Tìm hiểu về NFTs, những điều có thể bạn chưa biết

NFTs là chủ đề rất hot trên cả thị trường tiền điện tử lần trong thế giới thực. Mặc dù đã có từ rất lâu nhưng bắt đầu từ 2021 NFT mới thực sự gây nhiều sự chú ý. Cơn sốt về NFT còn gây ảnh hưởng đến những người nổi tiếng trên tất cả các lĩnh vực khi họ sẵn sàng bỏ ra số tiền lớn để mua, thu thập và bán chúng. Đã có rất nhiều người kiếm được nhiều tiền từ việc giao dịch NFT.

NFT có thể đại diện cho một tài sản kỹ thuật số cụ thể có giá trị và là chứng chỉ kỹ thuật số của quyền sở hữu đối với nó. Là một thực thể blockchain không thể thay thế, NFT đại diện cho độ hiếm, tính duy nhất và tính xác thực của một tài sản.

Nhưng NFT không chỉ có vậy mà còn rất nhiều thứ khác và để đi sâu hơn vào NFT, bài viết này sẽ cung cấp cho mọi người về những đặc điểm nổi bật của NFTs và những điều khiến chúng trở nên ngày càng phổ biến. Nào chúng ta hãy cùng khám phá nhé!!

NFT là gì?

NFT là viết tắt của Non-fungible Token, là loại token có tính độc nhất và không thể bị thay thế bởi những token khác. Đây có thể là tài sản ảo hoặc phiên bản mã hóa của tài sản trong thế giới thực. Vì mỗi NFT là duy nhất và chúng KHÔNG THỂ hoán đổi cho nhau, nên chúng có thể hoạt động như bằng chứng xác thực và quyền sở hữu trong lĩnh vực kỹ thuật số.

Ví dụ: Khi sở hữu các Fungible Token, anh em có thể giao dịch hay trao đổi với người khác vì giá trị của chúng tương đương nhau. 

Nhưng các Non-fungible Token thì đại diện cho những vật phẩm hay tài sản có giá trị sưu tầm khác nhau, chính vì thế NFT được ứng dụng rất nhiều bởi các nghệ sĩ, họa sĩ hay nhà phát triển game để token hóa các sản phẩm của mình và biến chúng trở thành duy nhất.

NFT có giống coin không?

Để hiểu rõ hơn về NFT chúng ta cần nắm được điểm giống và khác nhau giữa NFT và các token mà chúng ta vẫn đang giao dịch hay nắm giữ.

Điểm giống nhau:

Khi bạn nắm giữ NFT và coin, bạn đầu sở hữu hai loại tài sản trên chuỗi. Nói cách khác, NFT và coin cùng chia sẻ các đặc tính của blockchain: phi tập trung và ẩn danh. 

Ngoài ra, bạn có thể lưu trữ NFT trên ví blockchain, lấy ra mua bán tương tự như coin. Thị trường NFT hiện đã phát triển với nhiều marketplace – chợ buôn bán có đủ các loại để chúng ta tìm kiếm, sưu tầm.

Điểm khác nhau:

Nếu đầu tư coin nhiều nét tương đồng với giao dịch Forex hay cổ phiếu, thì chơi NFT được ví như thú sưu tầm đồ cổ, đồ quý hiếm thời 4.0.

Giao dịch coin có sức thanh khoản tốt, nhưng 1 coin thì không có tính độc nhất. ETH trong ví tôi cũng giống y chang ETH trong ví anh, có thể khác nhau về số lượng. Ngược lại, NFT lại có tính quý hiếm độc đáo. Một chú “mèo ảo” trong CryptoKitties là độc nhất vô nhị, mỗi con chỉ có một nhận dạng duy nhất, không trùng lặp. Mấu chốt nằm ở việc NFT không thể chia nhỏ và không thể thay thế (non-fungible) – đặc điểm tạo nên giá trị độc nhất cho nó.

