Quản lí vốn trong trading
1. Quản lí vốn là gì?
Quản lý vốn là các hoạt động liên quan đến quá trình kiểm soát tiền đầu tư và là thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực tài chính. Có rất nhiều cách để định nghĩa về quản lý vốn, tuy nhiên trong lĩnh vực tài chính các bạn có thể hiểu đơn giản quản lý vốn là việc giữ cho tài khoản không bị tổn thất, thua lỗ đồng thời phải thu được lợi nhuận. Quản lý vốn được xem là hiệu quả khi nhà đầu tư sử dụng nguồn vốn hợp lý để gia tăng lợi nhuận trong thời gian dài. Thông thường, sự thất bại của nhà đầu tư đều do việc phân bổ và quản lý vốn không hiệu quả. Khi thất bại trong một lệnh, nhà đầu tư vội vàng giao dịch lệnh tiếp theo mà không tính đến rủi ro mà mình sẽ gặp phải. Từ đó, dẫn đến thua lỗ nhiều hơn.
2. Tại sao cần quản lý vốn trong trading?
Khi cần một lời khuyên trong giao dịch, bất kỳ chuyên gia tư vấn tài chính nào cũng sẽ khuyên bạn cần phải biết cách quản lý vốn hiệu quả. Tại sao lại như vậy thì ngay sau đây chúng ta sẽ có câu trả lời:
Duy trì sự tồn tại
Thị trường Bitcoin là “miếng bánh ngon” nhưng cũng chứa nhiều cạm bẫy. Lợi nhuận của người này chính là rủi ro của người khác. Vì vậy, chỉ có quản lý vốn hiệu quả mới giúp nhà đầu tư duy trì được các hoạt động giao dịch tài chính của mình lâu dài.
Giữ vững tâm lý trong giao dịch
Quản lý vốn hiệu quả sẽ giúp nhà đầu tư xác định được mức rủi ro, lợi nhuận và khả năng chấp nhận thua lỗ. Từ đó, tâm lý cũng sẽ vững vàng hơn và sẽ không bị ảnh hưởng dù có bị thất bại.
Phục hồi tài khoản nhanh chóng nếu có thua lỗ
Khi tham gia giao dịch, thua lỗ là điều không thể tránh khỏi. Nhưng nếu quản lý vốn tốt, nhà đầu tư sẽ nhanh chóng lấy lại số tiền đã mất. Ví dụ như việc quản lý vốn 2% (mỗi giao dịch không thua lỗ quá 2%). Nếu thực hiện 10 lệnh mà có thua lỗ nhà đầu tư vẫn giữ được 80% vốn cho giao dịch tiếp theo. Như vậy rủi ro hoàn toàn được hạn chế.
Đạt lợi nhuận tối ưu
Giao dịch tài chính là các trò chơi xác suất. Bất kỳ một giao dịch nào, dù nắm tỷ lệ thắng trong tay cao cũng tồn tại một tỷ lệ thua nhất định. Quản lý vốn hiệu quả giúp nhà đầu tư có thể tính toán được lợi nhuận cao nhất và rủi ro thấp nhất nếu xảy ra sai sót.
3. Quy tắc cơ bản trong quản lý vốn
Quản lý vốn khá là đơn giản nhưng không phải ai cũng là đúng và chính xác. Do đó, khi giao dịch nhà đầu tư cần tuân thủ những quy tắc nhất định như sau:
Đừng giao dịch quá hung hăng
Giao dịch quá hung hăng có thể là sai lầm lớn nhất mà các trader mới mắc phải. Điều này bao gồm việc sử dụng quá nhiều đòn bẩy, ra vào lệnh ngẫu nhiên, chấp nhận quá nhiều rủi ro về vốn, v.v… Nếu một cú đảo chiều nhỏ của thị trường là đủ để quét sạch phần lớn vốn rủi ro của bạn, điều đó có nghĩa bạn đang chịu quá nhiều rủi ro. Có một cách tiếp cận tốt hơn để hướng đến mức độ rủi ro chính xác, đó là điều chỉnh kích thước vị thế của bạn.
Không bao giờ giao dịch kiểu trả thù
Thị trường là tối cao và bạn chớ bao giờ nên đùa giỡn với nó. Tại một số thời điểm, bạn có thể phải chịu tổn thất đáng kể về vốn giao dịch của mình. Vào thời điểm đó, việc thử tìm cách lấy lại vốn của bạn với giao dịch tiếp theo là điều tự nhiên. Điều này được gọi là giao dịch trả thù và thường dẫn đến tai họa. Làm như vậy sẽ khiến rủi ro của bạn tăng gấp nhiều lần, tại thời điểm khoản dành cho mạo hiểm của bạn vốn đã bị căng thẳng.
