DAOs - Mảnh ghép không thể thiếu của Web 3.0

Tổng quan về DAOs 

Nếu bạn chỉ có vài phút rảnh rỗi, thì đây là những điều mà mọi người có thể tìm hiểu nhanh về Decentralized Autonomous Organization (DAOs).

- DAO – thường được biết đến là khái niệm các tổ chức tự trị phi tập trung, là một cách tổ chức con người mới. Theo truyền thống, cấu trúc công ty là cách tiếp cận thị trường tự do hiệu quả nhất để thu hút nhân tài. Nguồn lao động đó thường được thuyết phục và kiểm soát thông qua tiền lương. Các DAO tìm kiếm những mục đích tương tự - tạo ra giá trị - nhưng dựa trên một khuôn khổ phi tập trung, trong đó người lao động, người dùng và các bên liên quan khác có quyền sở hữu thực sự đối với tổ chức.

- Nhiều loại tổ chức DAOs khác nhau đã xuất hiện để phục vụ cho các mục đích khác nhau. Khi sự quan tâm đến lĩnh vực này ngày càng tăng, các DAOs đã bắt đầu đa dạng hóa và thử nghiệm những ranh giới mới, giới hạn mới. Có các tổ chức DAOs để đầu tư, DAOs để xây dựng sản phẩm mới, DAOs xã hội hóa…

- Các tài sản thực đang được quản lý bởi các đơn vị này. Những người hoài nghi về tiền điện tử nói chung và DAO nói riêng, có thể sẽ xem xét lại lập trường của họ. Đây là những tổ chức đang điều hành quản lý những dòng vốn thật. Hàng chục tỷ đang được quản lý trên các DAOs hàng đầu, như Compound - tổ chức tự hào có kho bạc gần 1 tỷ đô la.

- Vẫn còn sớm khi nói đến cơ sở hạ tầng DAO. Các DAO có nhiều nhu cầu giống như các tập đoàn, nhưng thường phải đối phó với những phức tạp hơn do quy mô, tính linh hoạt và nền tảng kỹ thuật của chúng. Điều đó đòi hỏi sự xuất hiện của công cụ để hình thành, giao tiếp, cộng tác, thanh toán và hơn thế nữa. Các DAO có một số nhà cung cấp để lựa chọn trên các danh mục này, nhưng nhìn chung, sự lựa chọn bị hạn chế. Chúng ta nên mong đợi nhiều người mới tham gia vào lĩnh vực này trong những năm tới.

- Các lỗ hổng của DAOs rõ ràng vẫn chưa được giải quyết hoàn toàn. DAOs đầu tiên đã bị tấn công, với một kẻ xấu cố gắng bòn rút hàng triệu đô la Ethereum. Mặc dù các DAO ngày nay an toàn hơn, nhưng chúng vẫn mang theo rủi ro. Những người đóng góp thường tham gia bằng bút danh, có nghĩa là ẩn danh. Hơn nữa, nếu không được bảo vệ đầy đủ, một số DAO vẫn dễ bị khai thác.

Không phải lúc nào chúng ta cũng làm việc cho các công ty.

Vào cuối năm 1820, chỉ 20% dân số Mỹ làm việc cho một tổ chức trả lương. Những người còn lại làm nông, đánh bắt cá, kinh doanh riêng hoặc phân chia thời gian của họ cho các hoạt động này.

Trong 130 năm sau đó, điều đó đã thay đổi nhanh chóng. Công nghiệp hóa mang đến cơ hội giàu có hơn khi nhu cầu lao động tăng lên. Điều đó thúc đẩy sự hợp nhất của người lao động bên dưới các tổ chức lớn với hệ thống chỉ huy tập trung. Vào năm 1950, có tới 90% dân số phụ thuộc vào các công ty vì tiền lương.

Vì vậy, công ty định hình là một mô hình cố định ăn sâu vào suy nghĩ của chúng ta. Áp dụng mặc định cho hầu hết các dự án mới.

Một giải pháp thay thế tốt hơn có thể đã xuất hiện. Mặc dù không hoàn hảo, các tổ chức tự trị phi tập trung (DAOs) luôn tìm cách khắc phục một số sai sót của công ty đồng thời tạo điều kiện cho sự hợp tác của con người trên quy mô lớn. Cấu trúc internet và tiền điện tử này nhằm mục đích phân quyền quản trị và quyền sở hữu, mang lại cho những người đóng góp cơ hội xác định hướng đi của dự án và thu lợi nhuận từ sự thành công của dự án.

Mặc dù vẫn còn trong giai đoạn non trẻ, bùng nổ về sự quan tâm đến những mô hình tổ chức này cho thấy rằng DAO là một ý tưởng cần được thực hiện nghiêm túc. Đặc biệt, trong vài tháng qua, các DAO mới đã trở nên nổi bật, thu hút nguồn vốn và tài năng có năng lực, cống hiến cao. 

Ngoài tiềm năng thu được lợi nhuận tài chính, DAO có thể báo trước một sự thay đổi xã hội với những tác động lâu dài. Xét cho cùng, chúng ta chịu ảnh hưởng của các tổ chức mà chúng ta hoạt động. 

Trong một dòng chia sẻ, Perrow nói, "Đề xuất của tôi là các tổ chức là chìa khóa để hiểu xã hội của chúng ta bởi vì các tổ chức đã hấp thụ phần lớn xã hội."

Cùng đi sâu tìm hiểu về DAOs qua bài viết này, đồng thời tổng quan hiện tại của các DAOs:

- Định nghĩa - Giải thích DAOs là gì và chúng ta có thể nghĩ về chúng như thế nào.

- Lịch sử - Nguồn gốc của một cơ cấu tổ chức mới.

- Các tổ chức DAOs - Các loại DAOs đa dạng tồn tại.

- Văn hoá - Các giá trị và triết lý làm nền tảng cho không gian.

- Bối cảnh - Những người chơi có vai trò quan trọng và những công cụ họ sử dụng.

- Bắt đầu một DAOs - Khám phá những lợi ích của việc phân quyền và các chiến thuật cần thiết. Vấn đề pháp lý. Những phát triển đầy hứa hẹn ở Wyoming, và những câu hỏi mở.

- Những điều đang chống lại DAOs - Các lỗ hổng của cấu trúc và tiềm năng chưa được chứng minh của nó.

- Giới hạn - Khám phá những gì tương lai có thể nắm giữ.

Ở phần cuối của phần này, chúng tôi hy vọng bạn sẽ nắm rõ những gì đang xảy ra và tại sao điều đó lại quan trọng. Mặc dù điều đó có vẻ khó xảy ra ngày nay nhưng trong một vài thập kỷ nữa, không phải là không thể có một tỷ lệ lớn dân số làm việc không phải cho một tổ chức tập trung, mà là một tổ chức phi tập trung, hoạt động thông qua tiền điện tử.

Lịch sử và sự hình thành

Vào tháng 4 năm 2016, The DAO ra đời. Dự án bắt đầu với hy vọng sẽ trở thành quỹ mạo hiểm thực tế cho cộng đồng Ethereum, được quản lý theo kiểu phi tập trung. Các thành viên cộng đồng đã hợp tác đầu tư vào The DAO và bỏ phiếu về các khoản đầu tư tiềm năng.

Điều đó đã chứng minh là một đề xuất hấp dẫn đối với nhiều người. DAO nhanh chóng tích lũy được 12,7 triệu ETH, tương đương 150 triệu đô la vào thời điểm đó, từ hơn 11.000 người đóng góp. Một dàn chiến binh có quy mô như vậy là một cái gì đó khó tìm ngay cả trong số các công ty kinh doanh truyền thống. Trong bối cảnh đó, cùng năm mà The DAO được thành lập, quỹ đầu tư Union Square Ventures đã thông báo đóng cửa quỹ mới trị giá 166 triệu đô la.

Đối với những người biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo, thật khó để không dành một chút thời gian để tưởng tượng tổ chức này có thể đã thành công một cách thần kỳ như thế nào. Chỉ cần DAO không cần làm gì và giữ nguyên lượng ETH, họ sẽ có tài sản được quản lý tương đương 52 tỷ đô la ngày hôm nay. Nếu DAO chọn được một vài dự án chiến thắng thì tổng số tiền có thể cao hơn đáng kể. Kết quả sẽ trở thành tổ chức quy mô toàn cầu trong thế giới tài chính phi tập trung.

Và tất nhiên, nó không diễn ra theo cách đó.

Vào tháng 6 cùng năm, The DAO bị tấn công. 3,6 triệu ETH đã được lấy ra từ tổ chức và chuyển sang tài khoản khác nắm giữ. Để cho chủ sở hữu của ETH đó cơ hội lấy lại tiền của họ, Ethereum đã trải qua một đợt chia tách hard fork. Không có ai bị mất tiền, nhưng vụ hack đã dẫn đến một cuộc chia rẽ trong cộng đồng Ethereum và là minh họa cho mối nguy hiểm của cấu trúc DAOs.

Sau khi chia tách, sẽ xuất hiện thêm một nhánh Blockchain của Ethereum chạy song song với nhánh cũ, những người nào muốn tiếp tục đào Ether phải nâng cấp phiên bản để có thể đi tiếp cùng Ethereum. Vậy nhánh cũ sẽ đi đâu ? Đó chính là Ethereum Classic – người anh em song sinh giống nhau như hai giọt nước với Ethereum.

Những gì tiếp theo là thời kỳ đóng băng của các DAOs, trải dài qua giai đoạn tích luỹ và hồi phục của tiền điện tử. Tuy nhiên, ngay cả trong thời kỳ này, các nhà phát triển vẫn âm thầm xây dựng nên các DAOs. Aragon - do Jorge Izquierdo đồng sáng lập, bắt đầu làm công cụ cho DAO vào năm 2016. MakerDAO, được thành lập vào năm 2015, tiếp tục phát triển nổi bật và thu hút nhiều tài năng mới làm việc trong lĩnh vực này.

DAO là gì?

Hy vọng rằng phần trên đã cho chúng ta một khái niệm về DAO. Nhưng vẫn đáng để dành một chút thời gian suy nghĩ về câu trả lời đầy đủ cho “DAO là gì?”

DAO - Tổ chức tự trị phi tập trung có nghĩa là gì?

Nếu đúng với tên gọi của chúng, các DAO sẽ không có cơ quan quyền lực tập trung, là các tổ chức hoạt động độc lập với chính phủ hoặc các mảng tư nhân (tự trị).

Đủ đơn giản, phải không?

Không hẳn. Vấn đề trở nên khá mơ hồ khi bạn nhận ra rằng rất ít tổ chức mà chúng ta gọi là “DAO” ngày nay thực sự phù hợp với định nghĩa này. Sự phân quyền thực sự là rất hiếm, đặc biệt là mới bắt đầu vì hầu hết các dự án đều cần mức độ tập trung để khởi động và vận hành. Điều tương tự cũng có thể nói về quyền tự chủ.

Trả lời liệu một DAO có thực sự phi tập trung hay không không phải là câu hỏi “có” hay “không” mà là vấn đề mức độ. Phi tập trung và tự chủ là những thang đo và các “DAO” tự định vị khác nhau trên phổ này.

Vì việc đọc theo nghĩa đen không giúp chúng ta đi xa được, nên chúng ta cần những cách khác để nghĩ về DAO. Mỗi người để xác định một DAO theo cảm nhận của riêng mình. DAO có thể là các cuộc trò chuyện nhóm và cộng đồng, và nhiều người trong số họ tự tách biệt mình thông qua văn hóa hoặc cảm nhận của họ. 

DAO là - hoặc có thể - nhiều hơn chỉ là một kênh Discord với mã thông báo gốc. Đúng hơn, chúng là những tổ chức hướng tới một mục đích chung: tạo ra giá trị. Đó là mẫu số chung trong các mô hình DAOs. 

Tất nhiên, cách tạo ra giá trị được xác định khác nhau. Một số tập trung vào việc xây dựng các sản phẩm kỹ thuật số hữu hình, trong khi những người khác tìm cách tích lũy và kết hợp vốn xã hội. Tuy nhiên, mục đích cơ bản này vẫn được tuân thủ.

Đây là mô tả cơ bản nhất về DAO. Chúng ta có thể không cho rằng hầu hết mọi tổ chức đều hướng tới việc tạo ra giá trị? Các công ty không tìm kiếm cùng một điểm cuối? Còn các quốc gia và tôn giáo thì sao?

"Giá trị" là quá chủ quan để cung cấp cái nhìn rõ ràng cho chúng ta. Để hiểu được sâu hơn về các DAO, chúng ta cần xem xét các đặc điểm phân biệt những dạng tổ chức này với dạng khác.

Đặc trưng của DAO

Để hiểu các DAO khác với các tổ chức khác như thế nào, chúng ta chỉ cần xem cách họ xử lý quyền sở hữu và tổ chức.

Quyền sở hữu

Thay vì tập trung quyền sở hữu vào tay người sáng lập và nhà đầu tư, DAO phân phối quyền sở hữu cho nhiều bên liên quan trong hệ sinh thái, bao gồm người đóng góp, người dùng, đối tác chiến lược, nhà cung cấp, v.v.

Về cơ bản, DAO được sở hữu bởi những người tạo ra giá trị trong đó. Đây là một quan niệm cấp tiến và có ảnh hưởng thực sự; bằng cách mở rộng ra ngoài quan niệm truyền thống về việc ai nên “sở hữu” một tổ chức, các DAO trao quyền cho một hệ sinh thái rộng lớn để thay mặt tổ chức đó hành động và tạo ra giá trị.

Tổ chức

Như đã đề cập trước đó, các DAO tìm cách “tự trị”. Ban đầu, thuật ngữ này đề cập đến các DAO mong muốn hoạt động độc lập ở cấp độ tổ chức - không bị can thiệp từ các tác nhân nhà nước hoặc khu vực tư nhân.