NFT được sưu tầm với độ quý hiếm mặc định, qua thời gian sẽ tích lũy giá trị với kỳ vọng lần giao dịch tiếp theo có giá cao hơn lần trước. Bởi lẽ, bản chất của việc sưu tầm nằm ở sở thích và cảm quan thẩm mỹ mỗi cá nhân. Từ đó nó mới có sức ảnh hưởng lớn hơn tới thị hiếu của một cộng đồng chơi NFT. Một người có thể sẵn sàng trả gần 600.000 USD cho một “con mòe” ảo Nyan, hay 1,5 triệu Đô cho 9 mảnh đất ảo trên Axie Infinity.

NFT đại diện cho một vật phẩm duy nhất mà không ai có thể sao chép. Chúng ta hãy nghĩ về sự khác biệt giữa bức tranh Mona Lisa và một bức ảnh chụp bức tranh đó. Hoặc thẻ bóng chày có chữ ký và chỉ là thẻ bóng chày thông thường của cùng một vận động viên. Do đó, NFT thường sẽ có nguồn cung hạn chế. Mặt khác là các tài sản tiền điện tử có thể thay thế, ví dụ như Ethereum, Near, Sol,… thường tồn tại với nguồn cung lớn.

Tính chất của NFT

Từ những nhận thức về điểm giống và khác nhau giữa token và NFT chúng ta có thể rút ra một số tính chất của NFT như sau: 

• Tính độc nhất: Các token này là độc nhất, kể cả những người khác có tạo ra những tập tin y hệt thì chúng vẫn khác với những tập tin được tạo ra từ trước đó.

• Tính vĩnh cửu: Sự tồn tại của các token này là vĩnh viễn, kèm theo các thông tin trong token đó ví dụ như các tin nhắn, bức ảnh, âm thanh, hay các dữ liệu,...

• Có thể được lập trình: NFT cũng là các dòng code trên blockchain, và luôn luôn có thể xác minh được tác giả của NFT, kể cả tác phẩm có qua tay bao người sở hữu đi chăng nữa.

• Không cần được cấp phép: Đây là đặc điểm của tùy loại NFT. Nếu NFT đó được tạo ra ở trên một mạng lưới blockchain mở, thì NFT đó cũng thừa hưởng đặc tính của mạng lưới là có thể được truy cập tùy ý.

• Tính sở hữu: Những người sở hữu NFT có toàn quyền quyết định sở hữu, sử dụng NFT đó.

• NFT sở hữu các tính chất của BlockchainNFT hoạt động như thế nào?

Định giá NFT

Trước hết, ta cần hiểu rằng NFT được xem là các món vật phẩm dùng để sưu tầm hay như một bức tranh, chứ không được định giá giống như với token thông thường.

Do đó, việc định giá NFT cũng giống như việc định giá một món đồ quý ngoài đời thật, cứ người nào cảm thấy nó có giá, thì nó sẽ có giá.

Ví dụ: Có rất nhiều bức tranh trừu tượng đáng giá vài nghìn đô nhưng rất ít người hiểu ý nghĩa thật sự của nó.

Các chuẩn token của NFT

Nói về chuẩn phát hành, thông thường ở Ethereum blockchain, các token phổ biến ở ERC-20. Nhưng ở NFT, rất nhiều chuẩn được áp dụng, và nổi bật nhất là ERC-721 và ERC-1155:

• ERC-721: Với mỗi một NFT token mới, nhà phát triển phải triển khai một smart contract mới, điều này gây ra lãng phí tài nguyên và tốn công xây dựng. Ứng dụng: CryptoKitities, CryptoPunks,...

Mã Thông Báo ERC-721

• ERC-1155: Đây là thế hệ cải tiến mới hơn nhưng chưa được phổ biến. Với ERC-1155, nhà phát triển có thể tạo ra cả Fungible và Non-fungible token trong 1 smart contract duy nhất và có thể tạo ra vô số token trên một contract. Ứng dụng: NFT trên nền tảng Enjin.

Ở Binance Smart Chain thì sẽ sử dụng BEP-721 và BEP-1155, tương tự như hệ Ethereum.