Bởi vậy, đừng bao giờ làm thế. Thay vào đó, hãy xem xét giảm kích thước vị thế của bạn, và chờ thiết lập giao dịch có xác suất thắng cao. Đừng để bản thân bị chi phối bởi cảm xúc.
Hãy thực tế tại thời điểm giao dịch
Nguyên nhân khiến các trader trở nên quá hung hăng phần lớn là vì những kỳ vọng không thực tế của họ. Hầu hết, họ nghĩ rằng giao dịch tích cực sẽ giúp họ có được một khoản lợi nhuận khổng lồ trong một thời gian ngắn. Nhưng sự thật là ngược lại. Bạn nên đặt ra các mục tiêu thực tế và duy trì cách tiếp cận ôn hòa để có được lợi nhuận ổn định.
Xác định rõ điểm chốt lệnh trước khi mở vị thế
Xác định các mức độ phù hợp thực tế trước khi tham gia vào bất kỳ giao dịch nào. Ví dụ, ngưỡng chốt lệnh bạn đang hướng tới và mức thua lỗ tối đa bạn có thể chịu đựng. Làm như vậy sẽ giúp bạn duy trì kỷ luật dưới sức nóng của việc giao dịch. Nó cũng sẽ giúp bạn chú ý hơn về tỉ lệ giữa rủi ro và lợi nhuận (tỉ lệ RR).
Luôn đặt lệnh cắt lỗ
Một trong những mẹo quản lý vốn tốt nhất cho người mới bắt đầu đó là bạn nên sử dụng lệnh cắt lỗ cho mọi giao dịch. Quản lý vốn là công việc nhằm tăng cơ hội sống sót cho bạn. Và mức cắt lỗ cũng có vai trò tương tự. Vì luôn có khả năng thua lỗ, bạn phải đặt lệnh cắt lỗ không vượt quá 3% vốn giao dịch của mình, tính trên tổng toàn bộ vị thế đang mở.Chúng ta sẽ giải thích điểm này sâu hơn trong phần xác định kích thước vị thế.
Luôn nhớ rằng sự sống còn phải là ưu tiên cao nhất của bạn, và lợi nhuận sẽ đứng thứ hai. Bạn phải chọn mức cắt lỗ một cách khôn ngoan để nó không quá nhỏ hoặc không quá lớn. Nếu bạn thấy mình ở một vị thế mà điểm cắt lỗ của bạn luôn đạt được, hãy phân tích lại phương pháp thiết lập mức cắt lỗ của bạn.
Không ai có thể kiểm soát được hoàn toàn hướng đi của thị trường. Trong trading, chỉ cần giá đi lệch với dự đoán ban đầu, nhà đầu tư có thể mất trắng. Vì vậy, để rủi ro nằm trong tầm kiểm soát thì việc cắt lỗ là vô cùng quan trọng.
Không nên kỳ vọng quá cao vào thị trường, luôn sẵn sàng cho tình huống xấu nhất
Làm giàu từ trading không hề đơn giản. Mặc dù đã có nhiều người thành công, nhưng đó là con số rất nhỏ và đa phần họ đều có tư duy nhạy bén và kinh nghiệm chuyên sâu. Vì vậy, nếu mới tham gia thị trường, nhà đầu tư không nên đặt kỳ vọng quá cao sẽ kiếm thật nhiều tiền. Chúng ta nên bắt đầu từ những giao dịch nhỏ để học cách thích nghi, tích tiểu thành đại mới có thể tồn tại lâu dài.
Chúng ta không biết tương lai của một thị trường và cũng không thể dự đoán chính xác 100%. Do đó, điều quan trọng là phải chuẩn bị cho tình huống xấu nhất xảy ra và thực hiện các biện pháp phòng ngừa đầy đủ để xử lý các tình huống đó. Suy nghĩ và viết ra tất cả các hành động bạn cần thực hiện để bảo vệ chính mình, trong trường hợp kịch bản xấu xảy ra.
Chớ bao giờ đánh giá thấp khả năng cú sốc giá xảy ra – bạn phải có kế hoạch dự phòng cho các kịch bản như vậy.
Xác định nguồn vốn
Nguyên tắc đầu tiên của các pro trader chính là họ không bao giờ sử dụng nhiều hơn 15% tiền từ tài khoản tiết kiệm của họ. Ngoài ra, họ cũng không bao giờ sử dụng quá 3% vốn giao dịch tại bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Nếu muốn thành công như họ thì bạn cũng cần ghi nhớ quy tắc này.