Mặc dù điều này đúng với một số DAO, nhưng có thể nói rằng hình thức tự trị có ảnh hưởng hơn xảy ra ở cấp độ cá nhân. Các thành viên có thể tham gia DAO và chọn đóng góp theo cách họ thấy hấp dẫn nhất. Có thể có các hướng dẫn, nhưng nhìn chung, các bên liên quan tự lựa chọn cách đóng góp của mình và tự tổ chức.

Một lần nữa, điều này rất quan trọng. Theo truyền thống, mối quan hệ giữa cá nhân đóng góp và tổ chức giám sát là mối quan hệ phụ - người lao động hành động theo yêu cầu của công ty. Điều này không đúng với DAO. "Người lao động" của DAO tham gia ở nơi mà họ tin rằng họ có thể gia tăng giá trị và đó là điều họ muốn.

Bằng cách tiếp cận này, các DAO tạo ra các điều kiện cho hành vi nổi lên. Các hệ thống phức tạp có thể hình thành theo cách mà không một cá nhân hoặc nhóm nào có thể phối hợp từ trên xuống. 

Các khuôn khổ, hình thức của tổ chức

Việc trau dồi các đặc điểm như quyền sở hữu và tổ chức mang lại cho chúng ta bức tranh rõ ràng hơn về các DAO, nhưng vẫn rất khó để ngữ cảnh hóa chúng một cách đầy đủ.

Để hiểu rõ hơn về cách các DAO hoạt động, chúng ta có thể so sánh chúng với các cấu trúc tổ chức đã có từ trước. Mặc dù khác biệt về cơ bản, chúng ta có thể học được rất nhiều điều bằng cách cố gắng coi các DAO là công ty, hợp tác xã và mạng lưới.

DAO với tư cách là công ty

Mặc dù có sự khác biệt về quyền sở hữu và tổ chức, các công ty vẫn là một khuôn khổ hữu ích để hiểu các DAOs.

Thật vậy, các DAO lớn hơn thường hoạt động theo những cách có thể trông tương tự như các công ty, với các “phòng ban” rõ ràng cho những thứ như sản phẩm, tiếp thị, kỹ thuật và cộng đồng. Các bộ phận này thường có một trưởng nhóm hướng dẫn và hỗ trợ các thành viên khác, không khác với một người quản lý.

Nói chung, sự lãnh đạo trong các DAO có xu hướng linh hoạt và không phân cấp, tương tự như một “tổ chức Teal”. Theo định nghĩa của nhà lý thuyết quản lý Frederic Laloux, các tổ chức Teal tự quản và phát triển tự nhiên. Họ cũng khuyến khích nhân viên cống hiến hết bản thân của họ cho tổ chức.

DAO như hợp tác xã (HTX)

Tất nhiên, khung trên chỉ đi xa khi DAO khác với các công ty về các khía cạnh không đáng kể, đặc biệt là về quyền sở hữu.

Vì lý do này, hợp tác xã có thể là một so sánh phù hợp hơn. HTX được sở hữu và kiểm soát bởi công nhân đóng góp vào đó. Điều này tương tự như DAO trong đó các bên liên quan nhận được mã thông báo cấp quyền quản lý và chỉ định quyền sở hữu. 

DAO dưới dạng mạng lưới

Mặc dù khuôn khổ HTX giúp trong việc lập mô hình quyền sở hữu, các DAO không chỉ phân phối quyền sở hữu cho những người đóng góp - tương đương một cách hợp lý với một nhân viên. Thay vào đó, họ phân phối quyền sở hữu cho một loạt các bên liên quan khác nhau. Điều đó có thể bao gồm người dùng (nếu DAO đang xây dựng một sản phẩm), đối tác chiến lược, nhà cung cấp, thành viên cộng đồng phù hợp với sứ mệnh, v.v.

Kết quả là một thứ khác hơn là một HTX thuần túy: một mạng lưới. Các thành viên tương tác với nhau theo kiểu tự do và vai trò thay đổi thường xuyên và linh hoạt.

Theo nhiều khía cạnh, đây là khuôn khổ hữu ích nhất để nghĩ đến các DAO. Tất nhiên, mặc dù các mạng lưới không phải là mới - các tổ chức ở cả khu vực tư nhân và nhà nước đều dựa vào chúng khi độ phức tạp của việc điều phối lớn - nó đặc biệt phù hợp với thời đại web3. Khi các DAO phát triển về quy mô và độ phức tạp, mô hình mạng nối cho phép điều phối và liên kết theo kiểu có thể mở rộng.

Liệu những khuôn khổ này sẽ có ý nghĩa trong thời gian hai năm? Còn năm năm thì sao?

Mục tiêu cơ bản của việc tạo ra giá trị chung có thể sẽ không đổi, nhưng với tốc độ đổi mới hiện nay, chúng ta có thể quan niệm về các DAO rất khác trong những năm tới. Với ý nghĩ đó, đã đến lúc đi sâu vào các danh mục các tổ chức DAOs khác nhau.

Những loại tổ chức DAOs 

Chẳng bao lâu nữa, có thể có rất nhiều DAOs để phân loại. Rốt cuộc, nếu bạn hỏi ai đó "có những loại nào?" họ có thể thấy khó trả lời câu hỏi. Chúng ta có thể đạt được một sự thống nhất về quan điểm trong tương lai không xa khi các DAO có sự đa dạng tương tương đồng nhau.

Tuy nhiên, hiện tại, chúng ta vẫn có thể phân định giữa các loại DAOs. Ở cấp độ cao, hầu hết các DAO đều theo định hướng kỹ thuật hoặc định hướng xã hội.

DAOs theo định hướng kỹ thuật có xu hướng tập trung vào việc xây dựng trong lĩnh vực tiền điện tử. Họ cũng có xu hướng thực hiện nhiều hành động hơn trên chuỗi.

Các DAO định hướng xã hội chủ yếu tồn tại để tập hợp các nhóm người lại với nhau và tìm ra những cách mới để họ tương tác và tập hợp. Quản trị có nhiều khả năng là không theo chuỗi hoặc không tồn tại.

Ví dụ, MakerDAO về cơ bản là theo định hướng kỹ thuật. Nhưng nó có một mảng xã hội cực kỳ mạnh mẽ với sự tham gia và tương tác cộng đồng cao.

Trong khi đó, bạn bè có lợi ích mang tính xã hội. Nó hoạt động như một “thành viên văn hóa” và điểm tập hợp kỹ thuật số cho các nghệ sĩ, nhà sáng lập và nhà tư tưởng. Tuy nhiên, nó được hưởng lợi từ một nhóm sản phẩm mạnh mẽ xây dựng các công cụ có ý nghĩa như mã thông báo sự kiện (“Gatekeeper”), bảng điều khiển (“Pulse”) và trang web biên tập (“WIP”).

Trên phổ này, có một số danh mục phụ đáng được giải mã. Cụ thể, sẽ tập trung vào: Protocol DAOs, Social DAOs, Investment DAOs, Grant DAOs, Service DAOs, Media DAOs, Creator DAOs, and Collector DAOs. 

Protocol DAOs

Protocol DAO (DAOs giao thức) là các tổ chức hợp tác tồn tại để giúp xây dựng một giao thức. Ví dụ là một cái gì đó giống như MakerDAO, được thảo luận ở trên. Thay vì được xây dựng và quản lý hoàn toàn bởi một nhóm tập trung, giao thức Maker được điều phối bởi DAO có liên quan.

Thật vậy, trong nhiều năm hoạt động của mình, Maker đã xây dựng một cấu trúc phức tạp gồm mười lăm đơn vị cốt lõi. Mỗi đơn vị có nhiệm vụ và ngân sách, được quản lý bởi một hoặc nhiều hỗ trợ viên, điều phối và trả lương cho những người đóng góp làm việc để đạt được mục tiêu dài hạn trong MakerDAO. Hơn nữa, mỗi bộ phận là một cấu trúc độc lập được điều chỉnh bởi các điều khoản riêng nhưng điều đó vẫn đáp ứng được với các chủ sở hữu Maker.

Sushi, Uniswap và Compound cũng có thể được coi là Giao thức DAO, mặc dù mỗi loại hoạt động theo cấu trúc riêng.

Social DAO

Friends with Benefits (FWB) là một DAO xã hội cổ điển, mặc dù có các khía cạnh kỹ thuật mà chúng tôi đã đề cập. Mục tiêu ở đây là tạo ra một cộng đồng lớn mạnh. Về mặt đó, kết quả cuối cùng không khác với các hangout trực tuyến khác, đặc biệt là những hangout có khu vườn có tường bao quanh. (Một số DAO cũng tập trung vào việc kết nối trực tuyến với ngoại tuyến, tổ chức các buổi gặp mặt). Sự khác biệt, như chúng ta đã thảo luận, là quan niệm về quyền tự quản và quyền sở hữu.

Seed Club, được thành lập bởi người đóng góp Jess Sloss, là một loại trong lĩnh vực này. CabinDAO và Bright Moments là hai ví dụ khác.

Investment DAOs 

Nếu các DAO xã hội chủ yếu là về cộng đồng, thì các DAO đầu tư có mục đích chủ yếu là về lợi nhuận. Tương tự như The DAO - tổ chức DAO đầu tư xấu số đầu tiên - mục tiêu của các dự án này là tập hợp vốn và nhà đầu tư để triển khai. Không giống như các công ty mạo hiểm truyền thống, việc ra quyết định mang tính dân chủ một cách hiệu quả, với việc những người đóng góp bỏ phiếu cho các cơ hội đầu tư.

Thông thường, các DAO đầu tư khác nhau sẽ có các trọng tâm khác nhau. Ví dụ: một người có thể chuyên về ENS, một người khác có thể trau dồi về trò chơi blockchain, trong khi một người thứ ba có thể tài trợ cho các công ty khởi nghiệp tiền điện tử.

LAO, được thành lập bởi người đóng góp Aaron Wright, là người đi đầu trong lĩnh vực này. Tổ chức mẹ đó đã tách ra một số bên khác, bao gồm cả Flamingo và Neptune. MetaCartel là một DAO đầu tư đáng chú ý khác.

Grant DAO

Trong phần được đề cập ở trên, Turley lưu ý rằng nhiều DAO đầu tiên hướng tới sự bảo trợ, hoạt động như Grant DAO. Thông thường, những dự án này tồn tại phụ trợ cho các dự án đã có từ trước, hoạt động như một hình thức kích thích cộng đồng. Thông qua các khoản tài trợ, các DAO này tìm cách thúc đẩy hệ sinh thái rộng lớn hơn, hỗ trợ các dự án đầy hứa hẹn và con đường mở cho những người đóng góp web3 mới.

Ví dụ, Uniswap vận hành Uniswap Grants, với Compound và Audius cũng làm như vậy. Mặc dù khác biệt về mặt chức năng với tổ chức mẹ, chúng vẫn gắn kết với nhau về mục đích và thường là một cộng đồng chung.

Service DAOs 

DAO dịch vụ chiếm một vị trí độc nhất trong lĩnh vực. Dễ hình dung nhất, chúng chính là các nền tảng freelancing – nơi thu hút nhân sự các ngành làm việc cho dự án. Dĩ nhiên, khác với những nền tảng freelancing hiện tại như UpWork, Fivver hay Freelancer.

Các hoạt động của DAO Dịch vụ được quản trị bởi các dòng code, hợp đồng thông minh. Nhân sự làm việc trên DAO Dịch vụ sẽ nhận lương dưới dạng token ERC20 chứ không phải chuyển khoản hay thanh toán qua Visa, Paypal như cách truyền thống.

Ví dụ: RaidGuild tự coi mình là “cơ quan thiết kế và phát triển hàng đầu của hệ sinh thái Web3”. Tuy nhiên, không giống như tổ chức truyền thống, Raid không có nhân viên chính thức hoặc cơ cấu công ty: thay vào đó là một DAO. Dịch vụ DAO đã làm việc với các khách hàng như 1Up World, Tellor và Stake On Me.

PartyDAO, DAOhaus, Yam DAO, và tổ chức khác phù hợp với danh mục này như DeepDAO, Yield Guild Games (YGG)

Media DAOs 

Forefront, Bankless và DarkStar là Media DAO. Các tổ chức này sản xuất nội dung công khai, thường mang tính cộng tác. Phần thưởng từ nội dung đó được chia sẻ trong nhóm, trong khi quản trị cũng là một công việc chung. Các bên liên quan có thể giúp quyết định các chủ đề sẽ đề cập cũng như quản lý nguồn cung ứng.

Creator DAOs 

Nếu các DAO của truyền thông thường tập trung vào một ấn phẩm thì các DAO của người sáng tạo lại tập trung vào một cá nhân. Cũng giống như một số câu lạc bộ fanclub mang đến cho những người nổi tiếng cơ hội tiêu thụ sản phẩm và tương tác, các DAO có khả năng làm điều tương tự. Ngoài fandom thuần túy, các bên liên quan cũng có thể tích cực đóng góp hoặc làm việc cho một tổ chức hỗ trợ những người sáng tạo nội dung mà họ yêu quý.

Đây là cách xây dựng ít thấy hơn vào thời điểm hiện tại, nhưng có thể trở nên phổ biến hơn sau này. Chúng ta đã thấy một số người sáng tạo sử dụng “mã thông báo xã hội” thông qua các sản phẩm như Roll, sản phẩm này đặt nền tảng cho các DAO của người sáng tạo thực sự. Những dự án ban đầu bao gồm Leaving Records và Personal Corner.

Collector DAOs 

Mặc dù chia sẻ một số động lực lợi nhuận với Investor DAOs, Collector DAOs (DAO của người sưu tầm) cuối cùng lại tự định hướng hơi khác một chút. Các tổ chức này liên kết những người đóng góp xung quanh một số tài sản hoặc đồ sưu tầm nhất định. NFT là một lựa chọn phổ biến.