Ví lưu trữ NFT 

Cũng như các token khác, NFT có thể lưu trữ trên ví cá nhân, điển hình là metamask, Trust Wallet,...

Cần lưu ý rằng NFT không thể được sao chép hoặc chuyển đổi mà không có sự cho phép của chủ sở hữu - ngay cả bởi nhà phát hành NFT.

Giá trị của Non-fungible Token và nghịch lý 

Giá trị của NFT

Hiện tại, NFT có giá trị về 3 mặt bao gồm:

• Giá trị về mặt bảo chứng: Bằng tài sản thật. Ví dụ: USDT, USDC được bảo chứng bằng đô la Mỹ thì NFT được bảo chứng trong game, tăng giá trị, độ hiếm của NFT đấy lên.

• Giá trị ứng dụng: Ứng dụng trong việc lưu trữ, đảm bảo sự tín nhiệm.

• Giá trị kỳ vọng: Thể hiện sự mong chờ của người mua, giá sẽ tăng lên trong tương lai.

Các giá trị trên sẽ không nằm ngoài nhu cầu của thị trường, người tham gia khi sở hữu một loại tài sản nào đó thì cũng mong nó sẽ tăng giá trị trong tương lai và đạt được lợi nhuận từ đó.

Cũng giống như sự bùng nổ của DeFi, DeFi được hiểu là một lý tưởng mà những người xây dựng nên công nghệ Blockchain hướng tới, trend Defi có thể nguội trong một thời điểm nhưng nó không kết thúc khi Blockchain vẫn tiếp tục tồn tại và phát triển.

Nghịch lý về giá trị của NFT

Đây không phải là một câu hỏi dễ giải đáp, bởi với mỗi tác phẩm hay sản phẩm NFT thì mỗi người chúng ta lại có cách định giá riêng theo sở thích và những yếu tố khác tác động đến giá trị. 

Có những tác phẩm giá trị chỉ vài chục đô trên NFT như logo, nhưng cũng có tranh NFT có giá đến 69.3 triệu đô như tác phẩm “Everydays: The First 5,000 Days”.

Đây là một giả thuyết của một người dùng trên Twitter về các độ hype ảo của thị trường NFT và làm sao để có thể kiếm tiền từ thị trường NFT.

Bước 1: Tạo ra một tác phẩm đẹp và nổi bật so với các tác phẩm khác

Bước 2: Dùng 2 triệu đô để mua chính tác phẩm của mình để tạo độ hype trong cồng đồng

Bước 3: Rao bán lại tác phẩm với giá sale 90% chỉ còn 20,000 đô

Cuối cùng, mình không mất gì cả mà có lời thêm 20,000 đô từ tác phẩm của chính mình. 

Anh em nghĩ sao về giả thiết, liệu NFT có phải là bong bóng do chính những ông lớn trong thị trường NFT tạo ra nhằm tạo ra “hype” cho thị trường NFT, làm tăng giá trị của các token thuộc dự án NFT.

Phân loại & ứng dụng của NFT

Ứng dụng của NFT đã và đang tiếp cận với nhiều lĩnh vực trong thế giới thực

Nghệ thuật - NFT art

Các sản phẩm nghệ thuật trên blockchain có thể dễ dàng xác minh chủ sở hữu và tác giả sản phẩm. Các vấn đề về tác phẩm giả, hay quyền sở hữu sẽ được xử lý gọn ghẽ với công nghệ blockchain.

Ví dụ điển hình của NFT trong nghệ thuật, là một bức tranh kỹ thuật số vừa được bán với giá gần 70 triệu đô - lập kỷ lục NFT giá cao nhất từng được bán.

Các item trong game - NFT Game 

Các trò chơi điện tử đã là các dòng code sẵn từ đầu, nên việc đưa các NFT vào các game sẽ vô cùng dễ dàng. 

Rất nhiều dự án để sử dụng các game làm đòn bẩy phát triển cho dự án NFT, ví dụ như Axie Infinity - một dự án mô phỏng trò chơi Pokemon tạo ra các NFT Pokemon và cho chúng đánh nhau.

