúng một cách công khai. Tuy nhiên web2 gặp phải một số thách thức là sự riêng tư, tính bảo mật và tính phân quyền. Điều này thúc đẩy sự hình thành và phát triển của thế hệ web3.

Web 3.0 được gọi là thế hệ Web thông minh, Web ngữ nghĩa, chẳng hạn như các dịch vụ tìm kiếm ngôn ngữ tự nhiên, khai phá dữ liệu, học máy và công nghệ trí tuệ nhân tạo. Theo Tim Berner-Lee, người phát minh ra web1, thuật ngữ web3 có nghĩa là một trang web dựa trên dữ liệu không chỉ con người mà cả máy móc đều có thể xử lý được.

Thế hệ web3 mở ra một kỷ nguyên mới, giúp loại bỏ những rào cản từ web2 nơi mà quyền lực được trao cho người dùng với khả năng hỗ trợ chuyển giao giá trị một cách không phụ thuộc.

Blockchain và tiền điện tử phù hợp với các đặc tính của web3

• Tính phi tập trung: Một trong những vấn đề trọng tâm của web2 là quyền lực và dữ liệu thường bị các “ông lớn” nắm giữ. Tuy nhiên, sang web3 thì khác. Quyền lực và dữ liệu sẽ được phân tán cho tất cả người dùng nhờ công nghệ blockchain. Điều này khiến mọi thứ minh bạch hơn và tránh việc độc chiếm sữ liệu cho mục đích xấu.
• Không cần cấp quyền: Nhờ các dòng code công khai có sẵn, những dự án web3 hoạt động trên blockchain cho phép tất cả mọi người trên toàn thế giới có thể truy cập và tương tác với dự án.
• Không cần trung gian: Bởi người dùng có thể tương tác trực tiếp thông qua công nghệ blockchain.
• Nền tảng thanh toán: Tiền điện tử đóng vai trò là cơ sở hạ tầng thanh toán kỹ thuật số của web3. Tài sản kỹ thuật số có thể cải thiện cơ sở hạ tầng thanh toán cồng kềnh và đắt đỏ của web2 vì chúng không có giới gian biên giới và không yêu cầu trung gian.
• Chống kiểm duyệt: Các blockchain được thiết kế để chống kiểm duyệt. Điều này đồng nghĩa với việc không bên nào có thể đơn phương thay đổi hồ sơ của các giao dịch. Khi dữ liệu được thêm vào blockchain, hầu như không thể thay đổi hoặc loại bỏ.

Blockchain và tiền điện tử có cần thiết cho web3 không?

Web3 cũng có thể dựa vào các công nghệ không liên quan đến blockchain hoặc tiền điện tử, ví dụ như công nghệ thực tế tăng cường (AR), thực tế ảo (VR), Internet vạn vật (IoT) và Metaverse. Mặc dù blockchain có thể hữu ích hơn ở khía cạnh cơ sở hạ tầng của Web3, nhưng các công nghệ và giải pháp trên sẽ giúp cho internet trở nên phong phú hơn.

Cụ thể, IoT kết nối các thiết bị khác nhau thông qua internet, trong khi AR nhúng các yếu tố hình ảnh kỹ thuật số vào thế giới thực. Còn VR lại xây dựng môi trường tài sản kỹ thuật số. Cuối cùng, việc mở rộng quy mô và mang những công nghệ này lại với nhau có thể tạo nên một Metaverse thống nhất của Web3.

Bên cạnh đó, tiền điện tử sẽ cung cấp một nền tảng thanh toán kỹ thuật số. Các token tiện ích có thể mở khóa một loạt các trường hợp sử dụng cần thiết cho Web3. Ngoài ra, NFT còn giúp xác minh danh tính và quyền sở hữu trong lĩnh vực kỹ thuật số mà không ảnh hưởng đến quyền kiểm soát của người dùng đối với dữ liệu cá nhân.

Sự kết hợp của web3 với tiền điện tử và blockchain sẽ như thế nào?

Công nghệ blockchain có thể trở thành một trong những nền tảng của web3. Nếu các ứng dụng được xây dựng trên blockchain thân thiện với người dùng và trực quan, mọi người sẽ không nghĩ đến cơ sở hạ tầng bên dưới. Điều này giống như việc chúng ta không cần quan tâm đến các máy chủ dữ liệu và giao thức internet của mạng xã hội mà chúng ta sử dụng hàng ngày.

NFT có thể cho phép người dùng hiển thị các mặt hàng sưu tập kỹ thuật số, giúp tạo và duy trì danh tính kỹ thuật số duy nhất của họ. Chúng cũng có thể phục vụ các mục đích khác, chẳng hạn như củng cố nhiều quy trình chính trong các trò chơi trực tuyến.

Blockchain và tiền điện tử có thể biến đổi cách người dùng web3 điều phối và thực thi hành động tập thể thông qua các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO). DAO trao quyền tổ chức cho cộng đồng. Các chủ sở hữu token sẽ bỏ phiếu để cùng nhau xác định hướng hành động tốt nhất. Ngoài ra, tất cả hoạt động và phiếu bầu đều hiển thị trên blockchain. Do đó, các DAO có thể thúc đẩy Web3 trở nên phi tập trung, minh bạch hơn và lấy cộng đồng làm trung tâm.

Kết luận

Web3 có thể giải quyết những vấn đề lớn của internet ngày nay và giảm thiểu quyền lực của những “gã khổng lồ” công nghệ. Tuy nhiên, tất cả những thứ đó phần lớn vẫn còn là một tầm nhìn đầy khát vọng hơn là một thực tế hữu hình. Tuy nhiên, công nghệ blockchain có thể sẽ là nền tảng cho sự phát triển tiếp theo của web3. Đồng thời, mở ra cuộc cách mạng Internet cho toàn thế giới.

VIC Crypto tổng hợp

Tin tức liên quan:

CZ mở lớp học về tiền điện tử và Web3 trên MasterClass

Người Việt hân hoan đón chào trình duyệt web3 “Make in Việt Nam”

Ví Web3 là gì? Top 5 ví Web3 tốt nhất hiện nay