Phân tích On chain tuần 20: Unstable Coins

Tổng quan thị trường tuần qua

Thị trường Bitcoin đã trải qua một trong những tuần biến động hỗn loạn nhất trong lịch sử với tâm điểm là hai đồng stablecoin UST và USDT. Trong suốt vài ngày qua, 2 trong số top 10 tài sản kỹ thuật số có vốn hoá cao nhất thị  trường (LUNA và UST) đã làm bốc hơi gần 40 tỷ đô la giá trị của nhà đầu tư. Đồng stablecoin thuật toán UST thì bị mất neo giá tại $1, hệ sinh thái LUNA sụp đổ hoàn toàn, giá chạm xuống mức $0.00001 với mức token siêu lạm phát. Kết quả, Luna Foundation Guard (LFG) đã phải triển khai rút ra lượng Bitcoin dự trữ có giá trị 80.394 BTC nhằm mục đích cố gắng giữ lại neo giá cho UST dù cuối cùng kết quả là không thành công.

Trong  xuyên suốt tuần qua, với đà tăng tin tức về sự kiện de-pegging UST tràn lan trên các mặt báo lớn nhỏ, thị trường cũng bày tỏ sự lo ngại tạm thời về chất lượng của đồng Tether (USDT) và khả năng neo giá của nó. USDT tuần qua đã từng phải giao dịch ở mức $0.9565, tuy nhiên đồng stablecoin này đã có sự hồi phục về $1 sau 24 giờ, hiện tại đang được giao dịch ở mức $0.998.

Giữa tâm bão về các đồng stablecoin gặp vấn đề và dưới áp lực bán ra $3,275 tỷ đô la giá trị Bitcoin bởi LFG, giá Bitcoin giảm xuống 21,2% giá trị, giao dịch ở mức $26.513. Đây là mức giá thấp nhất kể từ tháng 12 năm 2020 và đương nhiên đặt thị trường dưới một áp lực bán lớn.

Trong ấn bản tuần này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về 3 vấn đề chính sau:

• Tác động tới thị trường của đồng LUNA và UST, điều gì đã xảy ra với LUNA và UST, nguồn dự trữ bitcoin của LFG đã được triển khai rút ra như thế nào?

• Sự kiện rớt neo giá của đồng USDT và sự ảnh hưởng của nó đến nhận thức thị trường về các stablecoin khác như USDC, BUSD và DAI.

• Giá Bitcoin tiếp tục giảm xuống, giao dịch gần với mức “Giá thực tế”, đây cũng là mức giá hỗ trợ quan trọng trong quá khứ và chúng ta có thể quan sát được toàn bộ thị trường phản ứng thế nào đối với sự kiện này.

Sự sụp đổ lịch sử của LUNA và phản ứng của hệ sinh thái

Trong vòng vài năm qua, thị trường stablecoin đã có sự tăng trưởng rõ rệt, chiếm một thị phần không nhỏ trong tổng vốn hoá thị trường tài sản kỹ thuật số. Đến ngày 8 tháng 05, tổng vốn hoá thị trường stablecoin ghi nhận có giá trị 135 tỷ đô la bao gồm các đồng USDT, USDC, BUSD, DAI và UST. 

Các đồng stablecoin trên thị trường có tính đa dạng, nhưng nhìn chung được phân ra thành ba loại chính:

• Được đảm bảo bằng tài sản thế chấp (USDT, BUSD, USDC)

• Được thế chấp bằng crypto (DAI)

• Stablecoin thuật toán (UST)

Trong trường hợp của LUNA và UST, thuật toán được thiết kế cho người dùng có thể chuyển đổi 1 UST sang LUNA trị giá $1 và ngược lại, bất kể giá thị trường của cả hai tài sản này thế nào. Trên thực tế, điều này có nghĩa là nguồn cung LUNA sẽ giảm xuống khi bị đốt bớt (và thường giá sẽ tăng lên) khi mà nhu cầu chuyển đổi sang UST tăng cao. Tuy nhiên, điều này lại diễn ra ngược lại so với những kỳ vọng ban đầu khi nhu cầu về UST giảm xuống và giá bắt đầu giảm, nguồn cung lưu hành LUNA lại tăng cao quá mức. 