Thẻ giao dịch điện tử

Sorare và NBA Top Shots là hai ứng dụng sưu tập thẻ thể thao hàng đầu. Cả hai đều phục vụ cho các trò chơi thể thao điện tử.

Theo dõi xuất xứ và xác thực thông số kỹ thuật

Trong thế giới thông thường, các sản phẩm nghệ thuật sẽ mất rất nhiều thời gian, công sức và tiền của để xác minh một tác phẩm có phải bản thật hay không. 

Với công nghệ blockchain, thì việc đó trở nên vô cùng dễ dàng và thuận tiện.

Tên miền

Các tên miền cũng là các sản phẩm NFT bởi chúng là khác biệt, độc nhất, và từ lâu đã có các công ty kinh doanh tên miền.

Phát triển nội dung

Âm nhạc, tweets, memes, và các nội dung kỹ thuật đều có thể trở thành NFTs, giúp cho nội dung đó trở nên độc nhất và có một ý nghĩa đặc biệt.

Thời gian gần đây, có nhiều tweets đã được bán giá trên trời, ví dụ như tweet đầu tiên của nhà sáng lập Twitter được bán với giá 2.5 triệu đô.

Hay anh em nghĩ sao nếu có những bản nhạc của thần tượng mà chỉ riêng anh em mới có thể sở hữu bản quyền? Theo mình, trong tương lai, các nền tảng phát triển nội dung sẽ trở thành mục tiêu liên kết của nhiều dự án NFT.

Token hóa các đồ vật giá trị cao

Trong tháng 2 năm 2020, đã có một chai rượu Fine thật được bán dưới dạng NFT để tránh bị làm nhái từ những kẻ làm đồ giả. 

Đây là lần đầu tiên một vật chất trong thế giới thật được “token hóa”, làm bằng chứng quyền sở hữu chai rượu của người mua và được bán trên OpenSea - một chợ NFT cho phép giao dịch các token NFT ERC-721.

Các sản phẩm tài chính

Có rất nhiều sản phẩm tài chính trong thế giới thật không thể trao đổi và thay thế được. 

Ví dụ, khoản thế chấp của bạn cho căn nhà của bạn không thể giống khoản thế chấp của một người nào khác. 

Một ví dụ khác, lĩnh vực bất động sản có thể “token hóa” những mảnh đất, ngôi nhà để giúp việc mua bán được minh bạch, rõ ràng.

Các vé tham gia sự kiện

Trong thế giới vật chất, các vé tham gia sự kiện có thể bị làm giả dễ dàng, tuy nhiên trong thế giới blockchain thì việc làm giả là bất khả thi. 

Trong năm 2020, UEFA Champions League đã bán vé cho khán giả những chiếc vé online dựa trên công nghệ blockchain.

Một số thông tin bổ sung về NFT

NFT có phải chỉ là Trend hay không?

Trend là xu hướng đang được thịnh hành, nó sẽ không bị mất đi nhưng có thể đi xuống trong một thời gian, khi nào thị trường bắt đầu quan tâm đến thì nó được coi là xu hướng, tương tự NFT hiện tại được xem là xu hướng là vì nó được cộng đồng quan tâm.NFT cũng giống như vậy, bây giờ nó là trend của thị trường nhưng cũng có thể thấy nó ngày càng ăn sâu và gắn liền với thế giới thực và không thể mất đi.

Tại sao lại phải mua NFT thay vì chỉ cần chụp màn hình lại tác phẩm nghệ thuật đó?

Tất nhiên là anh em có thể chụp lại các tác phẩm nghệ thuật, in ra rồi dán nó lên tường nhà. Cũng giống như anh em có thể tải bức vẽ Mona Lisa về và dán lên tường nhà mình. 

Tuy nhiên, bức tranh của anh em không phải bức tranh Mona Lisa thật và không có giá trị. Bức tranh gốc được trả hàng trăm triệu đô còn bức tranh anh em in ra thì ai cũng có thể làm một bản copy như vậy.

NFT được định giá như thế nào?