Mặc dù việc tích lũy NFT cũng có thể mang lại lợi nhuận tài chính cực kỳ thuận lợi, nhưng những cộng đồng này thường không có ý định bán các mặt hàng của họ, ít nhất là trong ngắn hạn đến trung hạn.

Ví dụ, SquiggleDAO tồn tại để hỗ trợ và thu thập các tác phẩm nghệ thuật tạo ra, trong khi MeebitsDAO thu thập các NFT của Meebits. PleasrDAO hoạt động như một “đế chế sưu tập nghệ thuật” trong các dự án. NounsDAO là tập hợp của những người sở hữu Noun NFT, những người nhận được một phần trong doanh số bán Noun trong tương lai.

Tất nhiên, DAO có thể tồn tại ở những danh mục khác nữa. Ví dụ như Krause House là một DAO vừa là một phương tiện Đầu tư vừa là một sáng kiến Xã hội: nó được thành lập với mục tiêu để mua chung một đội NBA.

Khi chúng ta nhìn về phía trước, cần nhắc lại rằng mặc dù các danh mục ở trên mang tính hướng dẫn, nhưng chúng ta mới chỉ bắt đầu ở đây. Nhiều DAO vĩ đại sắp tới dẫn dắt chúng ta tới những mảng mới. 

Triết lý và văn hóa tổ chức

Các DAO đại diện một khuôn khổ mới cho sự phối hợp của con người trên quy mô lớn và trung tâm của sự điều phối này - có phân quyền hay không - là văn hóa tổ chức.

Không khác gì văn hóa công ty ở giai đoạn đầu khởi nghiệp hoặc văn hóa cộng đồng trong nền âm nhạc chưa được khám phá, văn hóa có thể được định nghĩa là những hành vi, khuôn mẫu và giá trị xuất hiện giữa các nhóm cá nhân. Squad Wealth - tổ chức nghiên cứu Internet lưu ý rằng văn hóa có thể bao gồm bất cứ thứ gì khác nhau, từ “meme, hot hit, ngôn ngữ nội bộ, aesthetics, cho đến những hiện vật chỉ có thể được xây dựng thành một nhóm”.

Trong khi mỗi DAO đều tìm ra những cách riêng để tạo ra văn hóa bằng các chuẩn mực hình ảnh, ngôn ngữ và hành vi, hai đặc điểm dường như đặc biệt phổ biến đó là xu hướng hành động theo người đứng đầu và kỳ vọng về sự minh bạch triệt để.

Hành động như chủ sở hữu

Quyền sở hữu có ảnh hưởng rất lớn đối với văn hóa của các DAO.

Nó không chỉ khuyến khích các cá nhân tham gia, nó thay đổi cơ bản cách nghĩ của những người đóng góp về nỗ lực và lao động của họ. Tất cả công việc đều dựa trên việc theo đuổi một mục đích lớn hơn, trong đó lợi ích được chia sẻ. Quyền sở hữu thấm nhuần cảm giác sáng tạo, thành công và những rung cảm. Theo tự nhiên, chủ sở hữu cảm thấy được khuyến khích về mặt tâm lý và tài chính nhiều hơn để hỗ trợ đồng nghiệp, nâng cao công việc của những người khác, để lại cái tôi và làm việc tốt nhất của họ so với một người lao động truyền thống.

Jesse Walden, người đồng sáng lập của công ty đầu tư Variant, đặc biệt hiểu rõ về chủ đề này. Trong bài luận này, “Nền kinh tế sở hữu”, Walden lưu ý:

“Khi vai trò của cá nhân trong việc tạo ra giá trị trở nên phổ biến hơn, bước tiến hóa tiếp theo là hướng tới phần mềm không chỉ được xây dựng, vận hành và tài trợ bởi cá nhân mà còn do người dùng sở hữu”.

DAO, theo một nghĩa nào đó, chính xác là một loại “phần mềm”. Nó nâng tầm cá nhân và cho người dùng cơ hội đóng góp và sở hữu. Điều đó thật mạnh mẽ.

Minh bạch cấp tiến

Tính minh bạch đóng một vai trò quan trọng trong bất kỳ văn hóa tổ chức nào vì nó thiết lập niềm tin giữa tất cả người chơi. DAO cho phép điều này ở cấp độ chưa từng có do hoạt động công khai và bất biến của bất kỳ địa chỉ ETH nào trong DAOs trên blockchain. Điều này tạo ra cả cơ chế kiểm tra và cân bằng ngầm và rõ ràng cho phép cộng đồng các bên liên quan được thông báo về cách DAO đang thực hiện nguồn vốn của mình trong khi đảm bảo vẫn có một nhóm lãnh đạo đưa ra quyết định phù hợp với cộng đồng.

Sự minh bạch triệt để của loại hình này khuyến khích sự hợp tác hơn là cạnh tranh và trao quyền cho các cá nhân nắm quyền làm chủ công việc của họ do sự hiểu biết sâu của họ về bối cảnh của tổ chức.

Cuối cùng, văn hóa của DAO được xác định bởi các mối quan hệ 1-1 được hình thành giữa các nhóm cá nhân được chắt lọc thành một tập hợp các hành vi và khuôn mẫu lặp lại.

Thông qua các hình thức mới về quyền sở hữu theo phân đoạn và tính minh bạch, các DAO có tiềm năng tạo ra cấu trúc tổ chức mới, nơi người dùng không còn là người tham gia thụ động trên nền tảng mà là những chủ sở hữu tích cực với sự tin tưởng và điều phối ở trung tâm. Sự phân bổ quyền lực và văn hóa này dẫn đến sự nhanh nhẹn, khả năng phục hồi và chống phân mảnh hơn giúp tạo ra một thế giới trong đó các nhóm lớn người trên internet có thể cạnh tranh với ngay cả những tập đoàn tập trung quyền lực nhất.

Bối cảnh

DAO đã trở thành một tổ chức cốt lõi trên toàn thế giới Web3. Song song với đó, một hệ sinh thái đang phát triển đã hình thành để hỗ trợ các chức năng cốt lõi của các tổ chức này.

Dưới đây, chúng tôi sẽ nêu bật các bên liên quan có ảnh hưởng trong bối cảnh DAO hiện tại. Lưu ý rằng đây không phải là một danh sách đầy đủ. Web3 đang phát triển nhanh chóng và thay đổi hàng ngày, với sự thay đổi liên tục.

Các lĩnh vực chức năng được nói đến:

- Formation - Sự tổ chức

- Communication - Truyền thông

- Community - Cộng đồng

- Quản trị - Governance

- Đền bù - Compensation

 - Ngân khố - Treasury

Các tổ chức đáng chú ý và quan điểm từ các nhà lãnh đạo sẽ được đề cập đến bên dưới.

Formation

Để tham gia một DAO, trước tiên phải là một DAO.

Một số dự án hiện đang tranh giành quyền tối cao, bao gồm Aragon, Syndicate, Orca, Tribute và Colony. Những giải pháp này không phải lúc nào cũng cạnh tranh trực tiếp, vì mỗi giải pháp cung cấp một đề xuất giá trị và bộ tính năng riêng biệt.

Những dự án này làm gì? Một cách đơn giản để nghĩ về chúng là như một phiên bản tiền điện tử của Stripe Atlas - chúng cho phép các DAO phát triển. Điều đó bao gồm những thứ như quản lý thành viên, công cụ ngân quỹ và cơ sở hạ tầng để quản trị.

Trong những năm tới, chúng ta nên mong đợi sẽ có nhiều sản phẩm được tung ra thị trường để hỗ trợ sự hình thành của DAO. Cũng giống như các giải pháp nhãn trắng được sử dụng để xử lý các tác vụ như quản lý nội dung, chúng ta sẽ sớm đạt đến lúc có vô số tùy chọn tồn tại cho các nhà xây dựng DAO mới.

Aragon

Được thành lập vào năm 2016, Aragon cung cấp một bộ ứng dụng để tạo, quản lý và chi phối các DAO trên quy mô lớn. Bộ ứng dụng bao gồm Aragon Court, Aragon Govern, Aragon Voice và Aragon Client. Là một trong những nhóm đầu tiên dành riêng cho cơ sở hạ tầng DAO, Hiệp hội Aragon đã trở thành nhà cung cấp dịch vụ quan trọng cho các DAO, tuyên bố các dự án đáng chú ý như LidoDAO là người dùng.

Syndicate

Người đóng góp Will Papper là người đồng sáng lập Syndicate, một giao thức đầu tư phi tập trung và mạng xã hội tập trung vào các DAO đầu tư. Sứ mệnh của nó là dân chủ hóa thế giới đầu tư bằng cách cho phép các cá nhân và cộng đồng khởi chạy các chương trình đầu tư nhanh hơn và rẻ hơn nhiều so với các quỹ truyền thống. Giải pháp của Syndicate bao gồm hỗ trợ pháp lý và các giao thức mạng xã hội cho phép các cộng đồng đầu tư triệu tập, giao tiếp và triển khai vốn.

Orca

Các DAO thường gặp khó khăn trong việc duy trì tỷ lệ tham gia cao trên quy mô lớn. Orca Protocol có một giải pháp thông minh cho vấn đề này, đồng thời cũng giảm tắc nghẽn trong việc triển khai quỹ và tài nguyên.

Cụ thể, Orca tận dụng "Mô hình nhóm" trong đó một kho bạc nguyên khối duy nhất được thay thế bằng "nhóm" nhỏ hơn, mỗi nhóm có thành viên phụ và ví riêng của nó. Về bản chất, mỗi nhóm hoạt động như một DAO nhỏ bên trong một cấu trúc DAO lớn hơn.

Đây là một mô hình rất hay, mang lại khả năng tổng hợp cho các DAO bằng cách tạo cơ sở hạ tầng cho các nhóm để gắn và tách ra khi cần, giống như DAO-legos. Nó cũng giữ cho các nhóm nhỏ hơn, giúp việc điều phối và tham gia dễ dàng hơn.

Tribute

Là một phần của hệ sinh thái MolochDAO, Tribute cung cấp một khuôn khổ các giải pháp nguồn mở mà các DAO tận dụng để mở rộng quy mô tốt hơn. Ngăn xếp công nghệ của nó bao gồm các giải pháp để hủy đề xuất, tạo cổ phiếu không biểu quyết, loại bỏ thành viên, sử dụng NFT cho tư cách thành viên, mã thông báo whitepaper, v.v. Tribute về cơ bản là mô-đun, cho phép các DAO chọn các giải pháp họ cần.

Colony

Lấy cảm hứng từ đàn kiến, Colony cung cấp một bộ sưu tập các hợp đồng thông minh Ethereum để bắt đầu một DAO mà không cần bất kỳ mã hóa nào. Colony đơn giản hóa việc quản trị, thẩm quyền, bồi thường và hơn thế nữa.

Colony được duy trì bởi Metacolony - một DAO chưa được công bố. Metacolony sẽ liên tục phát triển và duy trì các công cụ được sử dụng bởi những công cụ khai thác cơ sở hạ tầng của Colony.

Communication

Khi một DAO được hình thành, nó cần phải tạo điều kiện giao tiếp giữa các thành viên. Tất nhiên, thảo luận lành mạnh là chìa khóa để chia sẻ thông tin, mở ra phương pháp biểu quyết tốt, quản lý ngân quỹ và phối hợp rộng rãi hơn. Không có DAO nào muốn trở thành một nơi yên tĩnh.

Một số công cụ đã xuất hiện để tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc trò chuyện, trong đó có Discord, Telegram và Twitter.

Discrod

Có thể cho rằng, phương tiện giao tiếp và phối hợp chính cho các DAO là Discord. Đối với những người chưa tham gia vào thế giới web3, Discord là một nền tảng trò chuyện thoại, video và văn bản miễn phí đã nhanh chóng trở nên phổ biến trong hệ sinh thái.

Các đặc tính của nó khiến nó trở nên đặc biệt hấp dẫn đối với các DAO. Thứ nhất, việc bắt đầu Discord là tương đối đơn giản và nhờ vào kiến ​​trúc kênh và kênh phụ của nó, việc tổ chức giao tiếp rất đơn giản và linh hoạt. 

Discord đã trở thành mặc định trong thế giới web3, một số chương trình hữu ích đã phát sinh để hỗ trợ nó. Đứng đầu trong số đó là chức năng "token-gating". Như đã đề cập trước đây, một số DAO hạn chế quyền truy cập, tập trung vào những người nắm giữ một số lượng mã thông báo gốc nhất định. Ví dụ: nếu chúng tôi bắt đầu RandomDAO, chúng tôi có thể nhấn mạnh rằng bất kỳ ai muốn tham gia Discord cần phải nắm giữ 420 mã thông báo RANDOM.

Các công cụ như Collab.Land giúp các DAO dễ dàng đảm bảo rằng quyền truy cập vào các cuộc trò chuyện riêng tư chỉ được cấp cho những người đáp ứng các yêu cầu về lượng mã thông báo nắm giữ. Các bot được sử dụng rộng rãi khác bao gồm MEE6 và Statbot.

Ngoài ra, cần lưu ý rằng Discord tích hợp tốt với các trang web hiện có; khi nhiều cộng đồng chuyển đổi sang DAO, hy vọng điều này sẽ trở thành một tính năng ngày càng quan trọng.

Telegram

Giải pháp thay thế phổ biến nhất cho Discord là Telegram. Mặc dù phổ biến trong cộng đồng tiền điện tử, ứng dụng trò chuyện không được các DAO chấp nhận giống như Discord. Điều đó phần lớn là do Telegram không cung cấp cùng mức độ chi tiết, đặc biệt đối với bot và kênh phụ.

Tuy nhiên, có lẽ vì tính đơn giản có thể so sánh được của nó, Telegram thường là nơi sinh sản cho các DAO mới bắt đầu, trước khi chúng chuyển sang Discord.