Neo giá của đồng UST chính thức bị mất vào ngày 9 tháng 05 khi LUNA đang ở mức giá 60 đô la ( giá LUNA đã giảm ~49.5% so với mức ATH 119 đô la). Trong 36 giờ tiếp theo, giá LUNA tiếp tục giảm xuống dưới 0.1 đô la và UST giao dịch nằm trong mức cực đoan ở 0.3 đô la và 0.82 đô la. Điều này khiến cơ chế quy đổi của giao thức trở nên quá tải trong khi nhà đầu tư vô cùng hoảng sợ khi xử lý việc đổi 1 UST lấy $1 giá trị LUNA để thoát ra, làm tăng nguồn cung lưu hành LUNA lên quá mức và càng làm giá giảm thêm.

Tại thời điểm viết bài, LUNA hiện đang giao dịch ở mức giá 0.0002 đô la (giảm 99.9998% so với ATH) và UST đang được giao dịch ổn định quanh mức 0.1251 đô la, thấp hơn rất nhiều so với mức neo giá $1 mà nó đã từng nắm giữ.

Mức độ lạm phát nguồn cung lưu hành của LUNA có thể được nhìn thấy trong biểu đồ trên, ở đó nguồn cung lưu hành UST (đường màu xanh, RHS) giảm dần đều trong khi nguồn cung lưu hành của LUNA (đường màu đỏ,LHS) thì lại tăng vọt. Trong vòng chỉ một tuần, 7,5 tỷ UST đã được mua lại (chiếm 40% nguồn cung lưu hành), trong khi nguồn cung lưu hành của LUNA tăng từ 343 triệu lên hơn 6,53 nghìn tỷ, tỷ lệ lạm phát token năm là 99.263.840%.

— Terra (UST) 🌍 Powered by LUNA 🌕 (@terra_money) May 13, 2022

Vào ngày 13 tháng 5, blockchain LUNA thậm chí đã bị ảnh hưởng bởi các giao dịch khiến nguồn cung tăng cao quá mức, các Validator của Terra phải tạm dừng mạng blockchain này.

Khi giá UST bị rớt thê thảm, Luna Foundation Guard đã bắt đầu triển khai rút ra các khoản dự trữ Bitcoin mà họ đã mua gần đây nhằm nỗ lực bình ổn lại tỷ giá. Tổng dự trữ BTC của LFG được tính toán lên tới 80.394 BTC, với các thương vụ mua Bitcoin lớn diễn ra từ ngày 21 tháng 3 đến ngày 5 tháng 5. Tổng giá trị thực tế mà LFG đang nắm giữ với giá trị tại thời điểm mà chúng được thêm vào ví dự trữ ước tính là 3,275 tỷ đô la.

Tuy nhiên, số dư những ví này đã trở về con số 0 trong khoảng thời gian 21h từ ngày 9 tháng 5 đến ngày 10 tháng 5.

Số dư Bitcoin trong ví dự trữ của LFG được rút ra hết trong ba đợt như hình trên đây. Đợt đầu tiên được triển khai có giá trị khoảng 750 triệu đô la (22.189 BTC) vào lúc 3:30 UTC ngày 9 tháng 5 khi giá UST giao dịch ở mức dưới 0,98 đô la. Đợt thứ hai là 30.000 BTC (916 triệu đô la) được tiến hành sau 15 giờ và đợt cuối cùng 28.205 BTC (873 triệu đô la) được rút sạch khỏi ví sau 6,5 giờ sau đó.