Chắc chắn không phải NFT nào cũng có giá trị. Có rất nhiều NFT tạo ra mà không có giá trị, các NFT có giá trị hay không, qua thời gian, chúng sẽ được định giá bởi thị trường.

Các NFT “token hóa” đồ vật thật có còn giá trị nếu đồ vật đó hỏng?

Nếu các đồ vật thật bị hỏng, hư hại hay mất, thì các NFT sẽ chỉ còn chức năng xác minh người sở hữu NFT là chủ sở hữu cũ của món đồ đó.

Ethereum sẽ sớm trở nên tiết kiệm năng lượng hơn 98% với hệ thống PoS có ảnh hưởng gì tới thị trường NFT

Ethereum, Bitcoin và một số blockchain khác được xây dựng trên hệ thống Proof-of-Work (PoW) để bảo mật dữ liệu tài chính của người dùng. PoW sử dụng phương pháp xác thực cạnh tranh để xác thực các giao dịch và thêm các khối mới vào blockchain. Mặc dù đây là một cơ chế bảo mật cao, nhưng nó đòi hỏi người dùng phải tiêu tốn nhiều năng lượng tính toán và gây ra lượng khí thải nhà kính cao.

Với bản nâng cấp Ethereum 2.0, Ethereum sẽ chuyển từ PoW sang đồng thuận Proof-of-Stake (PoS), đảm bảo hiệu quả năng lượng hơn 98%. 

Cơ chế đồng thuận PoS yêu cầu các validators đặt một lượng tiền điện tử nhất định làm tài sản thế chấp để có cơ hội phê duyệt giao dịch thành công. Những người dùng này phải ‘bỏ phiếu’ để phê duyệt các giao dịch hợp pháp và nhận phần thưởng bằng tiền điện tử mới được tạo theo thời gian. Nó giúp loại bỏ nhu cầu về thiết bị tính toán mạnh mẽ tiêu thụ lượng điện lớn.

Đây chắc hẳn là một tin tốt với thị trường NFT vì tính đến thời điểm hiện tại thì hầu hết NFT đều được tạo ra trên nền tảng Ethereum

NFT không chỉ là tệp ảnh

Chúng ta thường thấy NFT tồn tại dưới dạng bộ sưu tập nghệ thuật kỹ thuật số, nhưng chúng có thể là nhiều thứ khác. Họ có thể đại diện cho quyền sở hữu tệp nhạc, thẻ giao dịch, vật phẩm tiện ích, chứng minh nhân dân hoặc khóa truy cập.

Trong các trò chơi điện tử, chúng có thể đại diện cho các vật phẩm trong trò chơi như hình đại diện, da hoặc các vật phẩm khác mà người chơi có thể sử dụng, mua hoặc bán. Chúng đóng một vai trò thiết yếu trong việc tạo ra thế giới ảo trong metaverse, nơi mọi người sẽ dành nhiều thời gian hơn trong tương lai. Quan trọng như NFT đại diện cho các lô đất trên các nền tảng như The Sandbox và WorldWideWebb.

NFT có thể tương tác với nhau

Khả năng tương tác là khả năng để các hệ thống và dự án khác nhau có thể giao tiếp liền mạch, là một trong những phẩm chất nổi bật của NFT. NFT thường có tiện ích trong một sản phẩm nhưng cũng có thể được sử dụng ở những sản phẩm khác. 

Nhờ tồn tại trên một blockchain, NFT có thể được chuyển từ nền tảng này sang nền tảng khác. Bằng cách này, các dự án có thể sử dụng NFT do người khác sở hữu để cấp cho chủ sở hữu NFT một số lợi ích trong dự án.

NFT cũng có thể có giá rất rẻ chứ không cần phải là hàng nghìn, hàng trăm và hàng triệu đô la

Mặc dù các phương tiện truyền thông dành nhiều sự quan tâm đến doanh số bán NFT tạo ra hàng triệu USD, các NFT có thể khác nhau về giá cả. Đúng, chúng có thể trị giá hàng triệu đô la, đặc biệt là trong nghệ thuật tiền điện tử, nhưng chúng cũng có thể rất rẻ. 