Twitter

"Làm thế nào mà Twitter vẫn miễn phí?" là một trò đùa đang diễn ra giữa những người dùng nhiệt tình nhất của nền tảng, vì lý do chính đáng. Theo nhiều cách, Twitter đã trở thành một phần nào đó của công chúng, đặc biệt là trong thế giới tiền điện tử. Lượng thông tin và cái nhìn sâu sắc chảy qua nền tảng đó vào một ngày nhất định là đáng chú ý và vị trí tối cao của nó như biểu đồ xã hội trên thực tế của ngành đã củng cố tầm quan trọng của nó. (Tất nhiên, những người khác sẽ giành lấy ngai vàng đó.)

Mặc dù Twitter không giải quyết nhu cầu trò chuyện riêng tư, khối lượng lớn của các DAO, nhưng nó vẫn là một công cụ giao tiếp quan trọng trong hệ sinh thái - đặc biệt là để khám phá các dự án mới – chúng ta nên thừa nhận điều đó.

Sự phối hợp

Một trong những thách thức lớn nhất đối với bất kỳ tập thể nào, cho dù đó là cộng đồng địa phương hay tập đoàn đa quốc gia, là sự phối hợp, đặc biệt là ở tầm vĩ mô. Trong lịch sử, chúng ta đã sử dụng hệ thống phân cấp để quản lý vấn đề này, nhưng giải pháp tốt nhất trong một cấu trúc phẳng, phi tập trung là gì?

Các DAO dựa vào một số công cụ khác nhau để quản lý cộng đồng của họ và tối ưu hóa sự điều phối, bao gồm Coordinape, Collab.Land, SourceCred và DAOhaus.

Coordinape

Được sử dụng bởi các giao thức bluechip của DeFi như Yearn và Sushi, Coordinape giúp các DAO điều phối và phân phối tài nguyên cho những người đóng góp.

Ví dụ: sản phẩm “Circle” của Coordinape cho phép những người đóng góp cho DAO “tặng” một số lượng giới hạn mã thông báo GIVE cho những người mà họ tin rằng đang mang lại giá trị cho tổ chức. Mặc dù điều này mang lại lợi ích là niềm vui và phần thưởng cho sự tham gia, nó cũng tạo ra một “bản đồ đền bù” trên thực tế, minh họa ai đang thúc đẩy dự án về phía trước. Hơn nữa, quy trình bồi thường được phân cấp về mặt chức năng vì bất kỳ ai cũng có thể chọn thưởng cho người khác.

Những người chỉ trích cơ chế này cho rằng việc trả thưởng ngang hàng có thể dẫn đến một cuộc cạnh tranh về sự nổi tiếng trong đó những thành viên nổi nhất, hướng ngoại nhất nhận được phân bổ quá lớn.

Collab.Land

Collab.Land cung cấp một bot hỗ trợ mã thông báo cho Discord và Telegram. Nó cũng hữu ích trong việc phân công vai trò cho các thành viên DAO trên cả hai nền tảng. Do tương đối dễ sử dụng, Collab.Land đã trở thành một công cụ được sử dụng nhiều trong ngành và sẽ thấy việc sử dụng nó tăng lên khi số lượng DAO tăng lên.

Guild, mặc dù vẫn chưa được ra mắt hoàn toàn, là một giải pháp thay thế với bộ tính năng tương tự.

SourceCred

Các DAO sử dụng SourceCred để đo lường và khen thưởng những đóng góp của các cá nhân cho một dự án. Những người mang lại giá trị cho DAO thông qua nỗ lực của họ sẽ kiếm được “tín nhiệm”, dựa trên các thông số do tổ chức đặt ra. Cred là một cách hiệu quả để đơn giản hoá việc đánh giá độ nổi tiếng và công việc của những người đóng góp.

Các DAO cũng có thể phát hành "Grain" tín dụng, có thể được sử dụng như một mức lương tương đương. SourceCred phân biệt giữa các mã thông báo, lưu ý:

Nếu credit trả lời câu hỏi "Ai đã cung cấp giá trị?", Thì Grain trả lời "chúng ta nên thưởng cho mọi người như thế nào với giá trị mà họ đã đóng góp?"

DAOhaus

DAOhaus là một “nền tảng không cần code” để khởi động và chạy các DAO dựa trên một khuôn khổ do MolochDAO xây dựng. Nền tảng này cho phép người dùng điều phối thông qua một hub trung tâm, nơi họ có thể kiểm tra hoạt động, đề xuất quản trị và tình trạng ngân quỹ. Tư cách thành viên cũng có thể được quản lý từ đây.

Vì nền tảng dựa trên cấu trúc của MolochDAO, người dùng DAOhaus có thể truy cập tất cả các công cụ do tổ chức mẹ đó cung cấp, với những lợi ích thân thiện với người dùng.

Compensation

Chúng ta hãy chuyển đổi và nói về cách các DAO bồi thường cho những người đóng góp. Như chúng tôi đã đề cập, một số cung cấp các tính năng thanh toán như một phần của bộ DAO lớn hơn, nhưng các dịch vụ chuyên biệt cũng tồn tại. Superfluid và Sablier là một ví dụ đáng chú ý.

Một cách để nghĩ về những công cụ này là “trả lương cho các DAO”. Chúng giúp các DAO xử lý các khoản thanh toán định kỳ, trên blockchain, với phí gas tối thiểu.

Đối với những người mới sử dụng tiền điện tử, rất nhiều thuật ngữ trong lĩnh vực này nghe có vẻ khó hiểu. Điều quan trọng cần lưu ý về các dự án này là chúng giúp các DAO dễ dàng trả tiền cho những người đóng góp trên blockchain.

Superfluid

Superfluid là một giao thức cho phép dòng tiền có thể lập trình được. Bằng cách sử dụng tiêu chuẩn ERC-777 độc đáo, bạn có thể xác định “các luồng giá trị” để liên tục tự động chuyển các khoản bồi thường đến các cộng tác viên của DAO. Nó giống như thiết lập bảng lương của công ty bạn để thay vì được trả lương hai lần một tháng, nhân viên của bạn được trả lương trực tiếp cho mỗi giây họ làm việc mà không có bất kỳ sự can thiệp nào từ phía bạn.

Sablier

Giống như Superfluid, Sablier là một nền tảng phát trực tuyến tài chính. Được tạo vào năm 2019, Sablier hỗ trợ bất kỳ mã thông báo ERC-20 nào và không tính phí sử dụng hợp đồng.

Một tính năng đáng chú ý của Sablier là nó thực sự tự trị. Nhóm tạo dự án đã đốt các khóa quản trị kiểm soát hợp đồng lớp 1. Điều đó có nghĩa là những người tạo ra Sablier không còn khả năng dừng việc tạo các luồng mới. Theo lời của người sáng lập Paul Razvan Berg, đó là “hàng hóa công phi tập trung 100%”.

Quản trị

Giải quyết vấn đề quản trị và phối hợp để ra quyết định trên quy mô lớn là một trong những vấn đề khó khăn nhất mà các DAO phải đối mặt ngày nay.

Sao lại khó như vậy?

Một trong những điểm mạnh của Web3 là khả năng chống kiểm duyệt và "khả năng truy cập không được phép". Nói cách khác, bất kỳ ai, ở bất kỳ đâu đều có thể giao dịch với nhau hoặc tham gia vào các giao thức và ứng dụng phi tập trung mà không có sự can thiệp của bên thứ ba. Chẳng hạn, không chính phủ nào có thể ngăn cản bạn tham gia DAO. (trên lý thuyết)

Quyền truy cập không được phép này đôi khi có thể là con dao hai lưỡi, đặc biệt khi các DAO phát triển và mở rộng quy mô. Không có giới hạn quy định về tư cách thành viên, các DAO thường trở nên lớn hơn và đa dạng hơn theo thời gian. Cuối cùng, các DAO phổ biến có thể có số lượng thành viên lên tới hàng chục nghìn, với mỗi cá nhân mang đến những kỹ năng, kinh nghiệm, giá trị, ý kiến ​​và nền tảng khác nhau.

Nói rõ hơn, đây là một vấn đề tốt cần có. Việc web3 cho phép các cá nhân chuyển đổi từ lao động thành chủ sở hữu là một trong những thuộc tính cơ bản và hấp dẫn nhất của nó. Nhưng khi các cộng đồng phát triển phi tập trung hơn bao giờ hết, nhu cầu quản trị mạnh mẽ sẽ tăng lên - nếu không, bạn có thể kết thúc với một tổ chức rời rạc, trong đó mọi người tham gia chỉ đơn thuần là chém gió.

Một số nhóm đang làm việc điên cuồng để giải quyết vấn đề này, xây dựng các công cụ giúp tổ chức và tạo động lực cho các thành viên. Snapshot and Discourse là hai sản phẩm mạnh mẽ được sử dụng rộng rãi trong không gian.

Snapshot

Snapshot là một nền tảng bỏ phiếu ngoài chuỗi, không cần gas, hầu hết được sử dụng bởi các DAO phát hành mã thông báo quản trị ERC-20 và ERC-721. Phí gas đắt đỏ trên Ethereum ngăn cản việc quản lý trên chuỗi đối với tất cả trừ những người nắm giữ mã thông báo lớn nhất.

Snapshot đã trở nên phổ biến nhờ cung cấp một phương pháp tham gia quản trị dễ sử dụng và rẻ. Về cơ bản, những người đóng góp cho DAO có thể truy cập trang Snapshot tổ chức của họ, xem các chủ đề được đưa ra để bỏ phiếu và cân nhắc. Ví dụ: đây là các đề xuất mà cộng đồng Sushi đã bỏ phiếu gần đây.

Với một vài ví dụ đáng chú ý, như MakerDAO, hầu hết các mã thông báo DAO hiện đều tích hợp quyền biểu quyết Snapshot vào quy trình quản trị của họ. Điều quan trọng cần lưu ý là “SafeSnap”, một sản phẩm do Gnosis sản xuất (được thảo luận bên dưới), cho phép thực hiện trên chuỗi các cuộc bỏ phiếu ngoài chuỗi. Nó làm như vậy bằng cách khai thác sức mạnh tổng hợp của Snapshot và Gnosis Safe.

Điều đó có nghĩa là gì?

Về cơ bản, những người tham gia DAO vẫn có thể bỏ phiếu ngoài chuỗi - tiết kiệm phí gas - với kết quả sau đó và được thực hiện liền mạch trên chuỗi mà không có khả năng bị can thiệp.

Discourse

Các diễn đàn thảo luận giống như “Thượng viện” của các DAO và đại diện cho nơi để thảo luận và phản hồi chính thức về các đề xuất. Thảo luận và tranh luận xung quanh các đề xuất quản trị có thể xảy ra trên các kênh như Discord, Telegram hoặc thậm chí Twitter, nhưng đôi khi những đệ trình trên một Discourse có một cuộc thảo luận dài, tập trung hơn. Vì chức năng của chúng chính thức hơn, các diễn đàn Discourse cũng hoạt động như một kho lưu trữ các cuộc thảo luận và đề xuất liên quan đến DAO. 

Treasury

Nhiều DAO cộng đồng yêu cầu các thành viên cam kết vốn trả trước để tham gia. Số vốn này sau đó được gộp vào “Treasury” (kho bạc) của DAO. Giống như các công ty truyền thống, các DAO muốn quản lý tài sản của họ một cách hiệu quả và hy vọng tăng lượng nắm giữ của họ. Để đạt được mục tiêu đó, nhiều người đầu tư kho bạc của họ vào tài sản trên toàn hệ sinh thái kỹ thuật số bao gồm vào NFT, mã thông báo xã hội, dự án tiền điện tử, v.v. Trên thực tế, chúng hoạt động như các quỹ đầu tư phi tập trung.

Nếu bạn nghĩ rằng những thử nghiệm như vậy có quy mô không đáng kể, thì cần lưu ý rằng ngày nay các DAO đang quản lý chung hàng chục tỷ đô la. Đây là những tổ chức lớn với những nhu cầu phức tạp.

Hầu hết các DAO đều có những kế hoạch đầy tham vọng, nhưng việc quản lý khôn ngoan có thể khó khăn. Đối với những người mới bắt đầu, lĩnh vực tiền điện tử cực kỳ biến động. Khi giá tài sản tăng và giảm, tài sản DAO có thể di chuyển hợp lý 20% hoặc hơn trong một ngày. Để bảo vệ khỏi những biến động này, các DAO phải đa dạng hóa.

Llama, Parcel và Gnosis được thiết kế để cung cấp cho các nhà quản lý ngân quỹ những công cụ và hiểu biết sâu sắc mà họ cần để xử lý tình trạng hỗn loạn như vậy.

Llama

Llama là một DAO tập trung hoàn toàn vào việc hỗ trợ các DAO khác (meta!) với việc quản lý ngân quỹ. LlamaDAO đã có một số khách hàng lớn được điều phối thông qua các khoản tài trợ Gitcoin. Dự án đã tạo ra các bảng điều khiển, báo cáo, hướng dẫn quản lý ngân quỹ, báo cáo tài chính và bán hàng phối hợp cho các giao thức như Aave, PoolTogether, Uniswap, Gitcoin và FWB.

Parcel 

Parcel là một bộ kho quỹ được sử dụng bởi một số DAO lớn nhất trong DeFi, bao gồm Aave Grants, Compound Grants và Synthetix. Hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm kín, Parcel đang cung cấp 8 DAO và đã được sử dụng để phát hành khoản thanh toán hàng loạt trị giá 3 triệu đô la cho các chương trình khác nhau. Khi các DAO mở rộng quy mô, họ sẽ cần các giải pháp mà Parcel cung cấp để quản lý dòng tiền để cấp cho người nhận, người đóng góp thanh toán và triển khai ngân quỹ một cách hiệu quả.

Gnosis

Gnosis Safe là một dịch vụ do GnosisDAO phát triển nhằm cung cấp trải nghiệm người dùng tốt hơn cho các ví DAO multisig.

"Multisig" là gì?