Đo lường và hạn chế rủi ro là một khía cạnh quan trọng của quản lý vốn. Bạn cần tính toán rủi ro trong quá trình giao dịch trước khi mở bất kỳ giao dịch nào. Do đó, tổng vốn giao dịch của bạn sẽ là một yếu tố để xác định giới hạn tối đa cho kích thước vị thế của bạn.
Cẩn thận khi giao dịch với đòn bẩy
Đòn bẩy cung cấp cơ hội để tối đa hóa lợi nhuận kiếm được từ vốn rủi ro có sẵn, nhưng nó cũng làm tăng rủi ro thua lỗ cao. Đây chỉ là một công cụ hữu ích nếu bạn biết tác động của việc vào lệnh có đòn bẩy và phơi mình trên thị trường. Thông thường, các broker cung cấp đòn bẩy trên tài khoản của bạn, cho phép bạn giao dịch kiếm lợi nhuận lớn hơn. Đồng thời, mức độ tiếp xúc với rủi ro của bạn cũng tăng lên với đòn bẩy cao hơn. Theo nguyên tắc, chớ sử dụng đòn bẩy nhiều hơn 7 lần cho bất kỳ giao dịch nào của bạn. Bạn càng ít sử dụng thì càng giữ được vị thế tốt hơn.
Do đó, bạn cần phải cực kỳ cẩn thận khi sử dụng công cụ này. Chỉ sử dụng đòn bẩy khi bạn có một sự hiểu biết rõ ràng về những mất mát tiềm ẩn nếu mọi thứ đi sai.
Thừa nhận khi đã sai
Nguyên tắc vàng của giao dịch là tối đa hóa lợi nhuận và cắt lỗ ngắn. Do đó, việc thoát ra nhanh chóng là điều tối cần thiết khi bạn thấy bằng chứng rõ ràng về việc bạn đã thực hiện một giao dịch xấu.
Con người có một khuynh hướng tự nhiên là “không thừa nhận sai lầm” của mình và cố gắng biến một tình huống xấu thành một tình huống tốt. Nhưng thật không may, từ thời điểm đó đến thời điểm bạn bị thua lỗ quá dự tính và không thể cắt hết lệnh vì tiếc thường diễn ra rất nhanh! Thậm chí có thể bạn không muốn vào lệnh hedge ngược để “khóa” mức lỗ hiện tại vì e rằng đó cũng là thời điểm thị trường đảo chiều. Do đó, nếu bạn thấy mình trong một giao dịch tồi tệ bất cứ lúc nào, hãy thoát khỏi nó ngay lập tức.
Đặt kế hoạch rõ ràng trước mọi giao dịch.
Khi lập kế hoạch quản lý vốn nhà đầu tư phải luôn suy nghĩ theo chiều hướng nếu số tiền bỏ ra khi đi đúng dự đoán sẽ mang về lợi nhuận bao nhiêu, và mức độ rủi ro nến đoán sai giá thị trường là bao nhiêu để biết được mức độ chấp nhận rủi ro của bản thân.
Bạn phải có một kế hoạch – chiến lược giao dịch được thiết lập và bạn phải tuân thủ nó trong mọi tình huống. Kế hoạch của bạn phải bao gồm các điểm ra vào lệnh, định cỡ vị thế, chiến lược quản lý vốn, v.v… Điều này sẽ giúp bạn kiểm soát cảm xúc của mình và cũng sẽ giúp bạn tránh xa tình trạng quá tải. Trải qua thực hành liên tục, điều này sẽ mang lại kỷ luật trong phong cách giao dịch hàng ngày của bạn.
Lấy lại vốn bị mất
Bạn phải ghi nhớ rằng quá trình thu hồi vốn bị mất là rất khó khăn. Ví dụ: nếu bạn mất 10.000$ sau khi đầu tư 50.000$, tỷ lệ tổn thất sẽ là 20%. Vì vậy, để bù lỗ, bạn cần có lãi 25% với số vốn hiện tại. Bởi vậy, hãy mạo hiểm một cách khôn ngoan, để nó không có quá nhiều tác động xấu đến cuộc sống của bạn. Bảng dưới đây sẽ giúp bạn hình dung được cần bao nhiêu nỗ lực để lấy lại vốn đã mất, với giả định số vốn đầu tư ban đầu là 100.000$ và mức lợi nhuận trung bình hàng tháng là 20%:
Sử dụng trailing stop để tối đa hóa lợi nhuận
Ngoài những gì đã nói trước đó về mức cắt lỗ, sử dụng khái niệm cắt lỗ đuổi cũng là một cách hiệu quả để cải thiện quản lý vốn. Khi bạn bắt đầu nhận được một khoản lợi nhuận hợp lý từ một giao dịch, bạn phải chừa ra một phần lợi nhuận và dời mức cắt lỗ của mình lên một ngưỡng mà giao dịch đó không bị thua lỗ lần nữa. Bằng cách này, ngay cả khi giá bắt đầu di chuyển theo hướng ngược lại, điểm cắt lỗ của bạn sẽ được chạm và bạn sẽ có lãi ròng.
