Phân tích Onchain Tuần 38 năm 2022: Hợp nhất - sự kiện đột phá toàn ngành Blockchain

Tuần này, ta đã chứng kiến việc triển khai thành công của The Ethereum Merge, một trong những bước tiến ấn tượng nhất trong ngành blockchain. Việc chuyển đổi cơ chế đồng thuận từ Proof-of-Work (PoW) sang Proof-of-Stake (PoS) đã nằm trong lộ trình của Ethereum. Kể từ khi bắt đầu, nó được tích cực hoàn thiện dần để trở thành một cột mốc đáng chú ý của dự án.

Kể từ ngày 15/9 lúc 13:46:46, khối khai thác PoW cuối cùng đã được sản xuất tại Ethereum blockheight 15.537.393 và PoS Beacon Chain đã tiếp quản cơ chế đồng thuận của chuỗi. The Ethereum Merge đã thành công.

Có thể nói rằng không có chỉ báo nào tốt hơn Ethereum Mean and Median blocktimes để chứng minh sự chuyển đổi này ấn tượng như thế nào. Tại đây, chúng ta có thể thấy rõ sự kết thúc của tính xác suất qua sự biến đổi tự nhiên về việc khai thác PoW. Việc chuyển qua tính chính xác đã được thiết kế cho PoS cho thấy được sự nhất quán của blocktime ở khoảng 12 giây.

Trong báo cáo lần này, chúng ta sẽ cùng khám phá cột mốc lịch sử thông qua cả thị trường giao dịch lẫn chỉ báo on-chain. Chúng ta sẽ phân tích The Merge theo các  góc độ sau:

• Vị thế đòn bẩy của các nhà giao dịch trong thị trường hợp đồng tương lai và quyền chọn.
• Sự ảnh hưởng của The Merge tới các tham số đồng thuận.
• Tổng số ETH được stake hiện tại và sự phân bổ của các nhà cung cấp dịch vụ staking.
• Mô hình hóa những tác động thực tế tới nguồn cung ETH.

Bán sự thật

Chúng ta đã mô tả việc xuất hiện các vị thế trên thị trường hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn như là một biện pháp phòng ngừa rủi ro cho sự kiện sell-the-news. Thật vậy, ETH đã bị bán tháo từ mức cao nhất của tuần 1.777 USD xuống còn khoảng 1.650 USD ngay khi the Merge diễn ra và đổ xuống mức thấp nhất tuần 1.288 USD vào chủ nhật.

Thị trường đã trở lại mốc tích lũy bắt đầu từ giữa tháng 7. Việc bán tháo này là kết quả của nhiều yếu tố, đặc biệt là do các nhà giao dịch chốt lời sau khi ETH giảm hiệu suất. Là một trong những tài sản đạt hiệu suất tốt trong quá trình chịu ảnh hưởng từ nền kinh tế vĩ mô nên không có gì đáng ngạc nhiên khi ETH đã được chốt khi nó có lời.

Ngay tại thời điểm The Merge, các nhà giao dịch trên thị trường hợp đồng tương lai vĩnh cửu đã trả funding rates cực cao lên tới 1.200% hàng năm để duy trì vị thế short ETH của mình. Đây là mức âm funding rate lớn nhất mọi thời đại mới, làm lu mờ mức thấp nhất trước đó tại -998% trong đợt bán tháo tháng 3/2020.

Funding rates đã trở lại vùng trung lập cho thấy phần lớn sự đầu cơ ngắn hạn đã tiêu tan.

Tổng hợp đồng tương lai mở giảm 15% từ $8.0B xuống $6.8B sau the Merge chạm vào giá trị điển hình từ năm 2021 đến 2022. Tuy nhiên để duy trì được ở mức này, chúng ta cần phải tính đến sự thay đổi giá của ETH vì nó sẽ ảnh hưởng đến giá trị USD - cơ sở neo giá tính kích thước vị thế hợp đồng tương lai.