Nó chỉ đơn giản là một ví yêu cầu nhiều chữ ký để giao dịch được chấp thuận. Thay vì một người có thể phê chuẩn một khoản thanh toán, cần có nhiều bên tham gia. Các DAO thường sử dụng khuôn khổ này để quản lý quỹ, bảo vệ chống lại việc lạm dụng và phân cấp quyền lực.

Không giống như một số giải pháp thay thế, Gnosis Safe hỗ trợ tài sản ERC-20s và ERC-721s, cho phép các DAO giữ NFT trong một ví multisig. Khi nhiều NFT đã chứng kiến ​​sự tăng giá mạnh mẽ, công cụ ngân quỹ mạnh mẽ ở đây ngày càng trở nên quan trọng.

Các tổ chức đáng chú ý khác

Các DAO có cơ hội đưa 100 triệu người dùng tiếp theo hoặc hơn vào Web3. Là cơ cấu nền tảng để phát triển và triển khai tổ chức, các DAO sẽ tiết lộ những cách mới để phối hợp giữa các cam kết cá nhân và nghề nghiệp, cùng nhau suy nghĩ lại cách chúng ta vận hành và đưa ra quyết định với tư cách là một tập thể.

Khi các công cụ và chiến thuật được đề cập ở trên kết hợp với nhau, bạn nên làm nổi bật một số dự án phổ biến đã đưa chúng vào cuộc sống.

PartyDAO

PartyDAO là một tập hợp phi tập trung của các nhà phát triển, nhà văn, kỹ sư và nhà thiết kế, những người thiết kế và xây dựng công cụ DAO. Sản phẩm đầu tiên của họ, "PartyBid", cho phép người dùng gộp quỹ để đấu thầu trên NFT. Người dùng đã sử dụng PartyBid để gộp quỹ để đấu thầu trên Cryptopunks, Andrew Yang’s NFT và CrypToadz. Với việc phát hành "Party Splits" vào cuối tháng 9, PartyDAO hiện cho phép phân chia các NFT, phân phối quyền sở hữu.

Mirror

Mirror, được thành lập bởi Denis Navaroz, là một mạng lưới xuất bản phi tập trung. Được dàn xếp thông qua mã thông báo WRITE, người dùng có thể trả tiền cho WRITE để đúc miền Mirror của riêng họ, nơi họ có thể xuất bản các bài báo và ảnh hưởng đến sự chấp thuận của các thành viên mới thông qua quyền biểu quyết của họ.

Rất nhanh, Mirror đã trở thành nơi để đưa ra những suy nghĩ trên web3 và khởi động những nỗ lực của cộng đồng. Ví dụ: “Tiền điện tử, Văn hóa & Xã hội,” do CTO của Mirror khởi xướng, đã sử dụng nền tảng này để phác thảo một DAO cho việc học kiến thức về tiền điện tử, huy động được 25 ETH trong quá trình.

Seed Club

Câu lạc bộ hạt giống là một DAO xây dựng, hỗ trợ và đầu tư vào các cộng đồng được mã hóa. Cộng đồng bao gồm nhiều người có ảnh hưởng và người sáng lập hàng đầu trong lĩnh vực mã thông báo xã hội. Hiện tại, Seed Club đã làm việc với các DAO và cộng đồng nổi tiếng bao gồm PartyDAO, Forefront, The Generalist và SquiggleDAO.
FWB
Chúng ta đã nói về FWB, nhưng ảnh hưởng của DAO đáng để thảo luận lâu hơn một chút. Chỉ trong tuần này, một DAO xã hội lớn thông báo họ đã huy động được 10 triệu đô la tài trợ từ a16z, Pace và những người khác.

FWB là ngôi nhà của một trong những bộ sưu tập lớn nhất của các nhà tư tưởng tiền điện tử và tổ chức các cuộc thảo luận trên phạm vi rộng. Một kênh của Discord có thể nói về âm nhạc, kênh khác nói về NFT, trong khi kênh thứ ba nói về các khoản đầu tư. Ngoài hoạt động như một loại câu lạc bộ xã hội web3, các thành viên FWB đang tích cực xây dựng các sản phẩm cho cộng đồng, như đã thảo luận. Nói tóm lại, FWB đang nổi lên như một ngôi nhà văn hóa thực sự, mang tính phát triển cho tiền điện tử.

The LAO

Theo định nghĩa, The LAO không hoàn toàn là một DAO. Đúng hơn, pháp nhân của người sáng lập Aaron Wright là một “Tổ chức tự trị có trách nhiệm hữu hạn”. Bằng cách đưa sản phẩm vào thế giới luật truyền thống, The LAO tìm cách hợp lý hóa và đơn giản hóa các vấn đề pháp lý và thuế hóc búa cho các thành viên của mình. 

Ngoài cấu trúc khác biệt của nó, The LAO gây chú ý vì ảnh hưởng của nó trong DAO Invesment. Nó không chỉ nhận được hơn 65 triệu đô la đóng góp, nó đã tạo ra một làn sóng các công ty con. Điều đó bao gồm Flamingo (một tập thể NFT), Red DAO (một DAO thời trang kỹ thuật số), Neon (một metaverse DAO), Neptune (một DAO thanh khoản DeFi) và hơn thế nữa. Như đã lưu ý về sự đa dạng của các DAO đã nói ở trên, cấu trúc trách nhiệm hữu hạn có thể hữu ích trên toàn bộ các dự án liên quan đến tiền điện tử.

Do những tổ chức này đã hoạt động cực kỳ tích cực trong lĩnh vực tiền điện tử trong vài năm qua, lợi nhuận trên giấy tờ gần như chắc chắn là điên rồ. Bản thân Wright đã tweet rằng Flamingo đang trên đà đạt được 1 tỷ đô la trong AUM:

MetaCartel

MetaCartel là một nhóm các nhà xây dựng phi tập trung, những người ban đầu làm việc để hỗ trợ phát triển Dapp nhưng sau đó đã chuyển sang ươm tạo các DAO. MetaCartel đào tạo mọi người về DAO, thực hiện các nghiên cứu điển hình về DAO trong thế giới thực và hỗ trợ mọi thứ liên quan đến việc phát triển và khởi động DAO mới.

MetaCartel cũng đã mở ra một nhánh đầu tư, được gọi là MetaCartel Ventures. Đến lượt nó, nó đã đầu tư vào một số DAO khác.

Moloch

Moloch DAO ban đầu được thành lập để tài trợ cho sự phát triển của cơ sở hạ tầng công cộng Ethereum liên quan đến ETH 2.0. Kể từ đó, Moloch đã mở rộng thành Grants DAO, hỗ trợ các dự án như Tornado Cash, Lodestar và nút Dapp thông qua các khoản tài trợ của nó. Nhiều tiểu bang hội đã được thành lập để đánh giá các dự án xin tài trợ.

Ngoài ra, MolochDAO cung cấp một khuôn khổ DAO mã nguồn mở với các hợp đồng thông minh v2 của họ. Trước đó, chúng tôi đã lưu ý rằng cả Tribute và DAOhaus đều được hưởng lợi từ công việc của Moloch tại đây.

Rabbithole

Rabbithole là một DAO học để kiếm tiền, mang đến cho người tiêu dùng một lộ trình tìm hiểu về tiền điện tử, đồng thời nhận được phần thưởng.

Trong quá trình này, Rabbithole cung cấp các giao thức tiền điện tử với việc thu hút người dùng. Số lượng giao thức và sản phẩm trong tiền điện tử đã bùng nổ trong năm qua, khiến một số dự án khó tìm và giữ chân những người tham gia tích cực, có kỹ năng.

Thông qua "nhiệm vụ", Rabbithole giúp các giao thức thu hút các thành viên cộng đồng được đào tạo, những người đã chứng tỏ khả năng của họ trong quá trình này. Aave, Opensea, Matcha, Perpetual Protocol và PoolTogether đã hoạt động với Rabbithole.

Với việc các DAO mới đang đạt được sức hút mỗi ngày, hãy kỳ vọng danh sách các tổ chức có ảnh hưởng này sẽ phát triển nhanh chóng trong những tháng và năm tới.

Tại sao bắt đầu một DAO?

Bối cảnh các DAOs như chúng ta đã đưa ra trong phần trước cho thấy một điều rất rõ ràng: DAO rất khó. Ngay cả vào những thời điểm tốt nhất, việc phối hợp các nhóm lớn người để hướng tới một mục tiêu chung là điều vô cùng khó khăn. Các DAO chấp nhận thách thức này, thêm vào các lớp (và các lớp) phức tạp về kỹ thuật và xã hội, đồng thời gây ra sự biến động kinh tế lớn.

Kết quả là một cái gì đó giống như cố gắng thành lập một quốc gia trên một hành tinh mới, trong đó dân số tăng 5.000% mỗi năm và tài nguyên thiên nhiên của bạn thay đổi rất nhiều hàng ngày.

Vì vậy, tại sao mọi người lại muốn bắt đầu một DAO?

Ngoài sự thích thú khi bắt đầu một thứ gì đó thực sự mới lạ và vẫn mang tính cách mạng, có ba lý do cốt lõi để bắt đầu một DAO:

- Dễ hình thành vốn

- Chia sẻ lẫn nhau

- Minh bạch

Dễ hình thành vốn

Nói một cách đơn giản, DAO là một trong những cách dễ nhất để gộp quỹ có thể được quản lý bởi một nhóm. Ví dụ, nó đơn giản và rẻ hơn nhiều so với việc thành lập một công ty đầu tư truyền thống.

Bởi vì các DAO được xây dựng trên các blockchain công khai, chúng được hưởng lợi từ cơ sở hạ tầng tài chính toàn cầu ngay từ ngày đầu tiên. Thật đơn giản để tạo ra một ví dùng chung được kiểm soát bởi một tập thể. Và mặc dù tham gia vào tiền điện tử vẫn còn rất nhiều điều mong muốn, nhưng khi bạn có ví và một số mã thông báo, bạn có khả năng chuyển các mã thông báo đó sang bất kỳ tài khoản nào khác trên thế giới, bất kể chúng ở đâu. Về cơ bản, DAO cho phép bạn quay vòng quỹ xuyên biên giới với chức năng cộng tác được tích hợp sẵn.

Việc hình thành vốn rất quan trọng vì nó trao quyền cho cộng đồng đầu tư vào các dự án mà họ quan tâm. Chỉ trong vài tháng qua, các DAO đã huy động vốn để thu thập NFT, xây dựng phần mềm, tạo các câu lạc bộ xã hội có nguồn gốc internet, sản xuất âm nhạc, quảng bá loại bỏ carbon, v.v.

Chia sẻ lẫn nhau

Như chúng tôi đã trình bày, tư cách thành viên DAO thường được thực thi bằng mã thông báo tiền điện tử. Đối với nhiều DAO, Nếu bạn nắm giữ một NFT hoặc một số mã thông báo ER-C20 cụ thể, bạn được coi là thành viên “chính thức”. Các mã thông báo này có thể phục vụ một số chức năng liên quan đến quản trị, truy cập, trạng thái, nắm bắt giá trị, v.v. Điểm cuối cùng này - nắm bắt giá trị - rất quan trọng vì nó cho phép mọi người kiếm sống bằng cách đóng góp cho một DAO.

Về mặt lịch sử, sự gia tăng tài chính trong các dự án tập trung vào những người sáng lập, nhân viên ban đầu và các nhà đầu tư. Các mã thông báo tiền điện tử cung cấp một cách thưởng linh hoạt cho một loạt các bên liên quan, bao gồm người làm nghề tự do, nhà cung cấp dịch vụ và thậm chí cả khách hàng.

Cần phải nói rằng có những lo ngại hợp lệ xung quanh việc thiếu khả năng truy cập của một số mã thông báo. Khi một số DAO trở nên phổ biến hơn, giá mã thông báo của họ đã tăng lên, khiến tư cách thành viên trên thực tế trở nên đắt đỏ.

Nhiều DAO đang bắt đầu giải quyết vấn đề này bằng cách giới thiệu các chương trình tài trợ và học bổng tài trợ cho các thành viên tiềm năng cao với phương tiện tài chính hạn chế. Theo thời gian, chúng tôi hy vọng sẽ thấy nhiều sáng kiến ​​như vậy hơn.

Minh bạch

Hầu hết các DAO có văn hóa minh bạch mạnh mẽ, như chúng tôi đã lưu ý trong phần "Triết lý". Vì vậy, nhiều DAO cảm thấy giống như các dự án mã nguồn mở hơn là các tập đoàn. Ngoài việc chỉ xây dựng ở nơi công cộng, các DAO còn giao tiếp, tham gia, giao dịch và chi phối ở nơi công cộng. Điều đó góp phần tạo nên những tương tác và hành vi khác nhau có ý nghĩa.

Dưới đây là cách điều đó diễn ra trên việc liên lạc, tư cách thành viên và quản trị.

Liên lạc

Như đã trình bày, các DAO có xu hướng sử dụng Discord hoặc Telegram để liên lạc đồng bộ. Thông thường, có các kênh công khai mà bất kỳ ai cũng có thể tham gia để tìm hiểu thêm về dự án.

Cũng có những kênh riêng tư chỉ dành cho hội viên và mặc dù chúng không mang lại cảm xúc minh bạch nhất, nhưng chúng vẫn là một bản ghi chép tuyệt vời về lịch sử và quá trình ra quyết định của DAO theo thời gian.

Tư cách thành viên

Vì tư cách thành viên DAO thường được tính bằng mã thông báo tiền điện tử, nên bất kỳ ai cũng có thể xem thông tin liên quan. Trên chuỗi, bạn có thể xem có bao nhiêu chủ sở hữu mã thông báo, khám phá giá trị của tư cách thành viên và kiểm tra xem ai đã mua hoặc bán mã thông báo theo thời gian.