Một loạt những dòng tiền luân chuyển trên sàn giao dịch được ghi nhận lại có kích thước tương đương ( được hiển thị bằng màu xanh lam) bắt đầu xuất hiện từ 18h30 UTC ngày 9 tháng 5 đến 1:10 ngày 10 tháng 5. Theo đánh giá của Glassnode, điểm đến ban đầu của những đồng BTC này như sau:

• 52.189 BTC được gửi đến sàn giao dịch Gemini của Mỹ thông qua giao dịch OTC (hành động này cũng nhanh chóng được triển khai ở những nơi khác, bao gồm cả sàn Binance).

• 28.205 BTC được gửi tới Binance thông qua hành động chuyển tiền trực tiếp.

— LFG | Luna Foundation Guard (@LFG_org) May 16, 2022

LFG cũng đã xác nhận rằng hầu hết tất cả Bitcoin đều đã được bán đi và tính đến ngày 16 tháng 5, họ chỉ còn lại 313 BTC ở trong ví dự trữ.

Số dư trên các sàn giao dịch được tổng hợp lại đã tăng khoảng 88 nghìn BTC trong giai đoạn này, cao hơn mức 80.394 BTC do LFG gửi lên sàn. Điều này cho thấy rằng sự kiện gần đây đã gây ra hiệu ứng hoang mang và hoảng loạn cho thị trường khi các nhà đầu tư tăng thêm áp lực bán ra. Có một lượng BTC lớn cũng đi tới Coinbase vào ngày 14 tháng 5, mặc dù có vẻ như Coinbase không phải là nơi tiếp nhận các đồng
BTC từ LFG.

Hiệu ứng dây chuyền ảnh hưởng đến những đồng stablecoin khác

Dường như thị trường vẫn chưa đủ sự hỗn loạn, vào ngày 11 tháng 5, Tether (USDT) đồng stablecoin lớn nhất tính theo vốn hoá thị trường đã phải chịu áp lực khi bị mất giá neo ở $1. Trong khi UST có một quy mô khá đáng kể (21 tỷ đô la) thì nhiều người coi USDT có quy mô 83 tỷ đô la là rất quan trọng đối với toàn bộ thị trường hiện tại vì đây là cặp tiền thống trị trên nhiều sàn giao dịch hiện nay.  

Trong khoảng thời gian giữa trưa ngày 11 tháng 5 đến giữa ngày 12 tháng 5, USDT đã bị tụt mức neo từ $1 xuống mức thấp nhất là 0.9565 đô la, trước khi phục hồi trong vòng 36 giờ đồng hồ về mức 0.998 đô la. Trong thời điểm này, các stablecoin lớn khác là USDC, BUSD và DAI đã được giao dịch với mức giá chênh lệch đảm bảo từ 1% đến 2% khi các nhà đầu tư di chuyển tài sản của họ sang các loại tài sản khác mà họ cho là ít rủi ro lan rộng hơn.

— Tether (@Tether_to) May 12, 2022

Tether thông báo vào ngày 12 tháng 5 rằng họ đang phải đối diện với thời gian tồi tệ nhất của vấn đề căng thẳng neo giá và thông báo các giao dịch mua lại vẫn mở và hoạt động bình thường, hiện đang xử lý khối lượng giao dịch 2 tỷ đô la trong ngày.

Nếu chúng ta nhìn vào nguồn cung lưu hành thị trường của USDT, ta có thể thấy rằng thật sự có hơn 7,485 tỷ USD giá trị USDT đã được quy đổi trong tuần. Tổng nguồn cung lưu hành thị trường của USDT đã giảm từ gần mức $83,237 tỷ từ ATH xuống còn 75,75 tỷ đô la. Như Glassnode đã đề cập đến trong ấn bản tuần trước, nguồn cung lưu hành thị trường giảm xuống ở mức 2,9 tỷ đô la là mức lớn nhất trong lịch sử, chủ yếu do USDC thúc đẩy. Từ dữ liệu đó, mức đi xuống lần này hiện đã đưa số liệu của tuần vào vị trí xuất phát mới.