Nếu chúng ta kiểm tra hợp đồng mở dựa trên cơ sở neo giá ETH thì chúng ta có thể thấy rằng hợp đồng tương lai mở thực sự đang ở mức cao nhân mọi thời đại và đăng tăng gần 80% kể từ đầu tháng 5. Trong tuần trước, có vẻ như họ thực sự tăng đòn bẩy hợp đồng tương lai thay vì giảm, điều này cho thấy rằng nhiều vị thế phòng ngừa rủi ro vẫn chưa được đóng.

Trong thị trường hợp đồng quyền chọn, nơi gần đây diễn ra một lượng lớn đầu cơ ETH, mở hợp đồng quyền chọn mua đã giảm 600 triệu USD ngay sau Merge (giảm 10%). Vẫn còn 5,2 tỉ USD trong vị thế quyền chọn mua, cao hơn nhiều so với năm 2021. Thị trường hợp đồng quyền chọn bán đã trải qua mức giảm đáng kể hơn 19%, nhưng đây vẫn là quy mô nhỏ hơn nhiều so với giá trị đóng vị thế ròng 294 triệu USD.

Theo nhiều cách, có vẻ thị trường ETH vẫn được sử dụng nhiều, đòn bẩy tăng và đảo chiều của những nhà đầu cơ mặc dù giá ETH đã điều chỉnh -22%.

The On-chain Merge

Sự kết thúc của kỷ nguyên Proof-of-Work Ethereum được đánh dấu bằng sự sụt giảm độ khó khai thác xuống 0 ngay lập tức sau the Merge. Quá trình này diễn ra tức thời, không có giai đoạn ngừng hoạt động, cũng như không có bất kỳ sự điều chỉnh độ khó nào được diễn ra. Doanh thu của các công cụ khai thác PoW đã hoàn toàn bốc hơi để lại một số lượng lớn GPU và máy đào ASIC cần phải tìm kiếm bến đỗ mới.

Thay thế cho các thợ đào, PoS sử dụng nhóm validators - các nhóm ủy ban thường trực để đề xuất block cho 32 chỗ trống trong Epoch. Mỗi validator sẽ phụ trách sản xuất block cho chỗ trống trong vòng 12 giây. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, validator này có thể ngoại tuyến hoặc không thể truy cập ngay tại thời điểm đó dẫn đến tình trạng Missed Block.

Chúng tôi đo lượng thời gian hoạt động của validator bằng cách sử dụng Participation Rate, chỉ báo thể hiện tỷ lệ giữa số khối được tạo thành công (tức là không bị missed) với tổng chỗ trống có sẵn. Như chỉ báo bên dưới cho thấy, Participation rates vượt quá 99% là mức tiêu chuẩn được hình thành trong phần lớn vòng đời của Beacon Chains từ trước đến nay. Đây sẽ là một chỉ báo thú vị về hiệu suất để theo dõi khi xuất hiện nhiều khối lượng thông tin trên chuỗi hơn và khi có nhiều validators tham gia hơn.

Trong những tuần trước khi diễn ra the Merge, Participation Rate có sự giảm nhẹ xuống dưới mức tiêu chuẩn, từ 99% xuống còn khoảng 97.5%. Sau Merge, chỉ số này đã trở lại trong phạm vi 99%+ cho thấy có sự gián đoạn ngắn với một số nhóm validators.

Số lượng phiếu chứng thực trên chuỗi cũng trải qua một sự sụt giảm ngắn trước Merge nhưng đã hồi phục trở lại trong phạm vi dự kiến là 32k đến 38k chứng thực/giờ. Điều này có thể phản ánh về sự xung đột giữa node với nhà phát hình dịch vụ staking lớn hơn hoặc có thể nhiều validators bị ảnh hưởng trong thời gian ngắn do lỗi phần mềm.