Điều thú vị là vì các mã thông báo tiền điện tử được sử dụng để làm thành viên, các DAO có thể thưởng cho các thành viên của các DAO khác dựa trên việc nắm giữ mã thông báo của họ. Ví dụ: Rabbithole có thể cung cấp phần thưởng cho bất kỳ ai có mã thông báo $FWB trong ví của họ. Điều này có thể mở ra “khả năng kết hợp thành viên” trong những năm tới, cho phép các cộng đồng cộng tác theo những cách thân thiện hơn với xã hội.

Quản trị

Việc ra quyết định và chuyển tiền cũng minh bạch với các DAO. Các thành viên cộng đồng có thể đề xuất các sáng kiến ​​mới và bỏ phiếu cho các quyết định chính. Điều đó biến quản trị thành một đặc điểm của xã hội.

Ví dụ: Nouns DAO đã huy động được hơn 50 triệu đô la từ các cuộc đấu giá NFT trong ba tháng qua với các thành viên bỏ phiếu chi số vốn này bằng cách quyên góp cho tổ chức từ thiện, xây dựng ứng dụng iOS và xuất bản một bộ truyện tranh.

Mặc dù không có nghĩa là một loại thuốc chữa bách bệnh, cấu trúc DAO có những lợi ích rõ ràng.

Bắt đầu một DAO như thế nào

Nếu phần trên thu hút được sự quan tâm của bạn, bạn có thể tự hỏi làm cách nào để bắt đầu một DAO.

Mặc dù không hề tầm thường, nhưng việc hình thành một DAO rất dễ dàng so với nhiệm vụ khó hơn rất nhiều là tạo ra một DAO có giá trị lâu dài. Thành thật mà nói, sự sơ khai của không gian có nghĩa là chúng tôi vẫn chưa thực sự biết một DAO đặc biệt bền bỉ trông như thế nào.

Nếu bạn chỉ muốn tạo ra một cấu trúc DAO vì lợi ích, nó sẽ giống như việc Jess Sloss phác thảo trong đoạn tweet bên dưới: ‍

Bán một số NFT, gieo mầm cho cộng đồng của bạn với những người thú vị, ngăn chặn mối bất hòa và cho một số mã thông báo. Công việc hoàn thành.

Nhưng đó thực sự chỉ là bước khởi đầu của nhiệm vụ phía trước. Để hiểu cách xây dựng một DAO với giá trị đích thực, sẽ rất hữu ích nếu bạn thu nhỏ và xem xét bốn giai đoạn liên quan đến hầu hết các lần ra mắt DAO.

1. Kêu gọi một cuộc phiêu lưu mới

2. Phân phối quyền sở hữu

3. Quản trị

4. Khuyến khích và khen thưởng

Kêu gọi một cuộc phiêu lưu mới

Khác với các thuật ngữ như “sứ mệnh” hoặc “tầm nhìn”, một lời kêu gọi phiêu lưu mô tả chính xác hơn những gì người tham gia đang mua với một DAO.

Chắc chắn, tham gia DAO là để tiến tới một mục tiêu, nhưng con đường phía trước đặc biệt mờ mịt và thực sự không có gì thử thách. 

Một vài lời kêu gọi tuyệt vời đến với các cuộc phiêu lưu từ DAO:

- KrauseHouse, muốn trở thành nhượng quyền thương mại NBA đầu tiên do DAO sở hữu và quản lý.

- GitCoin, đang xây dựng và tài trợ cho “hàng hóa công cộng kỹ thuật số”.

- FWB, đang thiết lập sự hiện diện mạnh mẽ tại nơi giao thoa giữa văn hóa và tiền điện tử.

Phân phối quyền sở hữu

Sau khi thu hút được sự chú ý của những tín đồ chân chính, các DAO cần phải phân phối quyền sở hữu.

Đây là một nhiệm vụ quan trọng và là một quyết định thiết kế quan trọng. Một số DAO bắt đầu với quyền sở hữu được phân phối thông qua mã thông báo từ ngày đầu tiên, như trường hợp của NFTx và Sushi. Những người khác chọn xây dựng với một nhóm nhỏ hơn và sau đó phân phối quyền sở hữu khi sản phẩm hoặc cộng đồng đã chứng minh được nhu cầu và động lực. Uniswap và Compound là những ví dụ ở đây.

Cuối cùng, có nhiều cách DAO phân phối quyền sở hữu cho những người đóng góp. Một cách tiếp cận là “airdrop”, nơi mã thông báo được phân phối cho các thành viên dựa trên các hành động trước đó, chẳng hạn như mua NFT. Khác là thông qua "tiền thưởng"; ví dụ: Rabbithole cung cấp mã thông báo khi người dùng tìm hiểu về các dự án tiền điện tử trên nền tảng của nó. Những người khác mở việc mua token thông qua các sàn giao dịch phi tập trung, như Uniswap.

Khi được thực hiện tốt, việc phân phối quyền sở hữu sẽ đưa token vào tay các cá nhân và tổ chức có giá trị phù hợp sẽ đóng góp và giúp DAO trong tương lai.

Một vài ví dụ về cách các DAO khác nhau đã phân phối quyền sở hữu:

Squiggle DAO yêu cầu bạn sở hữu Squiggle NFT để tham gia Discord. Sau đó, mã thông báo $ SQUIG đã được airdrop.

- SuperRare đã phân phối mã thông báo $ RARE cho các nghệ sĩ và nhà sưu tập đã sử dụng nền tảng NFT của nó.

- FWB yêu cầu các thành viên sở hữu 75$ FWB token. Bạn có thể mua những thứ này trên Uniswap hoặc nhận qua một khoản trợ cấp.

Quản trị

Quyết định cách đưa ra quyết định với tư cách một nhóm là một giai đoạn quan trọng của quá trình khởi động DAO. Các nhóm xử lý việc ra quyết định này thường được gọi là “Cơ cấu quản trị”. Một phân đoạn có ý nghĩa của web3 rất tập trung vào chủ đề này và liên tục kiểm tra các phương pháp tiếp cận mới. Ngay cả người sáng lập Ethereum, Vitalik Buterin gần đây cũng đã cân nhắc về chủ đề này.

Ở dạng đơn giản nhất, quản trị là một quá trình xây dựng tính hợp pháp trong các quyết định do DAO hoặc các nhóm hoạt động trong DAO đưa ra.

Có nhiều loại cấu trúc quản trị, nhưng phương pháp ra quyết định phổ biến nhất được gọi là “Bỏ phiếu theo số lượng nắm giữ mã thông báo”.

Trong hệ thống này, một mã thông báo đại diện cho một phiếu bầu. Các thành viên đưa ra các đề xuất và các công cụ như snapshot cho phép người dùng thể hiện sở thích của họ về chủ đề trong tầm tay. Kết quả của những phiếu bầu đó hoặc được thực hiện tự động hoặc được xác nhận bởi những người ký đa ký hiệu.

Một số cấu trúc quản trị có vẻ giống các nền dân chủ trực tiếp hơn với các thành viên bỏ phiếu cho hầu hết các đề xuất, trong khi các cấu trúc khác hoạt động như các nền dân chủ đại diện trong đó một nhóm nòng cốt có nhiệm vụ bỏ phiếu thay mặt nhóm. Cơ cấu quản trị thường phát triển theo thời gian.

Phiên bản DAO về “cách một dự luật trở thành luật” có thể giống như sau:

- Thảo luận và tạo hình. Một thành viên đưa ra ý tưởng trong Discord, ý tưởng được hình thành thông qua cuộc trò chuyện và sự đồng thuận sớm được xây dựng.

- Chính thức hóa đề xuất. Một đề xuất có thể được đăng trên Discourse, dẫn đến cuộc trò chuyện và bình luận chính thức hơn. Trong quá trình này, đề xuất có thể được cải thiện.

- Biểu quyết cho đề xuất. Sử dụng Snapshot, DAO trao quyền cho chủ sở hữu mã thông báo bỏ phiếu cho một đề xuất trong một khoảng thời gian nhất định.

- Thực hiện đề xuất. Khi cuộc bỏ phiếu kết thúc, những người kí tên thực hiện giao dịch hoặc hành động.

Quan điểm của quản trị là đưa ra các quyết định đúng đắn và thúc đẩy dự án tiến lên. Quản trị tốt đảm bảo tiếng nói được lắng nghe, tính hợp pháp được quản lý và động lực được xây dựng.

Khuyến khích và khen thưởng

DAO phối hợp nỗ lực hướng tới một mục tiêu - khuyến khích thúc đẩy nỗ lực đó. Phần thưởng đầu tiên mà DAO đưa ra thường là các mã thông báo quản trị gốc, mang lại quyền sở hữu cho những người đóng góp sớm.

Mặc dù những mã thông báo này có thể không có giá trị ngay lập tức trên thị trường, nhưng chúng đại diện cho giá trị tương đối mà các cá nhân đang đóng góp cho một tổ chức mới và quyền sở hữu chung đối với giá trị tập thể của DAO.

Tất nhiên, không phải tất cả các phần thưởng đều là tài chính. Các loại khuyến khích DAO bao gồm:

- Phần thưởng mã thông báo. Đây là những loại token được đề cập ở trên, mang lại quyền sở hữu và ảnh hưởng cho người nắm giữ.

- Vốn xã hội. Các thành viên có giá trị có thể được thưởng bằng các danh hiệu chính thức trên Discord hoặc thông qua NFT. Trở thành “người kiểm duyệt” hoặc “người lãnh đạo” có thể cấp địa vị xã hội trong phạm vi giới hạn của DAO.

- Mã thông báo thanh toán hóa đơn. Những người đóng góp có thể được thưởng bằng các loại tiền tệ được lưu hành rộng rãi hơn như USDC hoặc ETH. Chức năng này tương tự như tiền lương vì có tính thanh khoản cao hơn và số tiền nắm giữ có thể dễ dàng được trao đổi thành tiền tệ fiat địa phương.

Mặc dù những phần thưởng này có thể mạnh mẽ, nhưng để đạt được quy mô thực sự, các DAO sẽ cần phải tìm cách trả cho những người đóng góp đủ để họ có thể thanh toán các hóa đơn của mình.

Một cách để làm điều đó là tạo ra một thị trường cho mã thông báo quản trị DAO. Các công cụ như Uniswap và Sushi có thể làm được điều đó, nhưng chúng có thể vẫn phức tạp để sử dụng. Hơn nữa, chỉ những tổ chức cực kỳ uy tín mới có thể nhìn thấy khối lượng giao dịch có ý nghĩa ở đây.

Thay vào đó, hầu hết các DAO sẽ cần phải đưa USDC hoặc ETH vào kho bạc của họ như một cách trả công cho những nỗ lực từ những người đóng góp. Các DAO có thể làm điều này bằng cách trao đổi mã thông báo quản trị khi có thể hoặc tạo ra doanh thu trên chuỗi. Ví dụ: một DAO có thể chọn bán NFT cho ETH, số tiền này có thể được thêm vào kho bạc và sau đó thanh toán cho những người đóng góp tùy theo đóng góp của họ. Các DAO cũng có thể đồng ý thực hiện một số dịch vụ nhất định - ví dụ như phát triển blockchain - cho các tổ chức để đổi lấy thù lao.

Câu hỏi về cách cấu trúc phần thưởng là điều mà hầu hết các DAO dành thời gian đáng kể. Các DAO thường ít được xác định rõ hơn trong lĩnh vực này. Không có ông chủ, kế hoạch trả công có cấu trúc hay thậm chí là một nhóm vai trò rõ ràng. Không bộ phận nhân sự trung tâm nào có thể đưa ra quyết định về tiền lương.

Không có quyền kiểm soát đó, các DAO thưởng cho những người đóng góp thông qua các cơ chế khác nhau, một số trong số đó chúng ta đã thảo luận:

- Tiền thưởng: thưởng cho những người đóng góp khi hoàn thành một nhiệm vụ được xác định rõ ràng với một số lượng mã thông báo nhất định.

- Cấp thưởng: cho những người đóng góp vì đã thực hiện một thử thách lớn hơn, ít được xác định rõ hơn với một số lượng mã thông báo đã đặt.

- Vòng kết nối điều phối: thưởng cho một nhóm làm việc vì những nỗ lực của họ bằng các mã thông báo được huy động vốn từ cộng đồng bởi những người đóng góp khác.

- Lương có thể được trao cho các thành viên cốt lõi trong nhóm theo lịch trình thường xuyên để khen thưởng những nỗ lực của họ. Khoản tiền này thường được thanh toán dưới dạng kết hợp của USDC, ETH và các mã thông báo gốc.

Các mô hình, quy trình và công cụ của DAO đang được xây dựng hàng ngày, thường là bởi chính những cộng đồng cần chúng. Vẫn chưa có một cuốn sách thực sự nào, mặc dù cả Sushi và Index Coop đều đã đưa ra các phương pháp tiếp cận có cấu trúc để tuyển dụng và trả công.

Cuối cùng, như đã chứng minh ở trên, trong nhiều trường hợp, hiện chỉ có một hoặc hai giải pháp kỹ thuật thường được sử dụng cho từng giai đoạn nhu cầu của DAO - khác xa với sự phong phú của các công cụ SaaS cạnh tranh để phục vụ mọi thị trường ngách.

Tham gia vào một mô hình mới nổi như DAO có những thách thức của nó, đi kèm với cơ hội to lớn để định hình internet tiếp theo.

Làm việc cho một DAO

Nếu bạn chưa sẵn sàng bắt đầu một DAO, những người quan tâm đến lĩnh vực này có thể kiếm tiền bằng cách làm việc cho một DAO. Để hiểu cách thực hiện vấn đề này, sau đây sẽ là hướng dẫn chi tiết một quy trình tuyển dụng giả định và giải mã các bước khác nhau, bao gồm:

- Lựa chọn chuyên ngành của bạn

- Tìm đúng vai trò

- Giới thiệu

- Cộng tác

- Nhận được thanh toán

Lựa chọn chuyên ngành của bạn

Khi làm việc cho một DAO, thật khó để biết bắt đầu từ đâu. Những vai trò nào tồn tại ở các DAO? Tài năng nào thực sự cần thiết?