Chúng ta cũng thấy những thay đổi thú vị về nguồn cung lưu hành thị trường của các stablecoin chính khác trong tuần này, nó cũng cung cấp thông tin chi tiết về hành vi của nhà đầu tư trong thời điểm thị trường đang căng thẳng. USDC đã có sự đảo ngược về xu hướng nguồn cung lưu hành thị trường đang giảm đã diễn ra từ cuối tháng 2, hiện đã tăng lên thêm 2,639 tỷ đô la. Với sự tăng trưởng vượt trội của USDC trong vòng 2 năm qua, đây có thể coi là một chỉ báo về việc thay đổi sở thích sử dụng stablecoin của người dùng khi họ rời khỏi USDT và hướng tới USDC, coi nó như một đồng stablecoin ưa thích.

Một stablecoin khác cũng cho thấy sự thay đổi đáng kể về nguồn cung lưu hành thị trường là đồng DAI, có thể thế nguồn cung lưu hành suy giảm 24,4% vì 2,067 tỷ đô la đã bị đốt cháy. DAI là một stablecoin được đảm bảo bằng crypto, được hỗ trợ bởi các tài sản kỹ thuật số khác khi gửi vào giao thức Maker. Nguồn cung DAI sẽ thay đổi khi các holder đang nợ đóng lại vị thế của họ bằng cách trả lại và đốt đi DAI.

Quá trình này có thể là tuỳ ý người dùng hoặc bị ép buộc đóng lại vị thế trong các trường hợp thanh lý. Tuy nhiên, bất chấp sự biến động cao đối với tài sản thế chấp là tiền điện tử, các sự kiện liên quan đến thanh lý hợp đồng và nhu cầu khác nhau đối với DAI, đồng stablecoin này đã cố gắng duy trì mức chốt $1 mạnh.

Những tổn thất nặng nề được ghi lại trên dữ liệu On-chain

Khi hệ sinh thái LUNA gặp thất bại, các đồng BTC của LFG phải bán lỗ với giá thấp hơn nhiều so với lúc chúng được mua vào. Với việc neo giá của USDT cũng gặp bất lợi, giá Bitcoin đã phá vỡ ngưỡng hỗ trợ 29k đô la được thiết lập vào tháng 7 năm 2021. Điều này thật sự đã khiến các nhà đầu tư từ chu kỳ 2021-2022 rơi vào tình trạng thua lỗ, dẫn đến xuất hiện một khoản lỗ ròng đáng kể trên toàn thị trường.

Khoản lỗ ròng do tất cả các hoạt động bán ra được ghi lại ở trên chuỗi đạt hơn 2,5 tỷ đô la trong 2 ngày liên tiếp, ngang với sự kiện bán tháo lớn nhất trong lịch sử (lớn nhất nếu xét theo tổng thể).

Chỉ riêng LFG đã đóng góp khoản thua lỗ lên đến 703,7 triệu đô la vào tổng số này. Lưu ý rằng dữ liệu này chỉ đơn thuần chỉ phản ánh tổn thất khi các đồng BTC đi vào và đi ra khỏi ví LFG, chưa tính đến những khoản lỗ khác khi nhà đầu tư lấy BTC để giao dịch mua đồng UST và đồng siêu lạm phát LUNA.

Khi thị trường Bitcoin ngày càng tăng kích thước, tự nhiên các khoản thua lỗ tính bằng USD cũng sẽ lớn lên theo thời gian. Do đó, chúng ta sẽ thiết lập một số liệu về “Tổn thất thực tế ở mức tương đối” bằng cách dùng “Tổn thất thực tế hàng ngày” trên toàn mạng lưới chia cho “Vốn hoá thực tế” để có sự so sánh giữa các chu kỳ.

Ở đây, ta có thể thấy rằng việc thất bại của LUNA vẫn là một trong những sự kiện thua lỗ lớn nhất trong vòng 5 năm qua, gây ra tổn thất tương đương với 0.28% “Vốn hoá thực tế”. Sự kiện này có thể so sánh với các sự kiện sau đây:

• Sự kiện bán tháo bắt đầu cùng với sự kết thúc của thị trường gấu năm 2018

• Sự cố bán tháo do COVID tháng 3 năm 2020

• Đợt bán tháo vào tháng 5 năm 2021, điều thú vị là gần tròn 1 năm kỉ niệm cho sự kiện này thì năm nay lại xảy ra bán tháo tương tự.