Ethereum hiện tại có hơn 429.6k Validators đang hoạt động trên mạng lưới. Chỉ báo dưới đây cho thấy trong vòng 6 tháng qua, số lượng validators mới tăng lên rõ rệt kể cả tới sau khi the Merge diễn ra. Chỉ trong tháng 9, có hơn 11.36k Validators đã tham gia mạng lưới cho thấy niềm tin của nhà đầu tư ngày càng tăng khi thách về mặt kỹ thuật của the Merge đã được giảm bớt rủi ro.

Khi validators chọn tham gia hoặc thoát khỏi tính năng staking, họ bị ràng buộc bởi một giao thức giới hạn thay đổi số lượng cho mỗi Epoch. Chỉ báo bên dưới cho thấy giới hạn này (đường xanh da trời) và cho thấy sự thay đổi Validators hoạt động hàng ngày qua biểu đồ dạng mã vạch. Chúng ta có thể thấy tại một số giai đoạn trong quá khứ, dòng chảy validators đã chạm tới giới hạn.

Có thể nhận thấy sự bùng nổ về số validator đang hoạt động trong tháng 9 mặc dù nó vẫn khá nhẹ so với các giai đoạn từng ghi nhận vào năm 2021.

Với tổng số 429.6k Validators đang hoạt động, hiện đã có hơn 14.586M ETH được stake, chiếm 12,2% tổng cung ETH. Tổng số ETH được stake sẽ được thay đổi theo thời gian do:

• Lượng nạp mới và lượng rút sau Shanghai Fork
• Doanh thu kiếm được từ phát hành và phí (tăng số lượng)
• Bị rò rỉ do không hoạt động nếu validators thường bỏ lỡ block hoặc phiếu chứng thực (giảm số lượng).
• Chém trong trường hợp có hành vi ác ý (giảm số lượng).

Tổng số lượng stake khác với chỉ báo mới được ra mắt gọi là Effective Balance - phần ETH đang tích cực tham gia vào cơ chế đôngg thuận. Effective Stake được giới hạn là 32 ETH và sẽ giảm xuống 1 ETH trong trường hợp bị rò rỉ hoặc bị chém.

Tổng Effective Balance hiện đang ở mức 13.801M ETH tức là tỷ lệ stake còn hiệu lực là 94.6%.

Phần lớn số ETH stake được quản lý bởi nhiều nhà cung cấp dịch vụ staking mà chúng tôi theo dõi, chiếm 10,071M ETH (69,04% tổng số). 4 nhà cung cấp dịch vụ hàng đầu là Lido, Coinbase, Kraken và Binance và tổng họ đã quản lý 8,18M ETH stake chiếm 56,08% tổng số.

Một trong những nhà cung cấp đang phát triển mới nhất mà chúng tôi theo dõi chính là Rocketpool - nhà phát hành node cạnh tranh với Lido, tổ chức dẫn đầu thị trường. Rocketpool vẫn có quy mô rất nhỏ nhưng đang phát triê dần với 228,2k ETH được quản lý và cho đến nay nó chiếm 1,56% tổng số.

Nguồn cung thực tế

Một trong những thứ được nhắc đến nhiều nhất của the Merge là sự sụt giảm đáng kể trong việc phát hành nguồn cung và khi kết hợp với việc burn của EIP1559, dự kiến sẽ dẫn tới giai đoạn giảm phát nguồn cung ETH.

Kể từ khi Beacon Chain ra đời vào 1/12/2020, Ethereum thực sự đã có hai nơi phát hành nguồn cung trên cả PoW và PoS. Vào tháng 8/2021, EIP1559 đã được triển khai tạo ra tính năng burn phí trên chuỗi PoW và hiện nay nó cũng đã được chuyển qua PoS.