Đừng quá tham lam
Tham lam là tốt nhưng chỉ ở một mức độ nhất định. Đừng quá tham lam. Lòng tham quá mức có thể khiến bạn đưa ra quyết định giao dịch kém. Hãy nhớ rằng, giao dịch không phải là tạo ra chiến thắng mỗi phút, mà là tham gia vào những giao dịch phù hợp, đúng thời điểm và thoát khỏi các giao dịch đó theo đúng chiến lược của bạn. Hãy luôn cố gắng giao dịch một cách có kỷ luật và tuân theo các chiến lược quản lý vốn.
Kiên nhẫn
Không nên quá nóng vội trước các biến động của thị trường. Chỉ cần nắm thời cơ, điềm tĩnh và kiên nhẫn với kế hoạch mình đã đặt ra, nhà đầu tư có thể quản lý vốn hiệu quả trước mỗi giao dịch.
Đọc các nguyên tắc trên mỗi ngày
Chúng ta là con người và bản tính của chúng ta là quên đi mọi thứ trong một khoảng thời gian ngắn. Do đó, bạn nên in bài viết này ra giấy và đọc nó mỗi ngày trước khi bắt đầu giao dịch. Bằng cách này, bạn sẽ có thể rèn luyện bản thân để trở thành một nhà giao dịch có kỷ luật.
4. Các phương pháp quản lý vốn trong trading
Có rất nhiều phương pháp quản lý vốn trong giao dịch. Các nhà đầu tư nên lựa chọn phương pháp hiệu quả và thích hợp với phong cách giao dịch của bản thân. Sau đây chúng tôi sẽ chia sẻ một vài phương pháp để bạn tham khảo:
Quản lý theo trung bình giá
Đối với phương pháp này chúng ta sẽ chia nhỏ số vốn đầu tư thành các phần. Sau đó dùng các phần này tham gia vào thị trường vào các thời điểm khác nhau. Cụ thể nếu lệnh đầu thắng thì bạn có thể gia tăng số vốn cho lệnh sau.
Ưu điểm:
Tỷ lệ lỗ sẽ thấp vì số lượng tiền đổ vào lệnh không lớn. Khi lệnh đầu tiên có lời nhà đầu tư có thể tăng khối lượng.
Đối với các nhà đầu tư giao dịch theo xu hướng thì phương án này sẽ làm khuếch đại tài khoản. Xu hướng càng dài lợi nhuận càng cao.
Nhược điểm:
Khó tìm được điểm vào lệnh hợp lý cho lệnh tiếp theo.
Giá đảo chiều thì cũng sẽ thua lỗ nhanh.
Quản lý vốn bình quân chi phí (gồng lỗ)
Bạn thực lệnh mua nhưng giá xuống. Mặc dù thua lỗ nhưng bạn dự đoán giá sẽ tăng nên tiến hành thêm lệnh mua ở giá thấp hơn. Nó lại xuống và bạn lại mua với giá thấp hơn nữa. Nếu giá lên, bạn có thể kiếm được lợi nhuận rất lớn. Ngược lại đối với lệnh bán bạn cũng có thể thực hiện tương tự
Ưu điểm:
Dễ thắng lớn với cú ngược ngắn hạn khi giá đi theo xu hướng đã kỳ vọng
Chỉ cần giá đảo chiều là đã có lợi nhuận dù không quay lại điểm huề vốn ban đầu.
Nhược điểm:
Khó kiểm soát được tâm lý khi giao dịch, dễ mở lệnh tùy tiện và đi sai kế hoạch ban đầu.
Không phù hợp với các trader mới hoặc các trader thiếu kỷ luật, thường mang tâm lý tiêu cực khi đầu tư.