Thị trường chạm tới mức giá thực tế 

“Giá thực tế” của Bitcoin là một trong những chỉ số lâu đời và cơ bản nhất trong phân tích on chain. Nó được tính bằng “Vốn hoá thực tế”, đây cũng là tổng giá trị của các đồng coin tại thời điểm khi nó được trông thấy di chuyển lần cuối cùng chia cho “Nguồn cung đang lưu hành trên thị trường”. Do đó, chỉ số này phản ánh mức giá cơ sở ước tính được tổng hợp lại từ tất cả các đồng coin đang nằm trong nguồn cung.

Về mặt quá khứ, “Giá thực tế” cho chúng ta những hỗ trợ rất tốt cho nhà đầu tư trong thị trường gấu, nó cung cấp các tín hiệu về sự hình thành đáy của thị trường khi đang giao dịch tại mức giá đó. Bảng dưới đây cho ta thấy các chu kỳ giảm giá trong quá khứ và tỷ lệ thời gian mà giá Bitcoin được giao dịch dưới mức “Giá thực tế”.

Có thể thấy rằng theo thời gian, mỗi chu kỳ giảm giá thì số ngày giá thị trường nằm dưới mức “Giá thực tế” không chiếm quá nhiều thời gian, điều này có thể là do thị trường nhận thức được về sự tồn tại của chỉ số này (chỉ số được sử dụng đầu tiên kể từ năm 2018). Tháng 3 năm 2020 vẫn là sự sai lệch đáng chú ý nhất khi chỉ có 7 ngày giá bán ra thấp hơn giá thực tế thay vì qua hàng tháng như đã quan sát trong các chu kỳ trước đó.

Khi thị trường chạm mức giá thấp nhất hàng tuần là $26.513, mức giá thực tế giao dịch đang ở mức $24.000. Khi thị trường bắt đầu sụp đổ dưới sức mạnh bán ra của LFG, sự phá huỷ neo giá của UST và lạm phát của LUNA, nỗi sợ khi quá phụ thuộc vào đồng Tether, giá Bitcoin giao ngay đã giảm khoảng 9,5% so với “Giá thực tế”.

Do tổng số thua lỗ đã ghi nhận được trình bày ở phía trên, “Vốn hoá thị trường thực thế” đã giảm đi 7,92 tỷ đô la, điều này cho thấy dòng vốn đầu tư đang chảy ra khỏi mạng lưới của Bitcoin và khiến “Giá thực tế” giảm 60 đô la, xuống còn 23.940 đô la.

Tuy nhiên, dù mức giá có giảm sâu, bất chấp sự biến động của thị trường, bên kỳ vọng giá tăng dường như có phản ứng mạnh mẽ khi giá rơi về dưới mức “Giá thực tế”. Biểu đồ và bảng bên trên thể hiện chỉ số liên quan đến “Điểm đánh giá về xu hướng tích lũy”. Giá trị này sẽ trả về mức giá trị gần bằng 1 khi một phần lớn nhà đầu tư đang tích lũy thêm vào số dư của họ.  

Vào thứ Năm ngày 12 tháng 5, khi thị trường giảm xuống mức thấp nhất, điểm số này đã có sự đảo ngược từ xu hướng giá trị rất yếu, dưới 0,3 lên mức giá trị trên 0,796. Vùng hỗ trợ đã đẩy giá Bitcoin bật lên, quay trở lại mức 30k đô la, điểm giá trị quay trở lại mức trên 0,9 trong thời gian còn lại của tuần, điều này cho thấy hành động mua vào mạnh đã diễn ra.

Nhận định này có thể củng cố thêm khi chúng ta nhìn vào hành vi tích luỹ của các nhóm ví khác nhau trên thị trường. Hoàn toàn có thể thấy sự đảo ngược rõ ràng từ việc xu hướng các nhóm ví có hành động tích luỹ yếu (< 0,3 màu ấm) vào đầu tháng 5 sang xu hướng tích luỹ mạnh hơn trong tuần này (> 0,7, màu lạnh) trên hầu hết tất cả các nhóm ví. 