Sự khác biệt về giá là do nhiều yếu tố, bao gồm các tiện ích và chất lượng của dự án, quy mô dữ liệu, phí gas, tốc độ giao dịch, v.v. Điều đó cho thấy, chi phí tổng thể của một NFT thường được xác định bởi độ hiếm của nó. Giá cả có thể tăng vọt dựa trên quy luật khan hiếm.

Khi bạn lưu trữ NFT trong ví tiền điện tử của mình, bắt buộc bạn cần có khóa riêng

Cũng giống như Bitcoin, Ethereum hay bất kỳ loại tiền điện tử nào khác – khi bạn lưu trữ NFT trong ví tiền điện tử của mình bạn cần có khóa riêng để thực hiện bất kỳ hành động nào với NFT của mình. 

Khóa riêng tư bảo vệ ví tiền điện tử của bạn và được sử dụng để ký các giao dịch và giải mã dữ liệu. Mã khoá tiêng này cần được giữ bí mật mọi lúc; nếu không, các bên thứ ba có thể có quyền truy cập vào nội dung của bạn và từ đó sẽ đánh cắp đi NFT của các bạn.

Siêu dữ liệu NFT thường được lưu trữ trên blockchain, trong khi dữ liệu trực quan của nó thường kết thúc trong IPFS (một hệ thống tập tin phân tán ngang hàng kết nối tất cả các thiết bị máy tính với nhau)

Bản thân NFT chứa rất ít dữ liệu, ngoại trừ siêu dữ liệu của nó ở dạng tài liệu JSON. Dữ liệu này thường bao gồm tên, mô tả, đặc điểm của NFT và liên kết đến hình ảnh được lưu trữ. Nhưng có một vấn đề với các liên kết. Khi dữ liệu trực quan của NFT bạn đã mua được lưu trữ trên một máy chủ tập trung, liên kết đến nó có thể dễ dàng bị phá vỡ. Điều đó có thể xảy ra nếu công ty lưu trữ máy chủ ngừng hoạt động hoặc chuyển sang miền khác. 

Vì lý do này, nhiều người tạo NFT chuyển sang IPFS. Thay vì xác định một tệp tại một miền cụ thể, hệ thống này cho phép bạn tìm một phần nội dung nếu ai đó đang lưu trữ nó ở đâu đó trên mạng IPFS. Nhiều máy chủ lưu trữ (thay vì chỉ một chủ sở hữu miền) đảm bảo các tệp này luôn trực tuyến. IPFS cũng cấp cho người mua quyền kiểm soát – họ có thể trả tiền để giữ tệp trực tuyến, miễn là họ nhớ thanh toán hóa đơn lưu trữ.

Tổng kết

Rõ ràng là NFT không chỉ là một dạng nhất thời mà chúng ở đây để tồn tại. Và có rất nhiều lý do cho điều này. NFT là một nguồn thu nhập tuyệt vời, tạo ra những khả năng mới cho các nghệ sĩ kỹ thuật số và thay đổi cách chơi các trò chơi điện tử nơi mà các game thủ tìm kiếm cơ hội để sử hữu các NFT quý giá trong game chứ không đơn giản chỉ là kiếm token trong game như lúc trước nữa. 

Hi vọng qua bài viết này mọi người có được những thông tin hữu ích về NFTs. Và có thêm những kiến thức mới về loại tài sản kỹ thuật số này.

Hãy tham gia vào cộng đồng VIC của chúng tớ để nắm bắt được những xu hướng mới nhất, cập nhật các hệ sinh thái đa dạng và các dự án tiềm năng để trang bị thêm kiến thức trong thị trường Crypto nhé!

---

Disclaimer: Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không được coi là lời khuyên đầu tư. Đầu tư Crypto là một hình thức đầu tư mạo hiểm và người tham gia phải chịu hoàn toàn trách nhiệm với khoản đầu tư của mình. 

Follow us: Fanpage | Group FB | Group chat | Channel Analytics | Channel NFT Youtube