Quản lý vốn Fibonacci
Đây là phương pháp đặt lệnh theo dãy Fibonacci. Tức là nếu đặt lệnh thứ nhất thua sẽ đặt tiếp lệnh thứ hai, thứ ba, thứ tư… theo nguyên tắc dãy Fibonacci. Chuỗi thua sẽ đồng thời tăng quy mô và yêu cầu số tiền bỏ ra trong mỗi giao dịch càng ngày càng lớn hơn.
Ưu điểm:
Mang lại sự tăng trưởng ổn định
Gia tăng sự hưng phấn trong giao dịch cho nhà đầu tư vì lệnh sau cao hơn lệnh trước.
Nhược điểm:
Tăng rủi ro nếu như giá không đi đúng kỳ vọng
Cách sử dụng khá phức tạp, yêu cầu nhà đầu tư phải biết cách sử dụng chỉ báo Fibonacci.
Phương pháp quản lý vốn Victor
Đây là phương pháp quản lý vốn gấp thếp cấp số cộng. Nếu nhà đầu tư thắng thì giữ nguyên khối lượng giao dịch, nếu thua lệnh 1 thì lệnh 2 tăng thêm 1 đơn vị để vừa lấy lại số tiền mất đồng thời có thêm lợi nhuận. Nếu lệnh hai thắng thì lệnh 3 lại quay về khối lượng giao dịch như lệnh 1. Lệnh 3 thua thì tiến tục tăng thêm 1 đơn vị nữa.
Ưu điểm:
Chỉ cần 1 lệnh thắng có thể bù đắp lại khối lượng vừa mất.
Cấp số cộng càng dài thì rủi ro càng thấp
Nhược điểm:
Số vốn để duy trì giao dịch rất lớn
Lỗ liên tiếp dễ dẫn đến cháy tài khoản
Phương pháp quản lý vốn Martingale
Sau một lệnh thua nhà đầu tư gấp đôi lượng giao dịch lên. Nếu giá đi đúng chiều dự đoán nhà đầu tư có thể lấy lại phần lỗ trước đó đồng thời nhận phần lời còn lại. Nếu lệnh thứ hai lỗ thì lệnh thứ ba gấp đôi lệnh thứ hai cho đến khi có lời.
Ưu điểm:
Chỉ một lệnh lời có thể giải quyết được toàn bộ các lệnh lỗ
Nhược điểm:
Cần tài khoản lớn để vào lệnh liên tiếp. Nếu giao dịch dài hạn sẽ không khả quan.
Không áp dụng cho các nhà đầu tư mới và có sở thích báo thù thị trường vì dễ vào lệnh mù quáng.
Phương pháp quản lý vốn Kelly
Đây là công thức toán học do John Kelly (26/12/1923) sáng lập nên. Ban đầu nó được tạo ra với mục đích giải quyết các tín hiệu nhiễu điện thoại. Sau đó nó được áp dụng trong các trò chơi cá cược đặc biệt là đua ngựa.
Về sau các nhà đầu tư đã vận dụng công thức Kelly để tìm ra phần trăm vốn trên một giao dịch để nhận được mức lợi nhuận cao nhất trong thời gian dài.
Công thức của Kelly: Kelly % = W – [ (1 – W) / R ]
Trong đó:
W: tỷ lệ chiến thắng trên tổng các giao dịch
R: Tỷ lệ Reward: Risk
Ưu điểm
Tối ưu hóa khối lượng giao dịch ở mức vừa phải, không quá thấp hoặc không quá cao.
Dựa trên cơ sở toán học để điều chỉnh khối lượng giao dịch hợp lý
Nhược điểm
Vẫn tồn tại nhiều rủi ro, nhất là phải sử dụng số vốn lớn.
5. Kết luận
Có một điều mà các trader lão luyện rất chú trọng, đó là họ luôn lập kế hoạch tìm kiếm lợi nhuận cho mỗi giao dịch. Không những vậy, họ còn chuẩn bị chiến lược giao dịch để đạt được lợi nhuận trong một khoảng thời gian dài.
Suy cho cùng, để thắng được một giao dịch, bạn cần có một kế hoạch giao dịch toàn diện. Một kế hoạch như vậy sẽ cho bạn biết khi nào nên vào lệnh, khi nào nên thoát, cặp tỷ giá nào để giao dịch, và quan trọng nhất là cách quản lý vốn của bạn.
Disclaimer: Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không được coi là lời khuyên đầu tư. Đầu tư Crypto là một hình thức đầu tư mạo hiểm và người tham gia phải chịu hoàn toàn trách nhiệm với khoản đầu tư của mình.
Follow us: Fanpage | Group FB | Group chat | Channel Analytics | Channel NFT Youtube