Tin tốt là nó đơn giản hơn bạn nghĩ. Mặc dù chắc chắn có rất nhiều thay đổi tùy thuộc vào trọng tâm của chính DAO, nhưng có một vài vai trò chung.

- Các nhà quản lý cộng đồng. Tất nhiên, DAO là cộng đồng. Điều đó làm cho vai trò này trở nên đặc biệt quan trọng - người điều hành và quản lý là chất keo kết dính dự án với nhau và giúp dự án tiến lên phía trước.

- Người tuyển dụng và người quảng bá. Đặc biệt là trong những ngày đầu, các DAO cần truyền bá, thu hút mọi người đến với dự án. Các nhà tuyển dụng có giá trị ở đây.

- Người ghi chép. Một lượng lớn thông tin được tạo ra và phổ biến thông qua các DAO. Các nhà văn có thể có ảnh hưởng trong việc ghi lại thông tin này một cách rõ ràng và góp phần vào việc tiếp thị và truyền bá.

- Các nghệ sĩ. NFT đã nổi lên như một cách phổ biến để các DAO kiếm thu nhập. Do đó, khả năng và sự nhạy cảm về nghệ thuật có thể rất được săn đón.

- Kỹ sư. Một số DAO đã bắt đầu xây dựng công cụ của riêng họ hoặc các sản phẩm khác trong không gian web3. Nếu bạn là lập trình viên hoặc muốn trở thành một nhà lập trình, các DAO sẽ mang đến cơ hội học hỏi.

- Thủ quỹ. Như chúng ta đã đề cập, các DAO quản lý các AUM lớn. Họ cần những người điều hành tài tình để giúp quản lý và triển khai chi tiêu một cách hiệu quả.

Tất nhiên, những điều này còn lâu mới đầy đủ. Nhà thiết kế trò chơi, nhà tiếp thị kỹ thuật số và tất cả các chức năng khác đều hữu ích cho DAO.

Tìm đúng vai trò

Làm thế nào để bạn tìm thấy những cơ hội trong thế giới DAO?

Sự thật là không có quy trình khám phá chính thức nào với hầu hết các cơ hội xuất hiện ngẫu nhiên trên Twitter, trong các cuộc trò chuyện Discord được xác nhận hoặc trên podcast tiền điện tử. Mặc dù sự không rõ ràng này khiến việc hoà nhập khó hơn, nhưng việc thiếu "bảng công việc" có thể giống như một tính năng hơn là một lỗi. Mọi người thường tìm thấy cơ hội mà họ quan tâm bằng cách tương tác với cộng đồng mà họ tin tưởng.

Giới thiệu

Khi bạn đã tìm thấy một DAO mà bạn muốn tham gia, sau đó bạn sẽ làm gì?

Trải nghiệm gia nhập có xu hướng thay đổi đáng kể dựa trên DAO, mặc dù các tổ chức chất lượng cao thường vượt trội về mặt này. Rốt cuộc, các thành viên mới có khả năng đóng góp tốt hơn khi họ có bối cảnh và sự hỗ trợ phù hợp.

Để đạt được mục tiêu này, một số DAO tổ chức các cuộc gọi giới thiệu thành viên mới. Index Coop, một nhà quản lý tài sản phi tập trung tạo ra các sản phẩm chỉ số tiền điện tử, tổ chức các phiên tham gia mới hàng tuần và cung cấp hướng dẫn chi tiết được gọi là “Cooper Owl Quest” về cách bắt đầu.

Cộng tác

Khi bạn đã hoà nhập vào các DAO, đã đến lúc bắt đầu tạo ra giá trị.

Đối với các DAO, phần lớn điều đó xảy ra thông qua sự hợp tác. Thay vì một nhóm quản lý tập trung xác định các luồng công việc, quyền ra quyết định của DAO được phân phối. Mọi người đều được trao quyền để thể hiện tầm nhìn của họ cho tương lai và đội ngũ lãnh đạo thường xuất hiện từ những người có thể xác định nhu cầu của cộng đồng và hướng tới giải quyết chúng.

Cách tiếp cận từ dưới lên này có thể nhìn thấy trên toàn cảnh DAO. Ví dụ: một nhóm sáu cộng tác viên chuyên trách của Sushi đã đăng ký tài trợ để giúp khắc phục sự cố cho người dùng và tạo một cổng dịch vụ khách hàng đa ngôn ngữ. Sáng kiến ​​như vậy là kinh điển trong DAOS - những người đóng góp đã xác định được điểm khó khăn trong hệ sinh thái Sushi, chủ động đề xuất giải pháp, yêu cầu và nhận nguồn cung ứng, cũng như xây dựng.

Công việc này được thực hiện ở đâu?

Như chúng tôi đã đề cập, Discord và Discourse là những nơi phổ biến để trò chuyện. Phần lớn sự hợp tác còn lại diễn ra ở những nơi như Google Docs, Notion, Airtable, Figma và Github. Trong khi các nền tảng mạnh mẽ không có nền tảng nào được xây dựng cho các nhóm web3 đặc biệt linh hoạt.

Thứ nhất, các nền tảng này lưu trữ thông tin người dùng trên cơ sở dữ liệu tập trung và quyền truy cập thường được chỉ định dựa trên vai trò của một cá nhân trong một tổ chức. Các DAO hoạt động theo cách khác nhau, với việc thay đổi vai trò và những người đóng góp có thể muốn giữ lại bút danh.

Chúng ta nên mong đợi một ngăn xếp web3 gốc sẽ xuất hiện trong những năm tới. Điều này có thể cấp quyền dựa trên việc nắm giữ mã thông báo và những đóng góp trước đây trong cộng đồng.

Nhận được thanh toán

Chúng tôi chủ yếu đề cập đến các loại phần thưởng khác nhau mà những người đóng góp của DAO nhận được để đổi lấy những nỗ lực của họ.

Một chủ đề bổ sung đáng chú ý là các DAO đôi khi ràng buộc tiền bồi thường với một số KPI nhất định. Dự án UMA đã tạo ra một khuôn khổ thanh toán nhiều mã thông báo tổng hợp hơn nếu DAO đạt được các mục tiêu được xác định trước trước một ngày hết hạn nhất định.

Mặc dù điều này có thể thúc đẩy, nhưng có nguy cơ cộng đồng sẽ lập chỉ mục quá mức đối với các chỉ số sai. Hơn nữa, những kẻ xấu có thể tìm cách đánh lừa hệ thống sao cho họ đóng góp tối đa vào một số KPI nhất định, nhưng lại mang đến những công việc có ý nghĩa. 

Câu hỏi pháp lý

Theo cách tốt nhất, các blockchain và các hệ thống dựa trên blockchain như DAO được thiết kế để hoạt động ngoài phạm vi của luật pháp. Nhờ công nghệ được triển khai, các tổ chức này tuân thủ các quy tắc tự quản được đóng gói dưới dạng mã dựa trên blockchain. Tuy nhiên, công nghệ này có thể điều chỉnh được. 

Ngày nay, các DAO hoạt động với các giả định khác có nhiều pháp nhân truyền thống và các hiệp hội kinh doanh khác. Các DAO linh hoạt theo thiết kế và không được điều hành bởi hội đồng quản trị hoặc người quản lý, mà nhằm mục đích được quản lý bởi các quy trình hoặc thuật toán dân chủ hoặc có sự tham gia cao. Không giống như các tổ chức truyền thống bắt nguồn từ một khu vực pháp lý, các DAO trải dài trên toàn cầu, kết hợp hàng nghìn thành viên lại với nhau bất kể họ sống ở đâu; yêu cầu duy nhất là kết nối internet. Các DAO thường cố gắng tránh các thỏa thuận bằng văn bản hoặc các hình thức thủ tục pháp lý khác, với các thành viên chủ yếu đồng ý tuân theo và công việc điều chỉnh của họ bằng cách sử dụng phần mềm và quy tắc mã.

Mặc dù không được xác định ở hầu hết các khu vực pháp lý, Wyoming (người sáng tạo ban đầu của công ty trách nhiệm hữu hạn) gần đây đã thông qua luật cấp tư cách công ty hợp pháp cho các DAO hoạt động trên blockchain, miễn là chúng được tổ chức như một công ty trách nhiệm hữu hạn. Quan điểm khá hướng tới tương lai này từ “Nhà nước bình đẳng” cung cấp sự bảo vệ về trách nhiệm pháp lý cho các thành viên DAO. Nếu không có các biện pháp bảo vệ như vậy, DAO có thể được coi là một quan hệ đối tác chung, mở ra cho các thành viên trách nhiệm cá nhân nếu có vấn đề phát sinh. Trong khi Wyoming là người đi đầu, chúng ta đang thấy nhiều khu vực pháp lý khác suy nghĩ sâu sắc về tương lai của DAO. Ví dụ về các DAO đã tận dụng cấu trúc nhà nước trách nhiệm hữu hạn bao gồm The LAO (một DAO dựa trên liên doanh), đã được đề cập trước đó và một số cấu trúc liên quan của nó.

Tribute Labs (trước đây là OpenLaw) đã và đang khám phá các cấu trúc thay thế, bao gồm cả “Unincorporated Not for Profit” hoặc UNA. Điều này có thể được tạo ra khi một nhóm cá nhân muốn thành lập một hiệp hội mà không cần phải chính thức hóa nó thông qua đăng ký. Cấu trúc UNA đã được sử dụng để xây dựng MUSE0, một bảo tàng kỹ thuật số, nơi các nhà sưu tập và nghệ sĩ quyên góp NFT và cộng đồng quyết định xem nó có nên đưa vào bộ sưu tập vĩnh viễn hay không.

Mặc dù không cần thủ tục giấy tờ để bắt đầu UNA, nhưng nếu mục đích của hiệp hội bao gồm ý định tạo ra lợi nhuận, thì một quan hệ đối tác chung đã được tạo ra. Về mặt hiệu quả, UNA’s rất phù hợp cho các nhóm muốn thực hiện các hành động không vì lợi nhuận về bản chất và yêu cầu tạo ra các nguyên tắc hướng dẫn.

Các DAO ngày càng có tầm quan trọng và có dấu hiệu sớm cho thấy việc quản trị dựa trên blockchain sẽ có tác động đáng kể đến cách thức quản lý của các công ty — cả bằng cách số hóa các cơ chế quản trị truyền thống và đưa ra các cách thức cơ sở cho tổ chức doanh nghiệp kinh doanh.

Về mặt pháp lý, mọi thứ phía trước đang rõ ràng và những người đề xuất nên cảm thấy lạc quan một cách thận trọng về con đường phía trước.

Những điều đang chống lại DAOs 

Trong khi có rất nhiều lý do để lạc quan về DAO, đây là một khoảng trống luốn xuất hiện trong giai đoạn sơ khai. Việc triển khai và áp dụng trên quy mô lớn sẽ tốn nhiều thời gian và công sức.

Ngay cả khi nghĩ đến điều đó, các DAO không hoàn hảo. Mặc dù các tập đoàn hiện đại có những vấn đề của nó và các DAO xuất hiện từ những sai sót đó, những chúng ta không nên cho rằng cấu trúc công ty đó là không đúng. Làm như vậy là bỏ qua những bài học kinh nghiệm lịch sử hàng trăm năm.

Ví dụ, các công ty được quản lý công bằng đảm nhận hai trách nhiệm quan trọng như một phần hoạt động của họ.

- Trách nhiệm ủy thác. Quyền sở hữu và quản lý công ty hiếm khi trùng lặp một cách hoàn hảo. Do đó, những người chịu trách nhiệm về các quyết định của công ty (có thể là giám đốc điều hành hoặc hội đồng quản trị) phải hành động vì lợi ích tốt nhất của cổ đông (chủ sở hữu thực sự) hơn là vì lợi ích tốt nhất của họ.

- Bảo vệ thiểu số. Các nhóm cổ đông khác nhau thường có cổ phần khác nhau trong một công ty. Các công ty công bằng phải hoạt động sao cho công ty mang lại lợi ích như nhau cho tất cả các cổ đông, liên quan đến cổ phần của họ. Khối cổ đông đa số không thể buộc các cổ đông khác tuân theo các yêu cầu thưởng cho đa số một cách không cân xứng, với chi phí của thiểu số.

Đây là những hoạt động cơ bản của các doanh nghiệp lành mạnh, và những doanh nghiệp không tuân thủ chúng sẽ đối mặt với mối đe dọa về hành động pháp lý. Tuy nhiên, thật khó để tạo lại các hành động tương tự trong các DAO, ít nhất là không phải đánh đổi.

Thứ nhất, không có tòa án truyền thống nào để chống lại trường hợp vi phạm. Hơn nữa, vì thực chất DAO là một chương trình máy tính phi tín nhiệm chạy như một hợp đồng thông minh, nên nó không thể xác định liệu trách nhiệm ủy thác đã được đáp ứng theo một đề xuất nhất định hay không, hay các cổ đông thiểu số đã được bảo vệ đầy đủ. Nhận định như vậy về cơ bản là chủ quan và không thể giải thích được bằng phần mềm.

Điều đó có thể không quan trọng trong hầu hết thời gian, nhưng nó trở nên vô cùng quan trọng nếu quyền biểu quyết của các DAO rơi vào tay kẻ xấu. Ví dụ: nếu một tác nhân xấu (hoặc nhóm độc hại) giành được 51% trọng lượng biểu quyết (hoặc vượt qua bất kỳ ngưỡng nào đã được đặt ra), họ có thể đề xuất và phê chuẩn các thay đổi đối với tổ chức thưởng cho họ một cách không cân xứng với phần còn lại của cộng đồng.