Những nhà đầu tư có số dư nhỏ (< 1BTC) cho đến nay vẫn là những người có hành vi tích lũy lớn nhất và vô tình được cá voi hỗ trợ với hơn 10k BTC bán ra (bao gồm số dư của LFG đã hoàn toàn được phân phối lại thị trường). Nhóm ví nắm giữ từ 100 BTC đến 10k BTC vẫn có sự tích luỹ yếu hơn trong hoạt động thu mua của họ.

Nhận định rút ra từ quan sát là trong khi số dư BTC trên các sàn giao dịch cao hơn, các khoản thua lỗ nhận được tính ở quy mô lịch sử và LFG đã giải phóng 80k BTC, thị trường nhìn chung vẫn có sự mua vào.Tác động do sự phân phối thị trường là nguyên nhân đè nặng lên “Điểm đánh giá về xu hướng tích lũy” trong tuần.

Tổng kết và kết luận 

Những gì xảy ra ở trong tuần này về bản chất đã đi vào lịch sử, tuy nhiên theo nhiều cách khác nhau, nó vẫn có sự hợp lý và là đặc điểm thường thấy nằm trong sách giáo khoa về thị trường gấu. Đã có rất nhiều ví dụ khác nhau về các dự án tiền điện tử có tên tuổi nhưng cuối cùng hoá ra lại không ổn định và đi đến sụp đổ do sức nặng của chính bản thân chúng. Những sự kiện như vậy thường đi cùng với áp lực giá giảm của thị trường con gấu, khi nhu cầu về thị trường suy yếu và các hệ thống thử nghiệm (thường là sử dụng đòn bẩy) gặp vấn đề.   

Khi các stablecoin ngày càng phát triển và được tích hợp tầng tầng lớp lớp trên các giao thức trong thị trường, một cú sốc lớn của sự kiện mất neo giá, đặt biệt đối với stablecoin USDT, đồng coin có vốn hoá thị trường stablecoin đứng đầu sẽ có tác động lan rộng sang những khía cạnh khác. Động lượng giảm kép đến từ UST và cặp LUNA/USDT cộng thêm khoảng 40 tỷ đô la giá trị LUNA/UST tổn thất cùng việc LFG bán thêm 80k BTC đã thực sự tạo ra một cơn bão lớn trên thị trường. Sự kiện lần này chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý của các nhà hành pháp cùng những hành động ban hành quy chế khẩn trương và tốc độ hơn. 

Vẫn còn cần phải xem xét liệu đường giá Bitcoin có cần phải quay trở về mức “Giá thực tế” để đưa thị trường gấu đi vào sự kết thúc hay không, và nếu có quay lại thì quay lại đó trong vài tháng, vài tuần, hay vài ngày hay chỉ trong chốc lát. Có lẽ những ngày đó sẽ tới nếu sự tích luỹ mà chúng ta đã quan sát được là dấu hiệu tích luỹ của phe bò, nhóm sẵn sàng tạo vùng hỗ trợ quanh phạm vi $20k. Tuy nhiên cũng cần lưu ý rằng vẫn còn rất nhiều những khó khăn khác vĩ mô hơn như tình hình lạm phát và chính sách tiền tệ mới, chúng sẽ đóng vai trò như những cơn gió ngược mà thị trường phải đối đầu. Con đường phía trước có thể vẫn sẽ tiếp tục là con đường đầy chông gai đối với tất cả các nhà đầu tư.

Disclaimer: Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không được coi là lời khuyên đầu tư. Đầu tư Crypto là một hình thức đầu tư mạo hiểm và người tham gia phải chịu hoàn toàn trách nhiệm với khoản đầu tư của mình. 

Follow us: Fanpage | Group FB | Group chat | Channel Analytics | Channel NFT Youtube