Phân biệt token chứng khoán và chứng khoán được token hóa

Khái niệm

• Token chứng khoán là token có chung một số đặc điểm với chứng khoán. Nói một cách khác, chúng đại diện cho một số đặc quyền như chia sẻ doanh thu, quyền truy cập, quyền quản trị hoặc kết hợp những đặc quyền này với những đặc quyền khác trên blockchain. Đồng thời, có cấu trúc khuyến khích đầu cơ nên được phân loại là chứng khoán.
• Chứng khoán được token hóa là chứng khoán tồn tại trên blockchain. Chúng là các token đại diện cho tài sản off-chain cụ thể hoặc bắt chước các nhóm tài sản đã được thiết lập như trái phiếu, cổ phiếu hoặc quỹ.

Tất cả các chứng khoán được token hóa có thể phân loại là token chứng khoán, nhưng không không đúng trong trường hợp ngược lại.

Hiểu sai về 2 khái niệm này sẽ ảnh hưởng khá nhiều đến quy định và đầu tư.

Điểm khác biệt giữa 2 thuật ngữ

Token chứng khoán là một khái niệm mới. Chúng được tạo on-chain, phục vụ cho các mục đích on-chain và làm những việc chưa từng được thực hiện trước đây. Chúng cho phép các hình thức cấp vốn mới, thúc đẩy sự tham gia của người dùng, phần thưởng cho nhà đầu tư, quản trị dự án…

Chứng khoán được token hóa là một khái niệm “rượu cũ bình mới”. Chúng sử dụng các định dạng hiện có và thêm tiện ích bổ sung như thanh toán, tính minh bạch, độ linh hoạt và phạm vi tiếp cận rộng hơn. Vì vậy, loại hình này đang được thử nghiệm rầm rộ trong thời gian gần đây.

Trong vài tháng qua, chúng ta đã thấy các tổ chức tài chính và tổ chức truyền thống không chỉ thử nghiệm mà còn phát hành cổ phiếu, tín phiếu, trái phiếu đô thị, trái phiếu phát triển, quỹ, thương phiếu và vàng trên blockchain.

Tuy nhiên, các token chứng khoán đang gặp khó khăn trong bối cảnh thiếu sự rõ ràng về quy định và phương pháp tiếp cận.

Ví dụ, bắt đầu từ năm 2016, giao thức lưu trữ và dịch vụ truyền thông phi tập trung LBRY đã phát hành token LBC, cho phép người dùng truy cập và tương tác với nền tảng sau khi LBRY được thiết lập và vận hành.

Đối với nhiều người, đây rõ ràng là những token tiện ích vì chúng cho phép sử dụng dịch vụ. Nhưng đối với SEC, chúng là token chứng khoán và được chào bán dưới dạng chứng khoán bất hợp pháp. Từ đó, cuộc chiến pháp lý giữa SEC và LBRY đã nổ ra.

Tháng 11/2022, LBRY thua kiện SEC dưới cáo buộc vi phạm luật chứng khoán. 1 tháng sau đó, LBRY tuyên bố họ “có thể sẽ chết sớm trong tương lai” do bị “giết chết bởi nợ pháp lý và SEC.” Quả đúng là như vậy, LBRY đã nộp đơn xin phá sản.

Nhìn bề ngoài, hai khái niệm này có vẻ giống nhau nhưng khi phân tích chi tiết, bạn có thể thấy rằng có sự khác biệt rõ ràng. Đó là tính minh bạch, sự ủng hộ của các cơ quan và mức độ phát triển của chúng.

Với token chứng khoán, nỗi sợ bị SEC “gõ đầu” cản trở quá trình phát triển của nhiều dự án tiềm năng, trong khi chứng khoán được token hóa ngày càng sôi nổi.

Tại sao cần hiểu rõ và phân biệt đúng 2 thuật ngữ?

Lý do chính khiến chúng ta cần hiểu rõ và phân biệt đúng 2 thuật ngữ đó là cách tiếp cận quy định.

Chứng khoán được token hóa chỉ yêu cầu thực hiện lưu ký (custody) và tuân thủ các điều chỉnh phân loại. Hiện, cơ quan quản lý quốc tế đang nghiên cứu quy tắc rõ ràng để hợp thức hóa chứng khoán với blockchain.

Tuy nhiên, token chứng khoán lại có phần gây tranh cãi và cuộc chiến pháp lý giữa các cơ quan quản lý với dự án tiền điện tử về việc phân loại tiền điện tử vẫn kéo dài vô tận.

Vụ kiện của SEC với LBRY kéo dài 2 năm mới đưa ra được kết luận. Thế nhưng, ngay cả khi LBRY đã tuyên bố phá sản, SEC vẫn yêu cầu nền tảng nộp phạt.

Vụ kiện của SEC và Ripple, với cáo buộc Ripple phát hành chứng khoán chưa đăng ký hiện đã bước sang năm thứ ba. Đây là trường hợp tương tự LBRY.

Lý do thứ 2 cũng không kém phần quan trọng chính là đầu tư.

Hiện tại, chưa có cơ sở chấp nhận token chứng khoán. Do đó, tiềm năng đổi mới cũng như phát triển của loại token này khá thấp. Chính vì thế, việc đầu tư vào chúng là hành động “ném tiền qua cửa sổ”.

Tuy nhiên, một khi các vấn đề pháp lý được giải quyết, token chứng khoán có thể sẽ tác động khá nhiều đến thị trường. Đồng thời, có thể thay đổi các khái niệm đầu tư thông thường, giải phóng không chỉ các mô hình kinh doanh mới mà cả các nguồn giá trị mới.

Còn đối với chứng khoán được token hóa, chúng được nhiều tổ chức công nhận và liên tục phát triển trong những năm qua. Có thể xem chứng khoán được token hóa là một trong những vectơ chính giúp thị trường tiền điện tử biến đổi thị trường truyền thống.

Kết luận

Tiền điện tử là thị trường vô cùng đa dạng với những loại token tương ứng với những ứng dụng và chức năng khác nhau. Việc hiểu biết kỹ càng về các loại token này sẽ giúp bạn hiểu biết được những lợi ích và quyền lợi của bản thân trong quá trình đầu tư vào dự án bất kỳ. 

VIC Crypto tổng hợp

Tin tức liên quan:

Algorand (ALGO) và 5 token khác bị SEC gắn nhãn chứng khoán trong vụ kiện Bittrex

Tòa án Hàn Quốc phán quyết LUNA không phải chứng khoán

NFT vs Chứng khoán: Cuộc chiến phân loại theo quy định trong thế giới tiền điện tử

Chủ tịch SEC: “Ngoài Bitcoin, tất cả đều là chứng khoán”