Một DAO có thể không được trang bị đầy đủ để ngăn chặn điều này, đặc biệt là ở cấp phần mềm. Đối với mã nguồn của DAO, đề xuất hợp pháp và đề xuất đe dọa sự tồn tại của tổ chức có thể trông giống hệt nhau. Vì con người trong cộng đồng sẽ không thể tự bảo vệ mình trong tình huống trên, nên việc giải quyết vấn đề cần có ý kiến ​​đóng góp từ một nguồn bên ngoài đáng tin cậy có khả năng thực hiện loại đánh giá này.

Bút danh càng làm phức tạp thêm vấn đề. Nhiều người đóng góp cho các DAO bằng cách không sử dụng danh tính thật, có nghĩa là có rất ít rủi ro về danh tiếng đối với những kẻ xấu. Nếu có cơ hội, một số người có thể coi việc làm rò rỉ tài nguyên của DAO, đặc biệt là vì chúng có thể hoạt động mà không cần sự phân bổ.

Tại sao chúng ta không thấy nhiều cuộc tấn công như thế này?

Trong nhiều DAO, nguồn cung cấp mã thông báo tập trung vào tay của một số nhà sáng lập hoặc nhà đầu tư có uy tín. Những cá nhân này thường suy nghĩ dài hạn và đã tiết lộ danh tính của họ, có nghĩa là có nguy cơ về uy tín đang bị đe dọa. Bất kỳ cuộc tấn công nào cũng có thể bị những con cá voi này bắn hạ, ngay cả khi quyết định kinh tế hợp lý đối với chúng là ủng hộ nó. Khả năng này không cho phép thực hiện các thao tác như vậy.

Những người chịu trách nhiệm quản lý multisig của DAO cũng có thể hành động chống lại lợi ích của cộng đồng một cách tương đối dễ dàng trong nhiều trường hợp. Tuy nhiên, vốn xã hội tích lũy được với thế giới của các tiêu chuẩn DAO và web3 không ngăn cản được kiểu hành vi này, không có gì ngăn cản họ hành động một cách ích kỷ.

Các cách tiếp cận khác đã được đề xuất để giải quyết những rủi ro này bao gồm việc từ bỏ và phủ quyết.

Rage quitting (từ bỏ) 

Moloch DAO có cơ chế “rage quitting” cho phép chủ sở hữu mã thông báo thoát khỏi DAO với một phần tài sản tương ứng của họ. Quan trọng là, những người bỏ cuộc giận dữ rời đi với phần họ có trước khi một đề xuất chính thức được thông qua, ngoại trừ trường hợp họ bỏ phiếu ủng hộ nó. Về cơ bản, nếu bạn không thích quyết định mà DAO vừa đưa ra, bạn có thể đóng gói và mang theo các mã thông báo của mình.

Đối với một kẻ tấn công tiềm năng, sự tồn tại của cơ chế thoát này là một trở ngại lớn. Nếu một người đóng góp tin rằng một cuộc tấn công đang diễn ra, họ có thể khởi hành với số tiền của họ, thay vì bị buộc phải tham gia. Ngay cả khi những kẻ cướp tích lũy được 51% đa số, họ có thể không truy cập được bất kỳ khoản tiền nào.

Nhược điểm của cơ chế bỏ cơn thịnh nộ là nó là một cách tiếp cận khá hạt nhân. Hơn nữa, nó không hoạt động đặc biệt tốt đối với các DAO nắm giữ các tài sản không thể thay thế như NFT. Nếu bạn, tôi và 98 người bạn của chúng tôi, mỗi người bỏ 1 ETH để mua một vài con Bored Apes và bạn quyết định muốn thoát khỏi cơn thịnh nộ, làm cách nào để chúng tôi cho phép bạn rời đi với phần cổ phần nắm giữ của mình? Không có câu trả lời dễ dàng.

Cuối cùng, bất kỳ DAO lớn nào sử dụng phương pháp này đều kết hợp nó với một quy trình kiểm tra toàn diện cho các thành viên. Điều đó đảm bảo nguồn vốn xã hội đang bị đe dọa, ngăn chặn các đề xuất bất hảo xảy ra ngay từ đầu.

Phủ quyết

Thay vì bỏ cuộc một cách giận dữ, một số DAO bảo vệ chống lại các cuộc tấn công thông qua quyền phủ quyết. Trong trường hợp này, một tổ chức hoặc cơ chế đáng tin cậy bước vào để đảm bảo tính hợp pháp của các đề xuất và ngăn chặn các hành vi độc hại.

Ví dụ: những người sáng lập của Nouns DAO có thể phủ quyết các đề xuất độc hại, mặc dù họ có kế hoạch “thu hồi có thể chứng minh” quyền đó theo thời gian. Một lần nữa, cách tiếp cận ở đây dựa trên vốn xã hội chứ không phải mã.

Một số giao thức đã cố gắng giải quyết vấn đề trực tiếp, bằng cách cung cấp đầu vào chủ quan. Chẳng hạn, Tòa án Aragon giúp xử lý những loại tranh chấp này nhờ vào mạng lưới “người giám hộ”. Khi một vấn đề xảy ra, phán quyết có thể được hoãn lại cho tòa án độc lập này, những người được khen thưởng cho những nỗ lực vô tư của họ. "Giao thức công lý" của Kleros là một giải pháp tương tự.

Ngoài nguy cơ bị tấn công, các DAO vẫn phải giải quyết một số câu hỏi mở xung quanh tính hiệu quả của cấu trúc của họ. Phương pháp tiếp cận phi tập trung có khả năng mang lại kết quả tốt nhất không?

Các công ty khởi nghiệp có tác động lớn đã hội tụ vào một cuốn sách hoạt động khá mặc định, trong đó những người đứng đầu hệ thống phân cấp định hướng cho một tổ chức, IP là độc quyền, tuyển dụng được cấu trúc và tính bảo mật là rất quan trọng. Cách tiếp cận đó đã mang lại một số kết quả khá đặc biệt trong vài thập kỷ qua.

Tất nhiên, các DAO lại hành động theo cách khác, ủng hộ một cấu trúc phẳng với tính minh bạch hoàn toàn. Mặc dù mô hình này đã được chứng minh là rất hiệu quả trong bối cảnh mà sự phân quyền là quan trọng (Bitcoin và Ethereum có thể được coi là DAO), nhưng vẫn chưa rõ liệu nó có tối ưu cho các loại tổ chức khác hay không.

Sẽ vô cùng thú vị khi thấy các DAO cạnh tranh với các nhóm tập trung trong các thị trường cụ thể và quan sát điểm mạnh và điểm yếu tương đối của mô hình nằm ở đâu.

Giới hạn

Có lẽ điều thú vị nhất về thế giới DAO là chúng ta hầu như chưa đánh giá đủ mặt tiềm năng của nó. Mặc dù các công nghệ mới chắc chắn sẽ làm chúng ta ngạc nhiên về cách thức, vị trí và lý do tại sao chúng được triển khai, nhưng vẫn đáng để thử và hình dung về tương lai mà chúng có thể làm được.

Về chủ đề đó, chúng ta sẽ đề cập đến tầm quan trọng của DAO đối với tương lai của chúng ta, thay đổi quan niệm về quyền sở hữu và sự sáng tạo cũng như một kỷ nguyên mới tiềm năng của tổ chức.

Tầm quan trọng của DAOs

Khoảng cách bất bình đẳng giàu nghèo ngày càng gia tăng là một trong những khó khăn lớn nhất mà chúng ta phải đối mặt với tư cách là một xã hội, và hậu quả của COVID-19 đã làm trầm trọng thêm vấn đề này. Đây không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn là vấn đề kinh tế. Sự thật là lao động và tiền lương không phải là giải pháp tối ưu để xây dựng sự giàu có bền vững mà là quyền sở hữu tài sản và khả năng tiếp cận vốn. Trong lịch sử, những người có vốn được hưởng lợi một cách không cân đối so với những người lao động, thường là để đổi lấy một mức lương cố định. Một lần nữa, nếu bạn muốn trở nên giàu có và có được tự do tài chính, bạn cần phải sở hữu tài sản - vốn> lao động.

Đối với nhiều người, Web3 là nhiều thứ, nhưng một trong những trụ cột cốt lõi của nó là khái niệm về quyền sở hữu, như chúng ta đã thảo luận. Bằng cách phổ biến nguồn vốn này rộng rãi hơn, không gian có khả năng kéo hàng triệu người ra khỏi việc lao động làm công ăn lương truyền thống và hướng tới quyền sở hữu.

Bối cảnh của sự suy giảm tiền tệ chỉ củng cố cảm giác rằng tiền điện tử đang trở thành một loại tài sản có thể đầu tư rộng rãi vào đúng thời điểm thế giới cần nó.

DAO là một phần quan trọng của phong trào này. Chúng không chỉ đóng vai trò là cơ hội tạo ra của cải cho chính họ mà còn có khả năng đóng vai trò hàng đầu trong việc giáo dục và nâng cao kỹ năng cho những người tham gia vào hệ sinh thái.

Sáng tạo

Như nhiều người trong chúng ta đã biết, công dân thuộc mọi tầng lớp ngày càng lo sợ rằng những tiến bộ trong tự động hóa, AI và người máy sẽ thay thế nhiều công việc ngày nay và nỗi sợ đó không hoàn toàn đặt sai chỗ. Tuy nhiên, sự bùng nổ của web3 và các DAO liên quan có thể tạo ra hàng trăm ngành công nghiệp mới, hàng nghìn tổ chức mới và hàng triệu công việc mới chưa từng tồn tại trước đây.

Khả năng sáng tạo có thể bị ảnh hưởng đặc biệt. Khi lao động được tự động hóa, những tài năng có độ nhạy bén cao hơn có thể nổi bật lên. Một thế giới ngày càng được cơ giới hóa cũng có thể khuyến khích kết nối, thậm chí thông qua lĩnh vực kỹ thuật số.

DAO là một hiện thân gọn gàng của cả hai xu hướng. Các DAO của người sáng tạo sẽ mang đến cho nghệ sĩ khả năng tương tác với người hâm mộ của họ và trong nhiều trường hợp, tạo ra sự giàu có cho nhiều thế hệ. Đến lượt nó, phần lớn điều này sẽ được chia sẻ với những người giúp tạo ra nó.

Micah Johnson là một ví dụ về khả năng hiện thực này. Johnson, một cựu cầu thủ MLB và là nghệ sĩ tích cực, là người tạo ra một nhân vật dựa trên NFT tên là Aku. Không chỉ giúp Aku trở thành hình đại diện phổ biến, tác phẩm của Johnson còn được Visa tài trợ. Không khó để tưởng tượng “Akuverse” có thể mở rộng như thế nào trong những năm tới, tạo ra một DAO thực sự với một cộng đồng gắn bó.

Cơ cấu tổ chức mới

Hiện tại, tất cả các tài sản truyền thống đều là tài sản hợp pháp có hiệu quả với các quyền của chủ sở hữu tài sản được thực thi bởi tòa án.

Khi ngày càng có nhiều tài sản di chuyển lên chuỗi, các hợp đồng thông minh và các ưu đãi có tính lập trình sẽ thay thế hệ thống pháp luật như một cách để đảm bảo quyền sở hữu. Tương tự, các DAO sẽ thay thế các pháp nhân làm phương thức điều phối chính xung quanh các tài sản này. Thay vì thành lập công ty, các cá nhân thay vào đó sẽ tạo DAO để quản lý tài sản trên chuỗi.

Như chúng tôi đã đề cập, DAO có một sự thay đổi mô hình so với các công ty truyền thống ở chỗ họ có thể hoạt động toàn cầu ngay từ đầu, có đặc tính “không cần sự cho phép” để tham gia hoặc đóng góp và giảm thiểu các mâu thuẫn như danh tính, hợp đồng lao động, phỏng vấn việc làm và thậm chí cả thời gian thực đền bù. Mặc dù có rất nhiều khúc mắc trong quá trình này ngày nay, nhưng có mọi lý do để tin rằng chúng sẽ được hoàn thiện theo thời gian.

Nói một cách đơn giản, tiền điện tử cung cấp các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ hơn đối với quyền tài sản và một hệ thống tài chính toàn cầu, đặc tính "không cần sự cho phép" mà bất kỳ ai cũng có thể tận dụng để chuyển đổi tài sản thành vốn theo cách hiệu quả hơn nhiều so với các lựa chọn thay thế cổ điển ngày nay.

DAO có thực hiện đúng lời hứa đặc biệt của họ hay không vẫn là một câu hỏi còn phải xem xét. Thập kỷ qua thật kỳ lạ, đen tối và kỳ diệu hơn những gì chúng ta có thể tưởng tượng. Thời gian tiếp theo có thể mang lại những thay đổi lớn hơn nữa.

Tuy nhiên, có sự hợp lý để tin vào sự thay đổi tích cực và mạnh mẽ. Nếu bạn cung cấp quyền truy cập miễn phí, cởi mở vào một lĩnh vực mới có tầm nhìn xa, một số người sẽ tìm ra cách để cải thiện sinh kế cho nhiều người. Và cả một số có thể thấy mình không phải làm việc cho một công ty mà là một DAO - một sự linh hoạt, luôn thay đổi của không gian kỹ thuật số, thẩm thấu internet.

Trên đây là các thông tin tổng hợp của nhà VIC để các bạn có thêm góc nhìn về dự án và không phải lời khuyên đầu tư. Chúc các bạn thành công! 

Hãy tham gia vào cộng đồng VIC của chúng tớ để nắm bắt được những xu hướng mới nhất, cập nhật các hệ sinh thái đa dạng và các dự án tiềm năng để trang bị thêm kiến thức trong thị trường Crypto nhé !

---

Disclaimer: Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không được coi là lời khuyên đầu tư. Đầu tư Crypto là một hình thức đầu tư mạo hiểm và người tham gia phải chịu hoàn toàn trách nhiệm với khoản đầu tư của mình. 

Follow us: Fanpage | Group FB | Group chat | Channel Analytics | Channel NFT Youtube