Chỉ báo bên dưới là một tín hiệu cho thấy việc phát hành ETH ròng hàng ngày trong các điều kiện khác nhau. Nó cố gặng mô hình hóa và hình tượng hóa sự thay đổi ròng hàng ngày trong nguồn cung ETH kể từ khi EIP1559 được triển khai.

• Biểu đồ khu vực (The area chart) biểu hiện tình trạng thực tế, bao gồm cả việc phát hành PoS, PoW và EIP1559 burn giải thích cho việc ngừng sử dụng PoW. Giá trị dương 🟢 biểu thị thời kỳ lạm phát ròng (tình trạng điển hình) và giá trị âm 🔴 biểu thị sự co lại của nguồn cung ròng (giảm phát cung ETH).
• Mô phỏng sự tiếp tục của PoW blockchain 🟠, giả sử the PoS Merge không bao giờ diễn ra và giả sử 2 ETH được phát hành ra mỗi block.
• Mô phỏng chỉ có PoS chain 🔵, giả sử the Merge diễn ra cùng với lúc phát hành EIP1559 vào tháng 8/2021 và bỏ qua toàn bộ phần thưởng PoW sau đó. Đường này hiện đang phù hợp với chỉ báo nhất.

Có thể thấy rằng mô hình PoS 🔵 có tỷ lệ phát hành ~772 ETH/ngày, thấp hơn đáng kể so với ~12,5k ETH cho mô hình PoW 🟠. Tuy nhiên cần lưu ý rằng hiện tại việc phát hành ETH ròng vẫn đang trong tình trạng lạm phát. Điều này chủ yếu là do hiện tại mạng lưới blockchain không bị tắc nghẽn và tần suất sử dụng mạng lưới thấp ở thời điểm hiện tại.

Tìm hiểu sâu vào biểu đồ khung 1 giờ kể từ the Merge trở đi, chúng ta có thể tính toán mức giảm nguồn cung ròng trong thời gian qua. Từ the Merge đến thời điểm viết bài (~4 ngày):

• Chuỗi PoW Ethereum đã phát hành khoảng 48,4k ETH.
• Chuỗi PoS đã phát hành 3.893 ETH phản ánh mức giảm đáng kể 92.8% so với chuỗi cũ.

Ngay sau sự kiện the Merge, nhu cầu sủ dụng không gian trong block đã đẩy phí gas trung bình lên cao hơn dẫn tới khoảng 12 tiếng ban đầu nguồn cung ETH ròng trong tình trạng giảm phát. Tuy nhiên khi sự tắc nghẽn này giảm xuống và phí gas trở nên thấp hơn thì trên tổng thể, nguồn cung ETH đã tiếp tục tăng tuy nhiên tỷ lệ nhỏ hơn đáng kể so với việc triển khai PoW trước đây.

Tóm tắt và kết luận

The Ethereum Merge đã thành công và là một cột mốc lịch sử. Bước tiến đột phá đã được ghi nhận sau nhiều năm nghiên cứu, phát triển tận tâm.

Thế giới phân tích on-chain hiện có rất nhiều chỉ báo mới để có thể khám phá, mô tả cơ chế đồng thuận và hiệu suất của tài sản tiền mã hóa lớn thứ hai.

Trong số này, sự thay đổi nguồn cung mới được quan tâm đặc biệt do sự căng thẳng giữa các đội nhóm validators tham gia (làm tăng việc phát hành) và việc burn phí tắc nghẽn thông qua EIP1559 sẽ ảnh hưởng tới tình trạng nguồn cung giảm phát hay lạm phát.

VIC Crypto tổng hợp

Theo Glassnode

Xem thêm :

Chỉ số Onchain HODL waves của Bitcoin cho thấy, chu kỳ này hoàn toàn giống với tất cả các chu kỳ khác

3 chỉ số Onchain quan trọng cho thấy rõ: Bitcoin chưa chạm đáy

Phân tích giá Bitcoin tuần 2 tháng 9 năm 2022: Cập nhật xu hướng chính của Bitcoin